Olkusz
Prace budowlane przy olkuskim peronie idą pełną parą, a w pociągach pojawia się coraz więcej pasażerów! Na przestrzeni ostatnich pięciu lat kolej w powiecie olkuskim przeszła długą drogę: od kilku składów wożących garstkę podróżnych, do kilkunastu połączeń obsługujących setki osób każdego dnia. Jednakże, przybywa komentarzy dotyczących spóźnień, zatłoczonych składów oraz niedomagającej infrastruktury. Urząd Transportu Kolejowego opublikował właśnie najnowsze dane dotyczące przewozów pasażerskich za 2024 rok, a my, jak co roku, zajrzeliśmy do statystyk oraz sprawdziliśmy, co mówią one o kondycji kolei w naszym regionie.
Urząd Transportu Kolejowego opublikował niedawno dane o przewozach pasażerskich za 2024 rok. W oficjalnym komunikacje możemy m.in. przeczytać, że w skali całego kraju kolej osiągnęła historyczny rekord: łączna wymiana pasażerska przekroczyła bowiem w ubiegłym roku 810 miliona osób. To najwyższy wynik w historii pomiarów UTK oraz wyraźny dowód na rosnącą rolę kolei w codziennej mobilności Polaków.
W najnowszym zestawieniu największych stacji kolejowych w Polsce doszło do kilku istotnych zmian. Wrocław Główny utrzymał pozycję lidera, obsługując w ciągu roku 28,78 milionów pasażerów. Na kolejnych miejscach nastąpiły jednak przetasowania: Kraków Główny awansował z trzeciego na drugie miejsce, notując wzrost liczby pasażerów o 16,6%, z 23,08 milionów do 26,89 milionów. Poznań Główny, mimo wzrostu ruchu do 26,89 milionów osób, spadł na trzecią lokatę. Jak na tym tle wypadają z kolei okoliczne stacje oraz przystanki kolejowe?
Powiatowi liderzy
W poprzednich analizach skupialiśmy się głównie na wymianie pasażerskiej, czyli liczbie osób wsiadających oraz wysiadających na poszczególnych stacjach. Tym razem postanowiliśmy sięgnąć nieco szerzej do danych publikowanych przez Urząd Transportu Kolejowego, aby uzyskać pełniejszy obraz kondycji kolei w naszym regionie. Część z zaprezentowanych wskaźników pochodzi bezpośrednio z danych UTK, a część stanowi ich pochodną.
Liderem ruchu niezmiennie pozostają stacje Olkusz oraz Bukowno, gdzie średnia dobowa liczba zatrzymań pociągów wyniosła w 2024 roku 25,8. Na przeciwległym biegunie pozostają Jeżówka oraz Bukowno Przymiarki, gdzie pociąg zatrzymuje się według statystyk średnio 16 razy na dobę. Częstotliwość odjazdów, liczona jako iloraz 1 440 minut względem dobowej liczby zatrzymań, również wypada najlepiej w Olkuszu oraz Bukownie: z tych stacji w ubiegłym roku pociągi odjeżdżały średnio co 56 minut (w Jeżówce oraz Bukownie Przymiarkach wartość ta wynosiła średnio 90 minut).
Ilość pasażerów na stabilnym poziomie
Jeśli chodzi o ruch pasażerski, to Olkusz nie ma sobie równych: w 2024 roku stacja nadal mieści się w przedziale 500 – 699 pasażerów dziennie, dokładnie tak samo jak w 2023 roku. Bukowno utrzymało przedział 300 – 499 osób, a Wolbrom 150 -199 osób. Znaczny wzrost zanotował Wolbrom Zachodni, gdzie wymiana pasażerska wzrosła z 50 – 99 osób na dobę do 100 – 149. Dla porównania, na większości pozostałych przystanków wymiana pasażerska mieściła się w przedziale 20 – 49 osób. Wyjątek stanowiły Bukowno Przymiarki, gdzie dziennie wsiadało oraz wysiadało od 10 do 19 osób.
W skali kraju dane UTK pokazują ogromne różnice regionalne. Jak informuje Urząd Transportu Kolejowego, aż 82% wymiany pasażerskiej odbywa się na stacjach o dobowej wymianie powyżej 1 000 osób, takich jak Wrocław Główny (28,78 milionów pasażerów), Kraków Główny (26,9 milionów pasażerów) czy Poznań Główny (26,89 milionów pasażerów). Na drugim biegunie znajdują się województwa takie jak lubelskie, warmińsko-mazurskie, świętokrzyskie czy podlaskie, które, mimo że zamieszkuje je ponad 20% populacji Polski, generują zaledwie 8,3% wymiany pasażerskiej.
Nie zawsze na czas
A jak prezentują się dane dotyczące punktualności? Najwyższy współczynnik opóźnień, czyli odsetek zatrzymań, w których pociąg przyjechał co najmniej sześć minut po czasie, zanotowano w Bukownie (niespełna 7%). W ubiegłym roku było tam aż 659 opóźnionych przyjazdów. Niewiele lepiej wypadł Olkusz (611 opóźnień, czyli około 6,5% wszystkich zatrzymań). Najmniej spóźnień, bo „tylko” 271, odnotowano natomiast w Jeżówce (4,5%).
Z danych UTK wynika, że większość wskaźników, zarówno w skali kraju, jak i na poziomie lokalnym, utrzymuje się na zbliżonym poziomie względem roku poprzedniego. Rośnie liczba połączeń, coraz większe znaczenie zyskują główne stacje, a kolej cieszy się rosnącym zainteresowaniem pasażerów. Jednocześnie wzrasta liczba opóźnień, co w dużej mierze można tłumaczyć trwającymi pracami modernizacyjnymi na sieci kolejowej.
W przypadku powiatu olkuskiego, zmiany rok do roku mogą wydawać się umiarkowane, jednak w dłuższej perspektywie widać wyraźny postęp. Dla porównania, jeszcze w 2019 roku ze stacji Olkusz pociągi odjeżdżały średnio co 126 minut, podczas gdy w ubiegłym roku było to już co 56 minut, czyli aż o 70 minut częściej! W 2019 roku średnia wymiana pasażerska na stacji Olkusz wynosiła 100 – 149 osób na dobę, a pociągi zatrzymywały się tu nieco ponad 11 razy dziennie. W ubiegłym roku wskaźniki te wzrosły odpowiednio do 500 – 699 pasażerów dziennie (czyli o około 400% więcej) oraz do 25,8 zatrzymań, co oznacza wzrost o ponad 130% względem 2019 roku. Choć do największych ośrodków kolejowych w kraju Olkuszowi jeszcze bardzo daleko, to tempo zmian w regionie jest imponujące. Jeśli bowiem obecny trend się utrzyma, kolej może stać się więc kiedyś realną alternatywą dla transportu samochodowego.
