Zdarzają się sytuacje, gdy osoba pobrała świadczenie, które zgodnie z obowiązującymi przepisami jej się nie należało. Trzeba wiedzieć, że taka osoba jest zobowiązana do zwrotu nienależnie pobranego świadczenia.
Zgodnie z przepisami ustawy O emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych do nienależnie pobranych świadczeń zaliczamy:
1) świadczenia wypłacone mimo zaistnienia okoliczności powodujących ustanie lub zawieszenie prawa do świadczeń albo wstrzymanie wypłaty świadczeń w całości lub w części, jeżeli osoba pobierająca świadczenia była pouczona o braku prawa do ich pobierania;
2) świadczenia przyznane lub wypłacone na podstawie fałszywych zeznań lub dokumentów albo w innych przypadkach świadomego wprowadzenia w błąd organu rentowego przez osobę pobierającą świadczenia;
3) świadczenia wypłacone z przyczyn niezależnych od organu rentowego osobie innej niż wskazana w decyzji tego organu.
Zwrotu kwot nienależnie pobranych świadczeń organ rentowy nie może żądać za okres dłuższy niż 12 miesięcy, w przypadku gdy został on zawiadomiony przez osobę pobierającą świadczenie o zajściu okoliczności powodujących ustanie lub zawieszenie prawa do świadczeń albo wstrzymanie wypłaty świadczeń w całości lub w części, a mimo to świadczenia były jej nadal wypłacane. W pozostałych przypadkach organ rentowy nie może żądać zwrotu nienależnie pobranych świadczeń za okres dłuższy niż 3 lata.
Ponadto kwoty nienależnie pobranych świadczeń w związku z osiągnięciem przychodów z tytułu działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczenia społecznego, czyli z tytułu zatrudnienia, służby lub innej pracy zarobkowej albo prowadzenia pozarolniczej działalności, podlegają zwrotowi za okres nie dłuższy niż 1 rok kalendarzowy poprzedzający rok, w którym wydano decyzję o rozliczeniu świadczenia, jeżeli osoba pobierająca to świadczenie powiadomiła organ rentowy o osiągnięciu przychodu, w pozostałych przypadkach za okres nie dłuższy niż 3 lata kalendarzowe poprzedzające rok wydania tej decyzji.
Warto zaznaczyć, iż organ rentowy w przypadku szczególnie uzasadnionych okoliczności może odstąpić od żądania zwrotu kwot nienależnie pobranych świadczeń w całości lub w części, zmniejszyć wysokość potrąceń lub zawiesić dokonywanie tych potrąceń na okres nie dłuższy niż 12 miesięcy.
Szczegółowe informacje na temat zwrotu nienależnie pobranych świadczeń można uzyskać na stronie internetowej pod adresem www.zus.pl oraz w terenowych jednostkach organizacyjnych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
