ratusz2-tv-320

Jeszcze kilka miesięcy temu korona murów olkuskiego gotyckiego ratusza była bardzo niewyraźna i dla laika rzut budynku był dość nieczytelny. Po miesiącach pracy ukazał się imponujących rozmiarów budynek, którego piwnice zachowały się w niespodziewanie dobrym stanie. Wszystko wskazuje na to, że w reliktach ratusza powstanie multimedialne muzeum, w którym będzie można oglądać eksponaty regionalne i górnicze, a także prezentacje multimedialne.

Został już zakończony pierwszy etap prac zabezpieczających w obrębie ratusza. Głównym zadaniem konserwacji było konstrukcyjne wzmocnienie murów, które okazały się w nadspodziewanie dobrym stanie. Podczas prac ustalono, że korona murów jest mocno rozluźniona. Trzeba było wykonać iniekcje i podmurowania. W tej chwili korona ratusza jest na jednym poziomie. Zamurowane zostały największe otwory, szczególnie te, które mają znaczenie konstrukcyjne przy kolejnych pracach. Odtworzone zostały sklepienia w trzech pomieszczeniach.

Wzmianek archiwalnych na temat piwnic olkuskiego XIV-wiecznego ratusza jest niewiele. Natomiast materialne ślady wskazują na to, że w jednej z komór północnych znajdowało się więzienie, a drugiej areszt. Wiadomo, że w XVIII wieku planowano przebudowę parteru ratusza właśnie pod areszt i więzienie. Nie jest pewne, czy te zmiany zostały wprowadzone, ponieważ materiały pomiarowe z 1817 roku nie opisują pomieszczenia wieży w parterze jako więzienia czy aresztu. Znajduje się on w przybudówkach wokół ratusza. Wiadomo, że w XV wieku w piwnicach ratusza był browar. Świadczą o tym choćby umowy dzierżawne, odnalezione w archiwach.

– W XV wieku w piwnicy ratusza na pewno prowadzony był wyszynk piwa, natomiast nie ma danych, że było tutaj więzienie i areszt. O tym bardziej świadczą materialne świadectwa, które możemy obserwować w komorach od strony południowej – opowiada Agnieszka Kaczmarczyk. W piwnicach ratusza zostały odbudowane sklepienia w trzech komorach. Wieża ciśnień zburzyła w początkach XX wieku wschodnią ścianę ratusza, w której prawdopodobnie mogło znajdować się wejście do traktu piwnic. Trakt południowy i północny piwnic ratusza nie były ze sobą połączone w średniowieczu. – Do traktu północnego jest wejście od zewnątrz i w zasadzie możemy zobaczyć, jaki był poziom średniowieczny rynku, ponieważ zachowany jest in situ próg portalu wejściowego oraz część schodów do tej komory. Pozostała część schodów znaleziona w gruzowisku ratusza została zabezpieczona i prawdopodobnie schody zostaną zrekonstruowane. Tamtędy przewidujemy też na obecnym etapie wejście do piwnic – opowiada Agnieszka Kaczmarczyk.

Zostało wykonane przejście pomiędzy tymi komorami, dla podniesienia funkcjonalności tego obiektu w przyszłości. W projekcie założenia są takie, że w ratuszu będzie wieża komunikacyjna, a w niej znajdować się będą schody. Tę funkcję będzie pełniła właśnie wieża ciśnień, z której będzie można wejść do komory oraz do korytarza technologicznego, który obiegać będzie cały ratusz.

– Czeka nas na pewno duży zakres prac konserwatorskich. W miejscu prowadzonych wykopów, po wschodniej części ratusza, zaprojektowany został korytarz technologiczny, ale i w przyszłości wystawienniczy, w którym zostaną umieszczone elementy niezbędne do funkcjonowania obiektu użyteczności publicznej, czyli szatnie, toalety i zejścia. To wszystko oczywiście musi odpowiadać normom i przepisom obowiązującym dla takich obiektów, w związku z czym przez ten korytarz odsłonięte zostaną ściany zewnętrzne ratusza, które niekoniecznie były eksponowane. Poziom średniowieczny ratusza najlepiej widać przy progu zejścia od strony północnej do piwnic i to jest poziom, na którym ściany ratusza były widoczne. Pozostałe ściany są fundamentowe. Dzięki temu, że zaplanowany został korytarz technologiczny, ściany będą odsłonięte, a ich konserwację można przeprowadzać w późniejszym etapie. Gdybyśmy chcieli je ocieplić od zewnątrz, czy też wykonać izolację przeciwwilgociową, najpierw trzeba byłoby wykonać tynki, co z punktu konserwatorskiego jest raczej niedopuszczalne – tłumaczy Agnieszka Kaczmarczyk z Biura Miejskiego Konserwatora Zabytków w Olkuszu.

W jednej z komór znajduje się zachowany w bardzo dobrym stanie piec hypokaustyczny, który ówcześnie pełnił funkcję ogrzewania centralnego ratusza. Odbudowane zostały ceglane łuki tego pieca i ujawniono też pozostałości tynków. Piec z zewnątrz wykonany jest z piaskowca parczewskiego i ma piękne ciosy w narożniku.

Na przyszły rok zaplanowano prace związane z konserwacją ścian, w zakres których wejdzie czyszczenie ścian, spoinowanie i uzupełnienie ubytków, które nie było konieczne w tym momencie. Koniec drugiego etapu prac planowany jest na kwiecień 2013 roku. W ramach rewitalizacji ratusz nakryty będzie płytami stropowymi i nawierzchnią. Na zewnątrz będzie mur pokazujący obrys i niewielki amfiteatr. Osobnym przedsięwzięciem będzie kwestia zagospodarowania wnętrza. Jest to obiekt spory, a po odbudowie sklepień okazało się, że atrakcyjny do zagospodarowania.

– Plany do tej pory nie były może skonkretyzowane. Wiedzieliśmy o tym, że obiekt będzie udostępniony publicznie i że będzie tam jakaś forma muzealna czy trasa turystyczna. Obecnie te założenia zaczynają się coraz bardziej konkretyzować w związku z tym, że musimy przystępować do projektu, który pozwoli nam na oszacowanie kosztów związanych z dalszymi pracami. Chcemy aplikować też o środki zewnętrzne. W związku z powyższym te projekty i konkretyzacja funkcji zaczynają być nam na tym etapie coraz bardziej potrzebne – mówi Agnieszka Kaczmarczyk.

Wszystko wskazuje na to, że będzie to funkcja muzealna. – Planujemy urządzić w nim muzeum, które wykorzystywałoby najnowsze możliwości techniki, bo uważamy, że jedynie takie będzie w stanie przyciągnąć osoby zainteresowane zwiedzaniem go. Aranżacja ma nawiązywać do bogatej historii miasta. To jeden z najciekawszych elementów, na których możemy budować markę miasta – planuje burmistrz Olkusza, Dariusz Rzepka. Do realizacji śmiałych planów potrzebne są wysokie środki, których w kasie miasta stale brakuje. – Będziemy się ubiegać o dofinansowanie w programach krajowych, ale również chcemy aplikować o środki unijne w kolejnym etapie programowania – mówi włodarz miasta. Nikt nie pokusił się jeszcze o wycenę multimedialnego, podziemnego muzeum w Olkuszu. Po doświadczeniach innych miast w Polsce można jednak przypuszczać, że będzie to kilka milionów złotych.

0 0 votes
Article Rating
Subskrybuj
Powiadom o
11 komentarzy
najnowszy
najstarszy oceniany
Inline Feedbacks
Zobacz wszystkie komentarze
kopernik
kopernik
11 lat temu

No może zostanie za popapranców kadencji coś wartościowego ,ale na pewno nie jest to ich zasługa.To tylko robota podczas ich panowania

Plizka Noł
Plizka Noł
11 lat temu

[quote name=”izka”]godne pochwały, ale kopmy głębiej i sprawdźmy, co naprawdę dzieje się w naszych urzędach gminy i powiatu.
Co robią władze, jakie podejmują decyzję dotyczące aktualnego zycia? Czy w środku kadencji nie warto spojrzeć na kryzys nieomal w każdej sferze życia?
Co zamierza się zrobić w szkołach, w służbie zdrowia, w …[/quote]
Jest jeszcze wiele do zrobienia! Jeszcze nie we wszystkich szkołach i urzędach wiszą krzyże! Jeszcze nie wszystkie święta i uroczystości przejęli księża i katecheci! Jeszcze nie wszyscy olkuszanie pełzają na kolanach! Nasza olkuska kato-władza ma jeszcze dużo do zrobienia!

izka
izka
11 lat temu

godne pochwały, ale kopmy głębiej i sprawdźmy, co naprawdę dzieje się w naszych urzędach gminy i powiatu.
Co robią władze, jakie podejmują decyzję dotyczące aktualnego zycia? Czy w środku kadencji nie warto spojrzeć na kryzys nieomal w każdej sferze życia?
Co zamierza się zrobić w szkołach, w służbie zdrowia, w …

Olkuszaninek jest
Olkuszaninek jest
11 lat temu

… tylko jeden (który nawiedzony zablokował mój nick, pewnie znowu ten poeta od siedmiu boleści?)

[quote name=”miezczanin”]a bedzie biała dama i dyby dla nieudolnych włodarzy ? ;-)[/quote]

Za białą damę chętnie mogę robić po godzinach, a jak wybierzemy mądrych, odpowiedzialnych i mocno stąpających po ziemi włodarzy to dyby będą potrzebne tylko dla nieudolnych którzy już rządzili, i dla nieudolnych z PIS którym władza się marzy! 🙂

miezczanin
miezczanin
11 lat temu

a bedzie biała dama i dyby dla nieudolnych włodarzy ? 😉

Citizen
Citizen
11 lat temu

[quote name=”felik100″]Drugi kraków rynku małopolski heh[/quote]
Co miałeś na myśli mając na myśli?

felik100
felik100
11 lat temu

Drugi kraków rynku małopolski heh

Citizen
Citizen
11 lat temu

.
Chwała! Chwała wszystkim upartym i zdeterminowanym, Chwała władzom za ULEGŁOŚĆ i POMOC w tym przedsięwzięciu, Chwała wszystkim wykonawcom, Wielkie Dzięki Autorce artykułu za niezwykłą podróż. Spełnia się marzenie mojego życia, ujrzę, dotknę, zwiedzę Olkuski Ratusz, to nie sen, jestem szczęśliwy!

koteknieduzy
koteknieduzy
11 lat temu

kto wymyslil zmiane architektoniczna plyty rynku do pierwotnej ? z kim to bylo kopnsultowane ?

ZSUKLO
ZSUKLO
11 lat temu

Koncepcja zagospodarowania miejsca gdzie odnaleziono relikty dawnego ratusza przypomina trochę nieudolny kompromis pomiędzy zwolennikami koncepcji rekonstrukcji obiektu ratusza a zwolennikami status quo. Chyba korzystniejszym rozwiązaniem z punktu widzenia nowej jakości rewitalizowanej przestrzeni miejskiej byłoby zrealizowanie, którejś z tych skrajnych koncepcji tj. pełna rekonstrukcja obiektu ratusza, albo pozostawienie „czystej” płyty rynku z wyeksponowanym zarysem murów ratusza i wieży ciśnień w posadzce. Tak zyskujemy tajemnicze „coś” co tylko rozbija przestrzeń miejskiego placu – a dobrze będzie wyglądało tylko formalnie w „papierach” w programach unijnych i działaniach konserwatorskich. Oczywiście na wszystko są potrzebne pieniądze, których wiecznie brakuje w mieście na prestiżowe inwestycje, więc może lepiej, że w ogóle coś się robi. Inny niesmaczny proceder można zauważyć w okolicy starówki i nie tylko – coraz więcej budynków tonie w „styropianowej estetyce”.

ZSUKLO
ZSUKLO
11 lat temu

Muzeum na pewno będzie stanowiło dużą atrakcję Olkusza, choć ostatnio prezentowane wizualizacje płyty rynku trochę rozczarowują. Chodzi konkretnie o miejsce gdzie zlokalizowany jest ratusz i wieża ciśnień. Kilka „nieautentycznych” ścian o zróżnicowanych wysokościach, (sugerujących lokalizację ratusza) jest do zaakceptowania jako pewna kompozycja wydzielającą subiektywną przestrzeń dla rodzaju „audytorium” ale obawiam się, że te konstrukcje stalowo-szklanych zadaszeń i dostawek (chyba zejść do muzeum) będą wyglądać koszmarnie – dając poczucie niesmaku i tandety wynikające z braku autentyczności i nie wpisując się w Genius loci miejsca naszej starówki. Należy bardzo uważać z formą takich elementów wystarczy wspomnieć przykład nowej fontanny na rynku w Krakowie szeroko komentowany w prasie, która zakłóciła (pomimo swej prostoty) harmonię przestrzeni przed Kościołem Mariackim. Olkusz potrzebuje nowoczesnych rozwiązań w architekturze ale przemyślanych i dobrze współgrających z otoczeniem.