Olkusz
Choć temat ekranów akustycznych przy liniach kolejowych w Olkuszu poruszany był na łamach Przeglądu Olkuskiego już przed laty, problem hałasu generowanego przez przejeżdżające pociągi pozostaje nierozwiązany. Mieszkańcy m.in. takich ulic jak ul. 29 Listopada i ul. Żuradzka wciąż zmagają się z uciążliwym hałasem, a także drganiami wywoływanymi przez ciężkie składy towarowe kursujące w sąsiedztwie. Czy jest szansa, aby coś w tej sprawie się zmieniło?
Hałas związany z ruchem pociągów od lat stanowi problem dla mieszkańców części ulic na terenie naszego miasta. Sprawą zainteresował się niedawno poseł Łukasz Kmita, który złożył w Sejmie interpelację skierowaną m.in. do Ministerstwa Infrastruktury, dotyczącą możliwości budowy ekranów akustycznych wzdłuż dwóch linii kolejowych przebiegających przez miasto: linii nr 62 Tunel – Sosnowiec Główny, zarządzanej przez PKP Polskie Linie Kolejowe S.A., oraz linii nr 65 – szerokotorowej linii towarowej zarządzanej przez PKP Linia Hutnicza Szerokotorowa sp. z o.o.
Jak możemy przeczytać w przygotowanej przez resort odpowiedzi, w odniesieniu do linii nr 62, na stacji Olkusz trwają obecnie prace inwestycyjne w ramach projektu „Przebudowa stacji Olkusz wraz z wybranymi elementami infrastruktury kolejowej przyległych szlaków”. Przedsięwzięcie jest realizowane na podstawie decyzji środowiskowej wydanej 4 czerwca 2020 r. przez Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Krakowie. W toku przygotowania dokumentacji wykonano analizę akustyczną, która – jak wskazuje ministerstwo – nie wykazała przekroczenia dopuszczalnych poziomów hałasu, również w rejonie wskazanym w interpelacji. W efekcie nie został nałożony obowiązek budowy ekranów akustycznych.
Jak zaznaczono w piśmie, na odcinku Tunel – Bukowno liczba przejeżdżających pociągów jest niższa niż 30 tys. rocznie, co wyklucza ten fragment z obowiązku wykonywania cyklicznych pomiarów hałasu oraz tworzenia tzw. strategicznych map hałasu. W uchwalonym w lipcu 2024 r. „Programie ochrony środowiska przed hałasem dla województwa małopolskiego” również nie przewidziano żadnych działań minimalizujących hałas na tej linii. Resort szacuje, że budowa ekranów o długości 2,8 km na jednej stronie linii mogłaby kosztować około 17 mln zł. Jednocześnie ministerstwo podkreśliło, że modernizacja stacji obejmuje także korektę geometrii toru oraz wzmocnienie podtorza, co w założeniu ma również wpłynąć pozytywnie na ograniczenie emisji hałasu w rejonie stacji Olkusz.
Większym źródłem hałasu – co potwierdza samo ministerstwo – jest linia kolejowa nr 65, obsługująca wyłącznie ciężkie pociągi towarowe i wykorzystywana głównie przez PKP LHS. Składy poruszające się po tej trasie są cięższe, napędzane lokomotywami spalinowymi, a ich wpływ na środowisko akustyczne jest większy niż w przypadku linii nr 62. Niemniej jednak, jak wskazano w piśmie, natężenie ruchu na tej linii również nie przekracza 10 tys. pociągów rocznie, co – zgodnie z przepisami – nie obliguje zarządcy do pomiarów hałasu ani budowy ekranów.
PKP LHS zaznacza, że podejmowane są działania mające na celu ograniczenie drgań i hałasu: zastosowano technologię bezstykową, amortyzujące podkładki podszynowe oraz regularne szlifowanie szyn. W odpowiedzi Ministerstwa padło też stwierdzenie, że wskazywane przez mieszkańców „obserwacje” i opinie „ekspertów” nie stanowią wiarygodnego źródła informacji ani nie mają umocowania prawnego.
Dodatkowo, spółka LHS przypomina, że jej linia ma status infrastruktury krytycznej i znajduje się na tzw. terenie zamkniętym – co oznacza, że prowadzenie badań środowiskowych wymaga zgody zarządcy. Pomimo braku formalnych podstaw do budowy ekranów, PKP LHS zapowiedziało powołanie komisji terenowej, która przeprowadzi oględziny techniczne w newralgicznym odcinku pomiędzy Olkuszem a Bukownem. Jeśli zostaną wykryte jakiekolwiek usterki, mają być usunięte niezwłocznie.
Tym niemniej w piśmie możemy również przeczytać, że w analizowanym okresie od października 2024 r. do marca 2025 r. na trasie Zarzecze – Bukowno kursowało średnio od 4 do 5 par pociągów dziennie. Wskazano również, że z uwagi na przebudowę sąsiedniego toru oraz budowę przejścia podziemnego, obowiązują tam ograniczenia prędkości do 40 i 20 km/h, co tymczasowo wpływa na zmniejszenie hałasu.
Ministerstwo Infrastruktury nie planuje więc budowy ekranów dźwiękochłonnych ani na linii nr 62, ani na linii nr 65. W obu przypadkach wskazano, że brakuje ku temu podstaw prawnych i środowiskowych, a koszty ewentualnych zabezpieczeń przekraczałyby możliwości finansowe zarządców linii kolejowych bez wyraźnego uzasadnienia formalnego.
