Jakub Fita Olkusz
W miniony weekend w całej Polsce odbywały się uroczystości związane z Narodowym Świętem Niepodległości. W Olkuszu zostały one połączone ze 120 urodzinami Zespołu Szkół nr 1. Z tej okazji dla mieszkańców miasta przygotowano szereg atrakcji. Największe zainteresowanie wzbudziła inscenizacja patriotyczna przygotowana przez uczniów „Mechanika” i konną grupę rekonstrukcyjną.
Dzień 11 listopada 1918 r. to jedna z najważniejszych dat w polskiej historii. Została ona bowiem uznana za symboliczny moment odzyskania przez nasz kraj niepodległości po 123 latach zaborów. To właśnie w tym dniu państwa Ententy i Cesarstwo Niemieckie zawarły rozejm w Compiègne, kończąc tym samym I Wojnę Światową. Przypieczętował on ostateczną klęskę wszystkich trzech zaborców, na gruzach których mogło odrodzić się Państwo Polskie. Dzień wcześniej do Warszawy przybył Józef Piłsudski, zwolniony uprzednio z niemieckiego aresztu.
Żywa lekcja historii i patriotyzmu
Najważniejsza część uroczystości związanych z Dniem Niepodległości w Olkuszu zorganizowana została na rynku. Wcześniej miała miejsce uroczysta msza święta za ojczyznę w Bazylice pw. Świętego Andrzeja Apostoła. Następnie uroczystym marszem wraz z pocztami sztandarowymi i orkiestrą dętą mieszkańcy oraz władze miasta przeszli na rynek pod pomnik Józefa Piłsudskiego. Tam miało miejsce składanie kwiatów oraz wspólne odśpiewanie hymnu narodowego.
– Dobrze jest widzieć was wszystkich. Uśmiechniętych, szczęśliwych, razem z rodzinami. Zebraliśmy się tutaj, aby uczcić niepodległość – moją, twoją, naszą. Dziś świętujemy wolność. A wolność to nie tylko: radość, duma, honor i zaszczyt. Wolność to także szacunek. Mój do ciebie i twój do mnie. Możemy się różnić i się różnimy, ale łączy nas Polska. Niezależnie od poglądów, funkcji i stanowisk – podkreślał w swoim przemówieniu Bogumił Sobczyk, olkuski Starosta.
Kolejnym punktem programu była inscenizacja patriotyczna „Historia w nas”, przygotowana przez szkolną młodzież. Wspomagani przez konną grupę rekonstrukcyjną, podopieczni „Mechanika” zabrali zgromadzonych Olkuszan w podróż w czasie do lat 1918-1920. Pokazany został moment ogłoszenia niepodległości na terenach ziemi olkuskiej i towarzyszący temu entuzjazm tłumów. Ten szybko musiał jednak ustąpić obawom związanym z nadchodzącym najazdem Bolszewików.
Uczniowie przybliżyli publiczności nastroje związane z mobilizacją i przygotowaniami do kolejnej wojny. Inscenizacji towarzyszył przejazd przez olkuski rynek prawdziwej kawalerii, oraz salwy honorowe wykonywane podczas ślubowania młodych żołnierzy idących na front. – To była zapierająca dech w piersiach lekcja historii i patriotyzmu. Do tej pory takie widowiska można było oglądać jedynie w telewizji albo na ulicach wielkich miast. Jestem pod wrażeniem skali i rozmachu tego przedsięwzięcia – mówi pan Marek, który obserwował inscenizację na olkuskim rynku wraz ze swoją rodziną.
– Józef Piłsudski powiedział, że naród który nie szanuje i nie ceni swej przeszłości, nie jest godzien szacunku teraźniejszości ani prawa do przyszłości. Pamięć historyczną należy pielęgnować. Społeczność Zespołu Szkół nr 1, która obchodzi 120-lecie powstania swojej szkoły, robi na tym polu bardzo dużo. Jako olkuski Starosta bardzo serdecznie wam za to dziękuję – mówił po zakończeniu inscenizacji Bogumił Sobczyk. Po występie nastąpił przemarsz do budynku „Mechanika” na ul. Górniczej, gdzie odbył się koncert pieśni patriotycznych.
120 lat historii
Dzień wcześniej, 10 listopada 2019 r., odbyły się uroczystości związane z jubileuszem Zespołu Szkół nr 1 im. Stanisława Staszica. Jest to najstarsza szkoła w naszym powiecie, której historia sięga przełomu XIX i XX wieku. Na terenie ówczesnego Królestwa Polskiego, będącego pod rosyjskim zaborem, stworzono wtedy trzy rządowe szkoły rzemieślnicze. Jedną z nich był właśnie „Mechanik”. – W roku 1900, w wynajętym prywatnym budynku przy ulicy Górniczej, rozpoczęło naukę pierwszych 29 chłopców, z których 14, po czteroletnim kursie nauczania, ukończyło szkołę, zdobywając tytuł czeladnika – możemy przeczytać w szkolnej kronice.
W pierwszych latach swojego istnienia szkoła przechodziła różne koleje losu. W 1905 roku miał miejsce strajk młodzieży, w którym domagano się między innymi wprowadzenia nauczania w języku polskim. W 1914 r., po wkroczeniu do miasta armii austriackiej, budynek na ul. Górniczej zamieniony został w sztab wojskowy, koszary i więzienie. Naukę wznowiono tam dwa lata później. W 1916 r. szkołę odwiedził Józef Piłsudski – wódz Legionów Polskich.
W trakcie II Wojny Światowej placówka została zamknięta. Ponowne jej otwarcie nastąpiło w 1945 r. Od tego czasu nieprzerwanie kształci fachowców w wielu zawodach. – Jesteśmy liderem w nauczaniu zawodowym w naszym powiecie. Na przestrzeni minionych lat nasze mury opuściły setki techników mechaników, elektryków, geodetów czy też logistyków. Współpracujemy z przedsiębiorcami. Bacznie obserwujemy rynek pracy, dostosowujemy się do niego i odpowiadamy na jego potrzeby – mówiła w trakcie uroczystości Aldona Nowicka, dyrektorka ZS Nr 1.
W ramach szkolnych uroczystości zorganizowany został koncert Marty Bizoń, aktorki teatralnej i filmowej. Na scenie wystąpili także członkowie grupy „Małe Zedermanki” oraz zespół „Te Deum”. Na terenie placówki odbył się również jarmark rękodzieła oraz degustacja lokalnych produktów spożywczych. Przed budynkiem szkoły poświęcony został krzyż, ufundowany przez jej nauczycieli. Kulminacyjnym momentem jubileuszu był uroczysty przemarsz pod Kopiec Kościuszki przy ul. Sławkowskiej, gdzie miało miejsce ślubowanie uczniów klas pierwszych oraz spektakl teatru ognia.
