Gramy rankingami, czyli ile bierzemy od Unii

„Dziennik Gazeta Prawna” i „Rzeczpospolita” opublikowały w tym miesiącu rankingi małopolskich gmin pod względem pozyskiwania unijnych funduszy do końca pierwszego kwartału tego roku. Olkusz nie wypadł tam najlepiej. W naszym magistracie przekonują, że nie jest tak źle.
Najlepiej wypadły mniejsze samorządy, jak Krzeszowice czy Zembrzyce. Pierwsza z tych gmin pokonała wszystkie pozyskaniem pieniędzy na duży projekt kanalizacji. Olkusz zajął 70. lokatę. Wyżej jest Bukowno (46. miejsce), Bolesław (56. miejsce) i Trzyciąż (62. miejsce). W „Dzienniku Gazecie Prawnej” oceniono 80 gmin na 182.  W rankingu „Rzeczpospolitej” wśród 30 małopolskich gmin, które dostały z Unii największe dotacje, Olkusza nie ma zaś wcale.

Kwestię odległego miejsca naszego miasta podniesiono w kampanii wyborczej. Odległe miejsce Olkusza zauważył kandydat na burmistrza z PiS-u, Jacek Osuch. – Ranking pokazuje niebezpieczną rzecz – Chrzanów i Oświęcim tak naprawdę są w czołówce pozyskiwania funduszy unijnych w Małopolsce. Olkusz od tych miast dzieli przepaść i należy z tego wyciągnąć wnioski. Musimy być skuteczniejsi w pozyskiwaniu pieniędzy, bo inaczej zostaniemy zepchnięci do piątej ligi… i to nie tylko w piłce nożnej – argumentuje miejski radny Łukasz Kmita, który organizuje kampanię PiS-u w Olkuskiem. Zarzuty odpierają w olkuskim magistracie. – Przeliczenie środków na mieszkańca nie jest obiektywne. Jeśli małe gminy, jak na przykład Krzeszowice, dostają środki na duży projekt, to wiadomo, że uplasują się wysoko. Poza tym do tej pory na 13 złożonych aplikacji uzyskaliśmy dofinansowanie dla 12 projektów unijnych, a 13 jest po ocenie formalnej. Świadczy to o jakości aplikacji i dokumentacji, jak i o fakcie, iż wszystkie projekty są celowe i przemyślane, a nie składane dla samego składania – wyjaśnia Daniel Hickiewicz, kierownik Biura ds. Koordynacji Funduszy UE olkuskiego magistratu.

W rankingach brano pod uwagę projekty unijnego budżetu na lata 2007 – 13. W przypadku Olkusza są to m.in. modernizacja Miejskiego Ośrodka Kultury, gdzie dofinansowanie wyniosło 2 mln 300 tys. zł czy modernizacja hali sportowej (prawie 2 mln 100 tys. zł). W marcu władze miasta podpisały umowy o dotacji na rewitalizację starówki (ponad 10 mln zł). Ostatnie miesiące to dofinansowanie przede wszystkim na przeciwdziałanie wykluczeniu cyfrowemu (2,5 mln zł), termomodernizację dziesięciu szkół (prawie 4 mln 900 tys. zł) oraz partnerski projekt na rzecz rozwoju instytucjonalnego samorządu terytorialnego (3 mln 370 tys. zł).
W olkuskim UM podkreślają, że ranking obejmował nie tylko projekty realizowane przez gminy, ale również te realizowane przez przedsiębiorców i powiaty. I pokazują, że ranking można łatwo odwrócić: „W „Dzienniku Polskim” z 14 października  czytamy: „Nieco inaczej wygląda układ rankingu, jeśli weźmie się pod uwagę bezwzględną wartość pozyskanych dotacji. Wtedy najwyżej, bo na 23. miejscu w Małopolsce jest Olkusz (36 mln 594 tys. zł), na 39. Wolbrom (19 mln 618 tys. zł), na 51. Bukowno (13 mln 995 tys. zł), na 66. Bolesław (10 mln 53 tys. zł), oczko niżej Klucze (9 mln 996 tys. zł), a listę zamyka Trzyciąż (8 mln 207 tys. zł).”

Władze miasta zapytane, jak w takim razie w tej materii najlepiej oceniać skuteczność samorządów, odpowiadają, że na to jeszcze za wcześnie. – Naprawdę obiektywne rankingi, które faktycznie pokażą ilość pozyskanych środków z Unii będzie można opracować najwcześniej w 2014 roku, po zakończeniu realizacji programów operacyjnych. Na dzień dzisiejszy rankingi są nieobiektywne, ponieważ gminy składają projekty w różnym harmonogramie uzależnionym od specyfiki jednostki a ponadto każdy program ma inny specyficzny harmonogram uruchamiania środków. W związku z tym oraz z procedurami podpisywania umów o dofinansowanie często występują sytuacje, gdzie małe jednostki podpisują wcześniej umowy o dofinansowanie niż jednostki z większymi pod względem finansowym, jak i zakresowym, projektami – dodaje burmistrz Dariusz Rzepka.

Gdy patrzy się na ranking „Dziennika Gazety Prawnej”, zastanawia jedna rzecz. Krzeszowice są gminą miejsko-wiejską, podobnie jak Olkusz. Przy przeliczaniu środków na jednego mieszkańca podano, że Krzeszowice mają 10 tys. mieszkańców, podczas gdy całą gminę zamieszkuje nieco ponad 31 tys. osób. W przypadku Olkusza unijne dotacje dzielono na 50 tys. osób, czyli mieszkańców nie tylko miasta, ale i gminy.
Niezależnie od różnych rankingów i przyjętych w nich kryteriów to, jak są wykorzystywane unijne fundusze, najlepiej ocenią sami mieszkańcy.