ARTYKUŁ PARTNERA
Co roku około 3000 Polek dowiaduje się, że zachorowało raka szyjki macicy. Prawie połowy z nich nie udaje się uratować. Dlaczego? Główne powody to zbyt rzadkie wykonywanie badań profilaktycznych oraz niski poziom wiedzy.
Rak szyjki macicy nie bierze się znikąd. Główną przyczyną jest zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego HPV, przenoszonego drogą płciową. – Wirus HPV odpowiada w 90 procentach za rozwój tego nowotworu. Istnieje ponad dwieście typów tego wirusa, z których kilkadziesiąt ma powinowactwo do dróg rodnych. I tych wirusów szukamy w ramach badań profilaktycznych – wyjaśnia dr Paweł Orłowski, ginekolog i Dyrektor ds. Medycznych w Centrum Ujastek w Krakowie. Inne czynniki tzw. „wspomagające” to m.in. palenie papierosów, wieloletnie stosowanie antykoncepcji hormonalnej, duża liczba porodów, a także wiek. Choć według statystyk, najczęściej chorują panie w wieku 45-55 lat, to coraz częściej raka szyjki macicy wykrywa się u kobiet poniżej 30 roku życia.
Rak, którego można wyleczyć
Rozwój choroby następuje dość wolno, na przestrzeni od 3 do 6 lat. W tym okresie może ona nie dawać żadnych objawów, albo mogą być one nieregularne i dyskretne. Podstawowe elementy profilaktyki to szczepienia przeciwko wirusowi HPV oraz regularne badania cytologiczne. – Cytologia to badanie w pewnym sensie ratujące. Pozwala wychwycić niepokojące zmiany już na bardzo wczesnym etapie. Dzięki wczesnej diagnozie, choroba jest wyleczalna w ponad 99% przypadków – wyjaśnia położna mgr Barbara Tkaczewska-Zdeb. Tymczasem nadal wiele kobiet odkłada badania nawet na kilkanaście lat lub nie robi ich wcale, by potem dowiedzieć się, że jest już za późno. A umieralność z powodu raka szyjki macicy w Polsce jest o 70 proc. wyższa niż przeciętna dla krajów UE.
Cytologia ratuje życie
Badanie cytologiczne jest szybkie i bezbolesne. Wystarczy poświęcić tylko 20 minut raz rok lub raz na trzy lata i zapewnić spokój nie tylko sobie, ale i całej swojej rodzinie. – Jeżeli panie badają się regularnie to szansa na wykrycie niepokojących zmian jest niemal stuprocentowa. Należy też pamiętać o leczeniu wszelkich infekcji dróg rodnych, gdyż każda niewyleczona infekcja plus ewentualne zakażenie wirusem HPV to najprostsza droga do rozwoju nowotworu – dodaje dr Paweł Orłowski . Badanie cytologiczne polega na mikroskopowej ocenie komórek pobranych z szyjki macicy – aby wynik był miarodajny wymaz pobiera się jednocześnie z dwóch miejsc, tj. z tarczy szyjki macicy oraz z kanału szyjki. Uzyskane wyniki wymagają interpretacji przez ginekologa, który podejmie decyzję o dalszej diagnostyce i leczeniu. Trzeba pamiętać, że nieprawidłowy wynik cytologii nie świadczy od razu o raku szyjki macicy. Nie należy panikować, tylko jak najszybciej umówić się na wizytę w gabinecie ginekologicznym. Lekarz powinien wykonać lub zlecić dodatkowe badania i na podstawie ich wyniku zdecydować o sposobie dalszego leczenia. Cytologię w programie badań przesiewowych realizowanych przez NFZ możemy zrobić bezpłatnie raz na 3 lata. Program jest skierowany do kobiet w wieku 25-59 lat, gdyż właśnie w tej grupie istnieje najwyższe ryzyko zachorowalności i umieralności z powodu raka szyjki macicy. Jednak powinnyśmy się badać co roku. Wystarczy poprosić naszego ginekologa o skierowanie i badanie jest również bezpłatne.
– W natłoku obowiązków, codziennych zajęć i „pilnych” spraw do załatwienia często wizytę u ginekologa odkładamy na później. Cytologia jest badaniem prostym, szybkim i bezbolesnym. To tylko 20 minut raz w roku. To nasze zdrowie, a także zdrowie naszych bliskich. Gorąco zachęcam – dziewczyny badajcie się ! – Katarzyna Galica, krakowska aktorka teatralna i filmowa.
***
Projekt współfinansowany ze środków Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego.
Projekt „Kształtowanie świadomości zdrowotnej kobiet w wieku 25-59 lat w zakresie profilaktyki raka szyjki macicy w latach 2019-2022” ma służyć rozwojowi populacyjnego programu profilaktyki w kierunku wczesnego wykrywania nowotworów raka szyjki macicy, finansowanego przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Badania cytologiczne w ramach projektu wykonywane są bezpłatnie w placówkach, które posiadają umowę z NFZ w zakresie programu badań przesiewowych w kierunku wczesnego wykrywania raka szyjki macicy.
Więcej informacji nt. programu profilaktyki raka szyjki macicy można znaleźć na stronie www.maszachaba.com.pl
Więcej informacji na temat badań cytologicznych, zdrowego stylu życia można znaleźć na stronie www.zdrowiewtobie.com