Rozwijamy się czy zwijamy?

Opublikowano już najnowszą edycję prestiżowego rankingu Zamożności Samorządów, jaki od lat opracowywany jest dla czasopisma „Wspólnota”. Dla naszych władz dobrych wieści raczej nie ma. Dla mieszkańców również, bo magia cyfr przekłada się przecież na nasze życie codzienne – jakość infrastruktury, usług publicznych i innych zadań realizowanych z budżetów. Analizując dane, które zostały wyliczone po to, żeby wskazać tendencje rozwojowe poszczególnych samorządów, warto prześledzić poszczególne wyniki nie tylko synchornicznie, odnosząc je do reszty kraju, ale także diachronicznie, porównując wyniki z ostatnich lat.

O miejscu w rankingu decydowała zamożność per capita, którą wyliczono dzieląc sumę dochodów (dochody własne, wpływy z podatków i subwencji ogólnej) przez ilość mieszkańców. Wytyczne te z całą pewnością nie obrazują w całości sytuacji ekonomicznej w danej jednostce samorządowej, ale są dobrym punktem wyjścia do szerszej dyskusji na ten temat. Jak zauważa kierujący zespołem analityków Paweł Swianiewicz, profesor nauk ekonomicznych, zmiany na poszczególnych miejscach ukazują tempo rozwoju oraz świadczą o jakości decyzji inwestycyjnych i administracyjnych, podejmowanych przez włodarzy i rady gmin, miast, powiatów i województw.

Dla naszych samorządów ubiegły rok był generalnie gorszy niż rok 2011, choć są małe wyjątki. Na 314 powiatów ujętych w wyliczeniach powiat olkuski zajmuje 188 miejsce na 314, co oznacza wzrost o 10 miejsc do góry w stosunku do roku poprzedniego. Zamożność per capita wyniosła 618,94 zł. Pomimo tego, że z roku na rok, z niewielkimi odchyleniami, pniemy się do góry, to tempo zawrotne nie jest. W kategorii powiatów od 3 lat liderem jest powiat człuchowski w woj. pomorskim, gdzie zamożność per capita wynosi 1138, 23 zł, czyli niemal dwukrotnie więcej. Ostatnie miejsce zajmuje powiat łomżyński w woj. podlaskim z wynikiem 289,23 zł na mieszkańca.

Na 575 analizowanych pod kątem zamożności miast Wolbrom zajął 524 miejsce z sumą 2023,63 zł na mieszkańca, czyli jest to właściwie końcówka rankingu. Tendencja jest stała od lat i miasto to za każdym razem plasuje się w ostatniej setce. Wyjątkiem był roku ubiegły, kiedy zajął 469 miejsce.

W kategorii miast dość wysoko uplasowało się Bukowno z kwotą 2719,07 zł per capita. 99 miejsce w Polsce to gorszy wynik o 10 miejsc w porównaniu z rokiem poprzednim. Analizując tendencję na przestrzeni  kilku lat można zauważyć dość istotne skoki w rankingu – na zmianę wzloty i spadki. Od 2009 roku zaczęła się wyraźna dobra passa, bo z 311 miejsca zajętego wówczas Bukowno przeskoczyło do pierwszej setki.

Dobrych wieści nie ma dla Olkusza, które zostało ujęte w kategorii miast powiatowych. 207 miejsce na 268, przy zamożności na poziomie 2074,40 zł nie napawa optymizmem, chociaż jest to najlepszy wynik w ciągu ostatnich 8 lat. Być może zaczynamy się wreszcie odbijać od dna, którego sięgnęliśmy w 2009 roku zajmując 266 miejsce na wspomnianych 268. Poprawa w stosunku do roku poprzedniego jest widoczna, ale skok o 13 miejsc nie jest imponujący jeśli wziąć pod uwagę, że dalej jesteśmy w ogonie polskich miast powiatowych.  

Dla porównania – w gminie-liderze na mieszkańca przypada niespełna 9 tys. zł, a w lokującej się na ostatnim miejscu w tej kategorii Kazimierzy Wielkiej jest to 1821,90 zł, więc niewiele mniej niż w Olkuszu.

W kategorii gmin wiejskich zostały ujęte trzy gminy z powiatu olkuskiego – Bolesław, Klucze i Trzyciąż. Tutaj również bez niespodzianki. Na 1571 jednostek samorządowych 69 miejsce zajął Bolesław z wynikiem finansowym 3224,22 zł na mieszkańca. Jest to gorzej niż w zeszłym roku, kiedy gmina ta zajęła 63 lokatę w swojej kategorii, ale mimo wszystko jest to gmina najzamożniejsza w naszym powiecie i od trzech lat stale mieści się w pierwszej setce. Najgorzej było w 2009 roku, kiedy Bolesław zajął 424 miejsce.

Największy spadek w porównaniu z rokiem poprzednim odnotowała gmina Trzyciąż, która z 497 miejsca spadła na 1133 pozycję w Polsce. W tej gminie wiejskiej zamożność wynosi 2232,24 zł na mieszkańca. 9 lat temu, kiedy po raz pierwszy obliczono zamożność wszystkich jednostek samorządowych, Trzyciąż był w ostatniej dziesiątce rankingu. Od tamtego czasu sytuacja się polepszała, ale do pełni zadowolenia jeszcze daleko.

Również gorzej jest w gminie Klucze, która zajęła 1300 miejsce z wynikiem 2165,96 zł na statystycznego mieszkańca. Porównując wyniki z ostatnich 9 lat trudno nie zauważyć, że jest gorzej niż było. Klucze zanotowały spadek o 246 miejsc w stosunku do roku poprzedniego i znajdują się w końcówce gmin wiejskich w Polsce. Jako ciekawostkę warto przytoczyć zamożność gminy Kleszczów. 44 tysiące na mieszkańca od lat stawiają ją na miejscu lidera wszelkich rankingów ekonomicznych. Z 9 tys. zł na osobę Rewal zajmuje drugie miejsce. Naszym gminom wiejskim niestety bliżej do najbiedniejszego w Polsce Jasła, w którym dochód ten wynosi 1,8 tys. zł.

Jak wy oceniacie pozycje olkuskich samorządów na tle kraju? Czy Waszym zdaniem ranking odzwierciedla sytuację ekonomiczną w omówionych gminach i w powiecie? Co możemy zrobić, żeby było lepiej i jaki w tym udział powinni mieć gospodarze? Czekamy na wasze opinie na www.przeglad.olkuski.pl!