Będziemy żyć dłużej i zdrowiej

Najzdrowszy Powiat Europy – taki tytuł nosi innowacyjny i niezwykle odważny program profilaktyczny, którym być może wkrótce zostaną objęci mieszkańcy powiatu olkuskiego. Temu programowi pilotażowemu została poświęcona najważniejsza część powiatowej konferencji „Dbasz o zdrowie? – postaw na profilaktykę”, którą w ramach Międzynarodowego Dnia Zdrowia zorganizowała olkuska stacja Sanepidu i Starostwo Powiatowe w Olkuszu. Po raz pierwszy o szczegółach tego projektu przedstawicieli licznych olkuskich środowisk poinformowali sami autorzy – kilkuosobowy zespół pod kierownictwem dr hab. med. Rafała Niżankowskiego.

Nie da się ukryć, że w unijnych statystykach zdrowotnych Polska wypada dosyć blado. Przejęcie prezydencji w Radzie UE w lipcu tego roku jest doskonałym pretekstem do tego, żeby sytuację próbować zmienić. Wojewódzka Stacja Sanitarno Epidemiologiczna w Krakowie przygotowała program pilotażowy „Najzdrowszy Powiat Europy”, który przeprowadzony będzie w jednym z powiatów. Twórcom idei przyświecały trzy cele: udowodnić możliwość poprawy zdrowotności populacji polskiej, przetestować w skali jednego powiatu kwestie ekonomiczne, społeczne i zdrowotne w zakresie skoordynowanej profilaktyki głównych schorzeń, promocji zdrowia i edukacji, a także dostarczyć wiarygodnych informacji o opłacalności w polskich warunkach programów profilaktycznych.

 – Nie mieliśmy problemów z wyborem. Od razu wiedzieliśmy, że będzie to wasz powiat. Jeśli chodzi o statystyki z zakresu zdrowia, to w większości jesteście gdzieś pośrodku, a niektóre istotne parametry są nawet bardziej niekorzystne w porównaniu do innych powiatów. Poza tym chcieliśmy, żeby była równowaga między wsią a miastem i żeby to był powiat zamieszkiwany przez około 100 tysięcy mieszkańców. Nie ukrywam, że ważne dla nas było to, że olkuski Sanepid pod kierownictwem pani Agaty Knapik wiedzie absolutny prym w ilości i jakości akcji profilaktycznych kierowanych do mieszkańców – argumentuje doktor Rafał Niżankowski, kierownik projektu. – Cel, czyli bycie tytułowym Najzdrowszym Powiatem Europy, jest oczywiście odległy, ale całkowicie realny – dodaje. Odległa nie jest za to jego realizacja. Jeśli wszystko pójdzie po myśli autorów, już niebawem ruszy wielka mobilizacja sił. Partnerami projektu będą nie tylko Sanepid i Starostwo. Włączyć będą się musiały różne środowiska: lekarze rodzinni, nauczyciele, pracodawcy, księża, przedsiębiorcy, szpital, media, stowarzyszenia pozarządowe i lokalne autorytety. Chodzi o to, żeby zachęcić do udziału w programie maksymalną ilość mieszkańców i dotrzeć do nich z odpowiednią informacją. Akcja będzie bardzo rozbudowana, a poszczególne działania będą się odbywały wielotorowo.

Realizacja tego programu na pewno wiąże się z ogromnym wysiłkiem wszystkich partnerów, ale zalety można wymieniać bez końca. Po pierwsze i najważniejsze – dzięki dużemu pakietowi bezpłatnych badań uda się szybko zdiagnozować choroby, których nie jesteśmy świadomi, i podjąć szybką walkę z nimi. Na pewno uda się uratować niejedno życie. Szereg szczepień uchroni nas przed chorobami będącymi plagą XXI wieku. Cała rzesza specjalistów będzie walczyć z naszymi złymi nawykami, które nie wychodzą nam na zdrowie. Specjaliści od profilaktyki przygotowali dla nas aż 12 programów skierowanych do wszystkich grup wiekowych: wczesnego wykrywania raka szyjki macicy, raka piersi, raka jelita grubego, chorób układu krążenia, tętniaka aorty brzusznej, osteoporozy, nadwagi i otyłości, profilaktyki zaburzeń depresyjnych wśród młodzieży, program wykrywania zakażenia chlamydią, zapobiegania próchnicy, ograniczenia palenia i przeprowadzania szczepień. Zadeklarowani uczestnicy programu będą stawiać się osobiście w Prewentorium – specjalnie przygotowanym modelowym ośrodku profilaktyki. – Podchodzimy do tego pomysłu z bardzo dużym optymizmem. Jest to program innowacyjny w skali całego kraju i cieszymy się, że będą mogli z niego korzystać właśnie mieszkańcy powiatu olkuskiego. To wyróżnienie jest bardzo nobilitujące i wierzę, że staniemy na wysokości zadania – mówi Agata Knapik, powiatowy inspektor sanitarny. Wtóruje jej Jerzy Kwaśniewski, olkuski starosta, którego zdaniem będzie wspieranie realizacji projektu.

Program pilotażowy nie był jedynym tematem rozważań na powiatowej konferencji poświęconej zdrowiu. Prelegenci skupili się głównie na różnych aspektach grypy. Dr hab. med. Aleksander Garlicki wprowadził zgromadzonych słuchaczy w problematykę związaną z wirusem grypy i przekonywał o braku zasadności używania antybiotyków w przypadku zarażenia się tym wirusem. O profilaktyce zachorowań na grypę i infekcjach grypopodobnych opowiadała lek. med. Agata Knapik. Uzupełnieniem do tych dwóch referatów były prezentacje lek. med. Marii Izdebskiej i Małgorzaty Stańczak wzbogacone szczegółowymi informacjami z obserwacji przypadków grypy na terenie powiatu olkuskiego. Z niezwykle ciepłym przyjęciem spotkał się referat o związku wiary z obowiązkiem dbania o własne zdrowie, który wygłosił ks. Stanisław Kołakowski. Interdyscyplinarny wykład księdza, z bardzo obrazowymi i przekonującymi argumentami, przypomniał wszystkim, że dla zdrowia najbardziej szkodliwy jest brak umiaru.