W tym roku neoklasycystyczny budynek dawnego starostwa zostanie oddany do użytku. Zgodnie z harmonogramem prace powinny zakończyć się jesienią. Jak na obecną chwilę wyglądają wnętrza zabytkowego gmachu?
Rewitalizacja kwartału królewskiego trwa od wiosny 2018 roku. Roboty prowadzono w całym obiekcie – od piwnic, przez parter i pierwsze piętro po sam dach i elewację. Priorytetem było, aby w jak największym stopniu pozostawić oryginalną substancję obiektu. Po ekspertyzie zdecydowano na pozostawienie więźby dachowej z XIX wieku. Założono również odnowienie kilkunastu oryginalnych pieców i posadzek o ile było to możliwe.
– Z każdym dniem zbliżamy się do końca prac w dawnym starostwie. Jesteśmy już właściwie na etapie wykończenia obiektu, co oznacza, że najważniejszy etap mamy za sobą. Remont dawnego starostwa to historyczna inwestycja. Przez dziesiątki lat ten piękny budynek niszczał i stwarzał zagrożenie dla przechodniów. Dziś odzyskuje dawną świetność i jestem przekonany, że stanie się oryginalną atrakcją turystyczną oraz miejscem, do którego chętnie będą wracać nasi mieszkańcy – komentuje olkuski burmistrz Roman Piaśnik.
Co odkryto w podziemiach?
Rewitalizacyjne prace przyniosły niespodzianki. W odgruzowanych piwnicach kamienic, które znajdowały się tu w wiekach XV – XVIII, odkryto m. in. monety datowane na XV-XVII wiek, formy odlewnicze, plomby ołowiane, kamienne detale z wyposażenia wnętrz mieszkalnych, czyli obramowania okien, drzwi i kominków.
Poza planowanymi do odsłonięciami piwnicami, podczas prac odkryto także zasypane wejścia do trzech nowych. Jedno z nich jest ozdobione gotyckim portalem. Latem ubiegłego roku odgruzowano pomieszczenia. – Początkowo badania nie wskazywały na obecność dodatkowych trzech komór piwnic, a także korytarza komunikacyjnego po stronie południowej. Ich odkrycie sprawiło, że musieliśmy nieco zweryfikować nasze plany dotyczące ich zagospodarowania, jednak w przyszłości i one staną się częścią podziemnej trasy turystycznej. Podczas odgruzowania archeolodzy odnaleźli ciekawe, kamienne detale architektoniczne, które wstępnie datuje się na przełom XVI i XVII wieku, czyli na okres, kiedy w tym miejscu funkcjonowała królewska mennica – opowiada miejski konserwator zabytków Agnieszka Kaczmarczyk.
Co będzie w budynku?
Gmach zostanie dostosowany do potrzeb osób niepełnosprawnych. Wszystkie kondygnacje, od piwnic po poddasze, łączyć będzie przeszklona winda.
Projekt zagospodarowania tego miejsca przewiduje nie tylko muzeum w podziemiach, ale również restaurację (parter i pierwsze piętro), pokoje hotelowe na poddaszu, ogród w kameralną sceną, pomieszczenia konferencyjne na I piętrze, sklep z pamiątkami na parterze, pomieszczenia do prowadzenia warsztatów na I piętrze oraz pomieszczenia dla organizacji pozarządowych (I piętro).
Muzeum w podziemiach dawnego starostwa będzie prezentowało w formie multimedialnej oraz tradycyjnej i interaktywnej informacje o warunkach pracy w kopalni, w tym stosowanych wówczas narzędziach, a także trzech głównych metalach, z którymi kojarzony jest Olkusz (ołów, cynk, srebro). Przewidziano pomieszczenie dedykowane olkuskiej mennicy królewskiej. W całym muzeum będzie można obejrzeć przedmioty i detale architektoniczne znalezione w trakcie badań.
Projekt pod nazwą „Rewitalizacja kwartału królewskiego w Olkuszu oraz utworzenie multimedialnej trasy turystycznej w podziemiach ratusza” obejmuje prace w obrębie budynku dawnego starostwa oraz w podziemiach ratusza, które zlokalizowane są w centralnej części rynku. Uzyskał on dofinansowanie w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego na lata 2014 – 2020, 6. Osi Priorytetowej, Działania 6.1. Rozwój dziedzictwa kulturowego i naturalnego, Poddziałania 6.1.1. Ochrona i opieka nad zabytkami z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.
Gmina Olkusz ogłosiła przetarg na zaprojektowanie i wykonanie ekspozycji multimedialnej: w podziemiach olkuskiego ratusza i w piwnicach budynku dawnego starostwa. Po jego rozstrzygnięciu poznamy wartość całej inwestycji. Na etapie składania wniosku o dofinansowanie wynosiła ona 19 170 581,69 złotych. Gmina pozyskała z zewnątrz 6 503 243,66 złotych.