Stare kapliczki stanowią ważny element polskiej historii. Wiele z nich to zabytkowe obiekty małej architektury sakralnej, ale także miejsca wciąż żywego kultu religijnego. Warto dbać o ich dobrą kondycję, ale także pamięć o ich historii. Z tego właśnie powodu Biblioteka i Ośrodek Animacji Kultury w Trzyciążu ogłosiły konkurs „Ocalić od zapomnienia – historia ukryta w kapliczkach przydrożnych gminy Trzyciąż”.
W naszym najbliższym otoczeniu, zwłaszcza na terenach wiejskich, starszych i nowszych kapliczek i krzyży wciąż jest bardzo wiele. Często fundowane były jako dziękczynne lub przebłagalne wota dla upamiętnienia wydarzeń ważnych dla lokalnych wspólnot. Dziś, choć wydaje się, że stosunek do nich trochę się zmienił, wciąż są istotnym czynnikiem budowania lokalnej tożsamości, łącząc przeszłość z teraźniejszością.
– Chcemy ocalić ich historie od zapomnienia, utrwalić ich piękno i wyjątkowość. Zależy nam, aby pamięć o dawnych tradycjach i elementach historii w naszym otoczeniu była wciąż żywa. Dlatego zachęciliśmy mieszkańców gminy do poszukiwań, np. kontaktu ze starszymi osobami, które pamiętają dawne czasy i ciekawe historie z przeszłości. Efekty konkursu posłużą nam jako materiał do szerszego opracowania tematu, aby elementy lokalnej historii przetrwały, mimo upływającego czasu – tłumaczy Ewa Dróżdż z BiOAK w Trzyciążu, koordynatorka konkursu skierowanego zwłaszcza do najmłodszych mieszkańców gminy.
I miejsce w konkursie zajęła Julia Wypasek, która dotarła do parafialnych kronik i opisała dzieje kapliczki św. Jana Nepomucena w Jangrocie z 1762 r. Drugą lokatę zajął Antoni Dróżdż za historię dwóch osiemnastowiecznych kapliczek w Imbramowicach: tzw. Latarni Umarłych, murowanej kapliczki w kształcie okrągłej kolumny z figurką Madonny oraz kapliczki z figurą Chrystusa w cierniowej koronie stojącej przed tzw. Białym Domkiem, dawnym szpitalem dla ubogich. Równorzędne III miejsce zajęły Amelia Osuch i Kaja Kiwior za opis kapliczki na posesji państwa Zarębów w Jangrocie, zaś praca Natalii Kiecy na temat kapliczki stojącej na posesji państwa Knapików w Trzyciążu otrzymała wyróżnienie.
Los starych kapliczek leży na sercu nie tylko mieszkańcom wsi i przedstawicielom lokalnych samorządów. Również władze wojewódzkie wspierają renowację tych obiektów. Dzięki corocznym edycjom konkursu „Kapliczka”, skierowanym jest do jednostek samorządu terytorialnego z Małopolski, podejmowane są prace konserwatorskie, restauratorskie lub budowlane przy zabytkowych kapliczkach. Warunkiem złożenia wniosku jest nawiązanie współpracy właściciela zabytkowej kapliczki tj. parafii, klasztoru, związku wyznaniowego itd. z jednostką samorządu terytorialnego, na obszarze której znajduje się dany obiekt. Kapliczki, przy których wykonywane są prace renowacyjne w ramach tego konkursu nie muszą figurować w rejestrze zabytków województwa, ale powinny charakteryzować się wartościami artystycznymi i historycznymi.
W tym roku z dofinansowania w ramach tego konkursu otrzymają trzy gminy z naszego powiatu:
– Klucze – 5 tys. zł na remont przydrożnej kapliczki na „Borach” z 1863 roku w Kwaśniowie Górnym
– Olkusz – 4 tys. zł na renowację neogotyckiej kapliczki (początek XX w.) przy ul. Cegielnianej w Olkuszu wraz z konserwacją drewnianej rzeźby Chrystusa Frasobliwego (ok. XVIII w.)
– Wolbrom – 7 tys. zł na kontynuację rozpoczętych w ubiegłym roku prac remontowo konserwatorskich kapliczki pw. Upadku Chrystusa w Budzyniu.
„Warto dbać o ich dobrą kondycję, ale także pamięć o ich historii. ” ??? O PAMIĘĆ