Bukowno
Trwa jubileuszowy rok „Skałki” w Bukownie. W ramach obchodów realizowany jest szereg różnorodnych inicjatyw, które łączy wspólny mianownik – pomoc potrzebującym i upamiętnianie historii tego miejsca.
W budynku dawnej szkoły na „Skałce” od kilku lat mieści się Centrum Wsparcia Dziecka Niepełnosprawnego i Rodziny, Przedszkole Terapeutyczne „Smykałka” im. Aliny Ratusińskiej oraz „Kawiarenka pod Parasolem”, czyli grupa rodzin dzieci z niepełnosprawnością. Wszystko działa pod egidą Stowarzyszenia Dobroczynnego „Res Sacra Miser”, które do udziału w realizowanych projektach zaprasza mieszkańców.
Niedawno odsłonięto pamiątkową tablicę pochodzącej z lat 30-tych XX wieku, a poświęconą pamięci marszałka Józefa Piłsudskiego. Jej odlew został wykonany w Stoczni Marynarki Wojennej w Gdyni. O pomoc w realizacji tej inicjatywy Stowarzyszenie zwróciło się do Instytutu Pamięci Narodowej. W uroczystości uczestniczyli przedstawiciele władz rządowych i samorządowych, dyrektorzy zaprzyjaźnionych placówek oświatowych i kulturalnych z terenu gmin Bukowno i Bolesław, lokalne organizacje pozarządowe, seniorki realizujące ze Stowarzyszniem szereg projektów społecznych.
– W imieniu Zarządu dziękuję za wszystkie gratulacje i życzenia, które spłynęły do Stowarzyszenia z okazji jubileuszu. Szczególne znaczenie ma dla nas fakt, że doceniany jest proces zmian przeprowadzonych na Skałce. Z budynku, który niszczał w oczach, udało się stworzyć ważne miejsce na mapie nie tylko Bukowna, ale całego powiatu olkuskiego – mówiła Anna Dela, Prezes Zarządu Stowarzyszenia.
Uroczystemu odsłonięciu towarzyszył artystyczny happening w wykonaniu podopiecznych Stowarzyszenia i ich rodzin, zrzeszonych w nieformalnej grupie wsparcia „Kawiarenka Pod Parasolem”. Odbył się także wykład upamiętniający działalność kapitan Teresy Delekty, która w latach 30. ubiegłego wieku promowała wśród uczennic Skałki postawy prospołeczne. W żeńskiej Szkole Rzemiosła na Skałce uczyła bieliźniarstwa i haftu. – Zorganizowała także hufiec Przysposobienia Wojskowego Kobiet; w czasie II wojny światowej, jako żołnierz AK, odpowiadała za łączność miedzy Generalnym Gubernatorstwem a Śląskim Okręgiem AK. – Po wyzwoleniu „nowa władza” prześladowała ją i zabroniła pracować w szkole. Poświęciła się dla innych pracując w Polskim Czerwonym Krzyżu i w Stacji Krwiodawstwa w Katowicach. Jej życie było piękną księgą służby ojczyźnie oraz innym ludziom – opowiada Michał Masłowski.
Zainteresowani miejscem świętującym jubileusz mogą wiele na ten temat dowiedzieć się z wydanej z okazji jubileuszu broszury „Skałka wczoraj i dziś – tradycje działań społecznych” (dostępnej na https://rsm.org.pl/wp-content/uploads/2021/09/Skalka_broszura_09092021_www.pdf). Znajdziecie tam historię „Skałki”, informacje na temat prowadzonej działalności „Res Sacra Miser”, a także „Kawiarenki pod Parasolem – o czym pisze liderka grupy Iwona Barczyk. W broszurze jest również tekst o kapitan Teresie Delekcie autorstwa Michała Masłowskiego.
Wszystkie te inicjatywy zrealizowano w ramach projektu „100-lecie Skałki w Bukownie – pamiętamy, działamy!” współfinansowanego przez Województwo Małopolskie.
To nie koniec jubileuszowych działań. Z okazji 100-lecia Stowarzyszenie realizuje dwa projekty.
Jeden z nich skierowany jest do młodzieży. „Razem ku dostępności – program wspierania liderów obywatelskich w powiecie olkuskim” – pod tą nazwa kryje się idea konsolidacji środowiska rodzin z dzieckiem z niepełnosprawnością. Młodzież z niepełnosprawnością uczestnicząca w projekcie zostaną przygotowani do pełnienia roli self-adwokatów we współpracy ze środowiskiem liderów młodzieżowych ze szkół średnich. Zadanie sfinansowano przez Narodowy Instytut Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego ze środków Programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich NOWE FIO na lata 2021-2030.
„Olkuscy ludzie Solidarności – pamiętamy” – to drugi z projektów realizowany przez „Res Sacra Miser”. Stowarzyszenie chce upowszechnić role, postawy i zasług i mieszkańców Olkusza i ziemi olkuskiej, którzy działali w okresie Solidarności (1980-1990). Jednocześnie upamiętnione zostaną najważniejsze wydarzeń tego czasu. – Jeżeli uczestniczyli Państwo w tych wydarzeniach, to prosimy o nadsyłanie wspomnień, relacji i zdjęć. Chcielibyśmy, aby pamięć o tych latach nie zaginęła. Efektem projektu będzie wydanie broszury opracowanej przez historyków regionalistów, a w przyszłości być może wydanie obszerniejszego wydawnictwa – apeluje Stowarzyszenie.
Materiały można nadsyłać lub przywieźć osobiście do siedziby Stowarzyszenia Dobroczynnego „Res Sacra Miser”, 32-339 Bukowno, ul Kolejowa 30 lub przesłać w formie elektronicznej na adres: stowarzyszenie@rsm.org.pl. Osoby, które włączą się w ten sposób w realizacje projektu, zostaną zaproszone na spotkanie promujące publikację „Olkuscy ludzie Solidarności – pamiętamy” w siedzibie Stowarzyszenia w Bukownie i otrzymają w prezencie egzemplarz publikacji.
Trwa także akcja „100 litrów krwi na 100 – lecie Skałki” we współpracy z Regionalnym Centrum Krwiodawstwa. Do tej pory odbyły się trzy zbiórki, a ostania zaplanowano na 25 października.
Na przestrzeni 100 lat wiele się działo na „Skałce” i zapewne wiele się jeszcze wydarzy. Jak mówią członkowie „Res Sacra Miser”: szanując bogatą tradycję tego miejsca, Stowarzyszenie stara się tworzyć nową historię „Skałki”- miejsca, które łączy, inspiruje i tworzy nowe szanse dla osób potrzebujących.
fot. Studio Multimedialne Migawka