Ponad 155 mln złotych kosztowały w minionym roku – odpowiedzialnych kierowców – wypadki spowodowane przez nieubezpieczonych i nieznanych sprawców (w tym prawie 104 mln złotych dotyczyło wypłat odszkodowań i świadczeń, zaś 51 mln złotych – dodatkowe rezerwy na szkody) – wynika w wstępnego sprawozdania z działalności Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego w 2016 roku, tj. o ponad 4 procent więcej niż rok wcześniej. W tym czasie UFG wypłacił świadczenia za 5384 szkody, przy czym 80 procent z nich dotyczyła wypadków spowodowanych przez nieubezpieczonych sprawców, pozostałe zaś przez nieustalonych kierujących.
– W ubiegłym roku do Funduszu wpłynęło o 6 procent mniej nowych szkód niż rok wcześniej – łącznie 6610 roszczeń z ubezpieczeń obowiązkowych i upadłości. Jest to wynik wcześniejszego spadku liczby wypadków powodowanych przez nieubezpieczonych i nieznanych sprawców, jak również efekt poprawy szczelności systemu ubezpieczeń OC, czyli mniejszej liczby nieubezpieczonych na drogach – mówi Elżbieta Wanat-Połeć, prezes Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego. – Przy czym na łączne 8144 decyzje Funduszu o wypłatach – tylko 46 procent dotyczyła pierwszych decyzji w sprawie, a pozostałe 54 procent to tzw. dopłaty do starych szkód – dodaje.
Oznacza to, że znaczna część z wypłacanych przez UFG odszkodowań dotyczy historycznych szkód takich jak:
świadczenia za sześć upadłych towarzystw, z których ostatnie – TUiR Polisa, zbankrutowało siedemnaście lat temu (wypłata blisko 10 mln złotych w 2016 roku),
-świadczenia za wypadki sprzed kilkunastu lat, będące efektem szeregu zmian w przepisach oraz orzecznictwa Sądu Najwyższego w latach 2007 i 2008, m.in.: poszerzających krąg osób uprawnionych do odszkodowań z komunikacyjnych polis OC oraz wydłużających – do dwudziestu lat – okres objęty odpowiedzialnością ubezpieczycieli. W ubiegłorocznych -świadczeniach, z wyłączeniem rent – ponad 30 mln złotych dotyczyła odszkodowań za wypadki, które wydarzyły się w okresie od 1997 roku do sierpnia 2008 roku, oraz
-renty czyli wieloletnie zobowiązania (16,8 mln złotych w 2016 roku – w tym 3,6 mln złotych – kapitalizacje rent).
Po wypłacie odszkodowania ofiarom wypadku – UFG występuje – o zwrot wypłaconej kwoty (regres) do: sprawcy i posiadacza nieubezpieczonego pojazdu. W 2016 roku przychody memoriałowe z tytułu roszczeń regresowych wyniosły 50,1 mln złotych i były niższe o 0,3 proc. w stosunku do analogicznego okresu rok wcześniej. – W portfelu regresowym pojawiło się bardzo dużo dopłat odszkodowań o wysokiej wartości do tzw. starych spraw, które charakteryzują się znacznie gorszą spłacalnością – zaznacza Hubert Stoklas, wiceprezes UFG. – W większości tych spraw spłata zadłużenia trwa od kilku do kilkunastu lat, również na drodze postępowania egzekucyjnego – wyjaśnia. Na koniec grudnia 2016 roku Fundusz prowadził – w trybie dobrowolnym i egzekucyjnym – 16,4 tysiąca spraw regresowych na łączną sumę 211 mln złotych, czyli aż o 27 mln złotych więcej niż rok wcześniej.
Dopełnieniem monitoringu szczelności systemu obowiązkowych ubezpieczeń OC jest kontrola tych polis wśród posiadaczy pojazdów. W minionym roku UFG wystawił 71,1 tys. wezwań z tytułu braku komunikacyjnego OC, o 5 proc. więcej niż rok wcześniej. Co istotne – już ponad 65 procent przypadków braku polisy OC identyfikowana jest na podstawie ustaleń własnych Funduszu (głównie dzięki tzw. wirtualnemu policjantowi i ogólnopolskiej bazie polis komunikacyjnych), a tylko 26 procent z kontroli drogowych policji. Z tytułu kar za brak OC do kasy UFG wpłynęło w minionym roku 66,9 mln złotych o 21 proc. więcej niż rok wcześniej. W 2016 roku – wobec coraz skuteczniejszego wykrywania kierowców bez OC oraz większej świadomości ubezpieczonych odnośnie terminu zakupu tej polisy – UFG obniżył o połowę szacunki dotyczące liczby nieubezpieczonych pojazdów poruszających się po polskich drogach. Aktualnie Fundusz szacuje, że w Polsce może być około 90 – 100 tysięcy nieubezpieczonych pojazdów, co stanowi 0,4 – 0,5 procent pojazdów biorących udział w ruchu (wcześniej ok. 200 tys. tj. prawie 1 proc.).
Ubezpieczeniowy Funduszu Gwarancyjny wciąż udoskonala system wykrywania nieubezpieczonych i pilnuje szczelności systemu ubezpieczeń komunikacyjnych OC. Poza ściganiem kierowców bez ważnej polisy Fundusz zajmuje się również wypłatą odszkodowań osobom poszkodowanym w wypadkach drogowych, spowodowanych przez nieubezpieczonych lub niezidentyfikowanych sprawców. UFG administruje też ogólnopolską bazą ubezpieczeń komunikacyjnych, którą ubezpieczyciele wykorzystują m.in. do wyliczania wysokości składki za OC i AC, w zależności od jego historii ubezpieczenia (m.in. liczba wypadków).
Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny
