Wypalanie traw zabija! Nie zabijaj!

W związku z łagodną zimą i trwającym już okresem wiosennym oraz obserwowanym w tym czasie nagminnym wypalaniem traw i pozostałości roślinnych na polach, będącym niejednokrotnie przyczyną powstania pożarów  lasów, budynków  i innych obiektów Komenda Powiatowa Państwowej Straży Pożarnej w Olkuszu apeluje o zaniechanie tego procederu.

Od początku 2015 r. do 12 marca br. strażacy na terenie całego kraju wyjeżdżali już do prawie 11 000 pożarów traw, łąk i nieużytków. W ubiegłym roku strażacy wyjeżdżali do 52 354 takich pożarów. Na terenie Powiatu Olkuskiego  w 2014 roku  odnotowano 230 interwencji związanych z pożarami traw ( gm. Bolesław 48, Bukowno 20, Klucze 35, Olkusz 44, Trzyciąż 14 i Wolbrom 69 ), natomiast w 2015 roku odnotowano już 13 interwencji ( gm. Bolesław 2, Bukowno 0, Klucze 1, Olkusz 3, Trzyciąż 2 i Wolbrom 4 ).

Wspomniane pożary pochłaniają ogromne koszty związane z działaniami jednostek Państwowej i Ochotniczej Straży Pożarnej. Średnio jeden wyjazd kosztuje Straż około 300 PLN. Strażacy zaangażowani w akcję gaszenia pożarów traw, łąk i nieużytków, w tym samym czasie mogą być potrzebni do ratowania życia  i mienia ludzkiego w innym miejscu. Może się zdarzyć, że przez lekkomyślność ludzi nie dojadą z pomocą na czas tam, gdzie będą naprawdę niezbędni.

W większości przyczyną pożarów jest działalność człowieka, który jest przekonany, że spalenie trawy i pozostałości roślinnych spowoduje użyźnienie gleby i szybszy wzrost młodej roślinności. Niestety prawda jest inna, w pożarach giną szlachetne rośliny, które po pożarach zastępowane są przez szybciej rozwijające się gatunki mniej szlachetne i chwasty. Powyższe pożary zabijają również zamieszkujące poszycia zwierzęta i ptaki oraz stanowią zagrożenie dla pobliskich domostw.

Wypalanie traw niesie ze sobą wiele zagrożeń takich jak:
• co roku w pożarach wywołanych wypalaniem traw giną ludzie, w tym podpalacze, przypadkowe osoby i strażacy,
• do atmosfery przedostaje się wiele związków chemicznych będących trucizną dla ludzi i zwierząt,
• wypalanie traw i związane z tym duże zadymienie powoduje zmniejszenie widoczności na drogach, co może prowadzić do kolizji i wypadków drogowych,
• wysuszone po zimie trawy pala się bardzo szybko a rozprzestrzenianiu się ognia pomagają powiewy wiatru,
• giną zwierzęta domowe, duże zwierzęta leśne, gryzonie, płazy, gady a także owady które pełnią ważną rolę w ekosystemie ziemi,
• płomienie niszczą miejsca bytowania zwierzyny łownej,
• wypalanie traw to duże zagrożenie dla lasów – ogień przenosząc się na obszary leśne niszczy drzewostany, które odradzają się przez wiele dziesiątek lat.
NIE WARTO RYZYKOWAĆ – NA SKUTEK JEDNEJ, NIEODPOWIEDZIALNEJ DECYZJI BARDZO ŁATWO STRACIĆ DOROBEK SWOJEGO ŻYCIA, ALE I… SAMO ŻYCIE.

Pamiętajmy, że wypalanie traw jest NIEBEZPIECZNE A TAKŻE NIEDOZWOLONE!!I

Określa to m.in.:
•    Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2013 r. poz. 627):
Art. 124. „Zabrania się wypalania łąk, pastwisk, nieużytków, rowów, pasów przydrożnych, szlaków kolejowych oraz trzcinowisk i szuwarów”.
Art. 131 pkt.12:„Kto wypala łąki, pastwiska, nieużytki, rowy, pasy przydrożne, szlaki kolejowe, trzcinowiska lub szuwary- podlega karze aresztu albo grzywny”.

•    Ustawa z dnia 28 września 1991 r. o lasach (Dz. U. z 2014 r., poz. 1153 z późn. zm.):
Art. 30 ust. 3 pkt 3 :”W lasach oraz na terenach śródleśnych, jak również w odległości                 do 100 m od granicy lasu, zabrania się działań i czynności mogących wywołać niebezpieczeństwo, a w szczególności:
1)rozniecania ognia poza miejscami wyznaczonymi do tego celu przez właściciela lasu lub nadleśniczego,
2) korzystania z otwartego płomienia,
3) wypalania wierzchniej warstwy gleby i pozostałości roślinnych”.

•    Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. z 2011 r. Nr 109, poz. 719).
§ 40. ust. 1. mówi, że „w lasach i na terenach śródleśnych, na obszarze łąk, torfowisk i wrzosowisk, jak również w odległości do 100 m od granicy lasów nie jest dopuszczalne wykonywanie czynności mogących wywołać niebezpieczeństwo pożaru, w szczególności:
 1)  rozniecanie ognia poza miejscami wyznaczonymi do tego celu przez właściciela lub zarządcę lasu;
2)  palenie tytoniu, z wyjątkiem miejsc na drogach utwardzonych i miejsc wyznaczonych do pobytu ludzi”.

Za wykroczenia tego typu grożą surowe sankcje:
Art. 82, § 1,2,3 i 4 ustawy z dnia 20 maja 1971 r. Kodeksu wykroczeń (Dz. U. z 2013 r. poz. 482 z późn. zm.) – kara aresztu, nagany lub grzywny, której wysokość w myśl art. 24, § 1 może wynosić od 20 do 5000 zł.
Art. 163. § 1 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (Dz. U. Z 1997 r. Nr 88 poz. 553 ze zmianami) stanowi: „Kto sprowadza zdarzenie, które zagraża życiu lub zdrowiu wielu osób albo mieniu w wielkich rozmiarach, mające postać pożaru, podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10”.

W walkę ze zjawiskiem wiosennego wypalania traw włączyła się  także Unia Europejska. Założenia polityki rolnej UE regulują między innymi zagadnienia ochrony środowiska w rolnictwie. Jednym z narzędzi umożliwiających dokonywanie pozytywnych przemian w tym sektorze jest system dopłat bezpośrednich. Ta forma wsparcia unijnego, zobowiązuje użytkownika gruntów do ich utrzymania zgodnie z normami tzn. w dobrej kulturze rolnej – art. 7 ust. 1 pkt 2a Ustawa z dnia 26 stycznia 2007 r. o płatnościach w ramach systemów wsparcia bezpośredniego (Dz. U. z 2008 r. Nr 170, poz. 1051 z późn. zm.).  

W ślad za Agencją Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, należy stwierdzić że wypalanie traw jest nie dość, że środowiskowo szkodliwe, ale także surowo zabronione. Za wypalanie traw grożą, oprócz kar nakładanych np. przez policję czy prokuraturę, także dotkliwe kary finansowe nakładane przez Agencję w postaci zmniejszenia od 5 do 25%, a w skrajnych przypadkach nawet odebrania, należnej wysokości wszystkich rodzajów dopłat bezpośrednich za dany rok.
Przestrzegamy przed zagrożeniami wynikającymi z wypalania roślinności.
Apelujemy o rozsądek! Zanim podpalisz, zastanów się czy przez bezmyślność nie narazisz życia swojego i innych.

Opracował: Mł. bryg. mgr Tomasz Mucha
Kierownik Sekcji ds. Kontrolno-Rozpoznawczych