9 grudnia br. zakończyły się obchody 95. rocznicy założenia w Olkuszu Gimnazjum Męskiego, a 94.- Liceum Żeńskiego. Pierwszym dyrektorem Szkoły Męskiej był Włodzimierz Włodarski, a Żeńskiej – Maria Grużewska. Połączenie obu tych szkół w Liceum Ogólnokształcące im. Króla Kazimierza Wielkiego nastąpiło w roku 1939.
Rocznicę zamykają: 19, kolejna dyrektor I LO mgr Irena Majda oraz wicedyrektor mgr Barbara Tarczyńska.
Jak twierdzi Ireneusz Cieślik („Ilkusiana” nr 5) Gimnazjum w Olkuszu powstało w roku 1913 jako szkoła rosyjska, rychło jednak, w czasie wojny, Rosjanie opuścili Olkusz i w roku 1916 Antoni Minkiewicz z grupą lokalnych społeczników założył polskie gimnazjum, jedyne na terenie ówczesnego, rozległego powiatu olkuskiego. Zlokalizowane zostało ono w starym budynku dzisiejszego Zespołu Szkół nr 3 przy ulicy Francesco Nullo. Kolejnym miejscem Liceum był prywatny budynek przy ulicy Bieruta 20, obecnie Józefa Piłsudskiego, a następnie przy ulicy Polnej 8. Na tym zakończyła się tułaczka –zapewne kolejne stuleci Szkoły będą związane z tym miejscem.
Witając przybyłych licznych, prominentnych Gości, dyrektor Liceum przypomniała naukowe i obywatelskie zasługi Szkoły, którą obecnie, od 100 dni kieruje. Szkoły, która na stałe i na trwałe wpisała się w pamięć ponad dziewięciu tysięcy jej dotychczasowych absolwentów. Deklaruje również, że dołoży wszelkich starań, aby I Liceum im. Króla Kazimierza Wielkiego, spadkobierca niemal stuletniej tradycji, pomnażało swój dorobek wychowawczy i naukowy.
Na uroczystość przybyli: posłowie na Sejm RP Lidia Gądek i Jacek Osuch, przedstawiciele Małopolskiego Kuratorium Oświaty z wicekuratorem Grzegorzem Baranem, burmistrz Olkusza Dariusz Rzepka, radni miejscy i powiatowi, dyrektorzy szkół ponadpodstawowych powiatu olkuskiego, byli dyrektorzy I Liceum, nauczyciele-seniorzy, wychowankowie Szkoły z najstarszym byłym uczniem Gimnazjum mgr. Mieczysławem Karwińskim. Przybyli także: Rektor Politechniki Opolskiej prof. Tadeusz Sobczyk, profesor Andrzej Kosiniak-Kamysz, profesor Kazimierz Kosiniak-Kamysz, również niegdysiejsi uczniowie. Obecny był także proboszcz Parafii Świętego Andrzeja Apostoła ksiądz Mieczysław Miarka oraz dzisiejsi uczniowie Szkoły.
Dyrektor Liceum, Pani I. Majda podkreśliła, że obecni tu ludzie nauki to niejako „reprezentacja” tych wychowanków Szkoły, którzy zapisali się w dziejach polskiej nauki, a także olkuszanie, którzy przez wiele lat stanowili i stanowią podstawę lokalnej inteligencji i są inspiratorami życia kulturalnego i gospodarczego naszego miasta.
W dalszej części uroczystości, prominentni Goście, zabierając głos podkreślali, czym było i jest I Liceum w środowisku, jego społeczne i naukowe zasługi i życzyli nauczycielom oraz uczniom dalszych sukcesów z pożytkiem dla społeczeństwa.
W dłuższym, bardzo emocjonalnym wystąpieniu, profesor Kazimierz Kosiniak-Kamysz wspomniał funkcję tego Liceum i swoją dzisiejszą fascynację czasami – latami 60. ubiegłego wieku, kiedy on, jego brat i siostra byli uczniami tej Szkoły: -„Liceum było wiarą i nadzieją na przyszłość. Wzorcem niezłomnych charakterów i wszechnicą wiedzy. Było fenomenem, za co należą się słowa wdzięczności dla kolejnych dyrektorów i pokoleń nauczycieli, którzy z godnością wypełniali swoją zawodową i obywatelską powinność”. Mimo minionych 50 lat – już półwiecza – tamte czasy, ludzie i przesłania są nadal żywe w jego świadomości.
Mgr Józef Januszek, honorowy Przewodniczący Stowarzyszenia „Złota Arka”, skupiającego grupę byłych nauczycieli i wychowanków LO apelował do obecnej dyrektor, aby dołożyła starań w kierunku wydania 2.tomu Księgi Pamiątkowej Liceum. Tom pierwszy powstał w roku 1957. -„Narody tracąc pamięć tracą życie”- przypomniał słowa C.K. Norwida i Charlesa De Gaullea. Trzeba zrobić wszystko, aby dokonania tej Szkoły z latami nie poszły w niepamięć.
Zamykając część oficjalną, Przewodnicząca Stowarzyszenia „Złota Arka” Anna Brandegger-Miśków i dyrektorka Szkoły wręczyły nagrody uczestnikom konkursu literackiego na wspomnienia o przeszłości Liceum. Oto zwycięzcy:
I nagroda: Ryszard Ryza (poezja), II nagroda: Krystyna Latecka i Jan Gliwiński, III nagroda: Halina Zmysło, Mieczysław Karwiński.
Wyróżnienia: Anna Bień, Klaudia Brodzińska, Jakub Lewicki, Olga Gąsior, Aleksandra Paś, Kacper Świerczyński.
Ponadto kilku uczniów otrzymało nagrody za udział w konkursie plastycznym o tematyce rocznicowej.
Ciekawym suplementem do rocznicowego spotkania był multimedialny pokaz slajdów dotyczący historii i dnia dzisiejszego Szkoły. W części artystycznej wystąpił chór i soliści oraz recytatorzy z okolicznościowym programem wokalno – muzyczno – tanecznym.
Historia tej Szkoły, tego Gimnazjum a obecnie Liceum, jest istotnie fascynująca, jak twierdził profesor Kosiniak. Rodzi ona pytania aktualne i dziś. Kim byli ci ludzie, co nimi powodowało, że w małym, zabiedzonym polsko-żydowskim miasteczku podjęli trud założenia Gimnazjum i wynieśli je na wysoki poziom naukowy. To byli ludzie wspaniali, ambitni, prawdziwi wizjonerzy. Ich myśl owocuje do dziś. Kim był Aleksander Minkiewicz. Działacz, jakich trudno by dziś znaleźć. Człowiek z innych stron. Inżynier górnik, założyciel Gimnazjum, Oddziału Polskiego Towarzystwa Turystycznego, Resursy Obywatelskiej, przyjaciel i zaufany człowiek Józefa Piłsudskiego, zamordowany w roku 1921 w czasie wojny polsko-ukraińskiej.
Czasy 20 – lecia międzywojennego: Gimnazjum było ośrodkiem młodzieżowego ruchu umysłowego w Olkuszu, prawdziwą kuźnią późniejszych instruktorów ZHP. Jeszcze żyje ostatni z nich, Pan mgr Mieczysław Karwiński.
Wojna: Gimnazjum złożyło swoją ofiarę życia dyrektora Szkoły, wychowanków i nauczycieli.
Czasy minionego ustroju i późniejsze: Liceum zawsze stało na straży wartości humanistycznych i godności ludzkiej.
I choć przyjmowało pod swoje skrzydła młodzież z bliskich i dalszych okolic (jak m.in. rodzeństwo Kosiniak-Kamyszów), to zawsze było szkołą olkuską. I na pewno taką nadal pozostanie.
Nazywanie gimnazjum męskiego z lat 1913-1914 pogardliwie „szkołą rosyjską” jest anachronizmem i stawianiem sprawy na głowie. A niby jaką w tym czasie miała być? To burmistrz Olkusza Jan Stachurski, (późniejszy) generał Legionów, Stefan Buchowiecki, zasłużony komendant tutejszej Straży Pożarnej, Jan Jarno, Franciszek Gurbiel (dziadek wspomnianego w tekście Mieczysława Karwińskiego), Wincenty Kipiński – to byli Rosjanie? A to przecież głównie oni wywalczyli tę szkołę u rosyjskich władz!
Ty to jesteś bardziej dureń przez D [quote name=”Polak przez P”][quote name=”ICieślik”]W domu Wojaczka (czyli budynku naprzeciwko zakładu szklarskiego) mieściło się gimnazjum męskie w latach 1913-1914, a od 1917 r. gimnazjum żeńskie. W domu odkupionym od Błauta (część obecnego ZS nr 3) gimnazjum męskie było od roku 1916. Jeśli historię szkoły liczy się od roku 1916, a poprzednie lata spycha w niepamięć, to i ten budynek jest pierwszym.[/quote]
Komu tak bardzo zależy, aby rosyjskie szkoły zaliczać jako polskie?[/quote]
[quote name=”ICieślik”]W domu Wojaczka (czyli budynku naprzeciwko zakładu szklarskiego) mieściło się gimnazjum męskie w latach 1913-1914, a od 1917 r. gimnazjum żeńskie. W domu odkupionym od Błauta (część obecnego ZS nr 3) gimnazjum męskie było od roku 1916. Jeśli historię szkoły liczy się od roku 1916, a poprzednie lata spycha w niepamięć, to i ten budynek jest pierwszym.[/quote]
Komu tak bardzo zależy, aby rosyjskie szkoły zaliczać jako polskie?
W domu Wojaczka (czyli budynku naprzeciwko zakładu szklarskiego) mieściło się gimnazjum męskie w latach 1913-1914, a od 1917 r. gimnazjum żeńskie. W domu odkupionym od Błauta (część obecnego ZS nr 3) gimnazjum męskie było od roku 1916. Jeśli historię szkoły liczy się od roku 1916, a poprzednie lata spycha w niepamięć, to i ten budynek jest pierwszym.
Panie redaktorze – polecam książki o historii Olkusza i księgi pamiątkowe szkoły. Pierwszy budynek znajdował się na przeciwko obecnego zakładu szklarskiego przy ul. Nullo. Radzę nie odwoływać się do źródeł historii mówionej – wszak nie ma już chyba wśród nas pierwszych absolwentów szkoły… Zdaje się samo liceum jako swój pierwszy budynek podaje wspomnianą przeze mnie lokalizację…
Trzeba wiedzieć,co się krytykuje.Informacja o lokalizacji szkoły pochodzi od byłego ucznia tej szkoły W domu,o którym piszesz było liceum żeńskie.Pozdrawiam.FL
Świetna i piękna uroczystość! Szkoda, że tak mało zostało napisane o części artystycznej, która była wisienką na torcie całego, wzniosłego wydarzenia 🙂
ten redaktor to chyba kpiarz , lub nierzetelny obserwator , wstyd przynosi Przeglądowi Olkuskiemu .Rektor Politechniki Opolskiej to JERZY SKUBIS , zapamiętaj Pan sobie
Pierwsza siedziba szkoły nie mieściła się w najstarszej części obecnego ZS nr 3, a w budynku położonym dalej, na przeciwko zakładu szklarskiego, teraz są tam jakieś biura i szkoły dla dorosłych. Wypadałoby wiedzieć o czym się pisze…