Modernizacja oświetlenia to nie tylko poprawa bezpieczeństwa, ale też oszczędności w zużyciu prądu i korzyści dla środowiska. Przekonuje się o tym coraz więcej samorządów, które aplikują o zewnętrzne środki i wymieniają uliczne lampy na swoim terenie. Postanowiliśmy sprawdzić, jak do tego tematu odnoszą się władze okolicznych gmin.
Z roku na rok coraz więcej samorządów na terenie naszego kraju inwestuje w modernizację ulicznego oświetlenia. Głównym powodem realizowania tego typu projektów jest chęć obniżenia kosztów zakupu energii elektrycznej. Za wymianą ulicznych lamp przemawiają również kwestie ekologiczne oraz poprawa bezpieczeństwa i komfortu życia mieszkańców.
Nie wszędzie jednak wymiana lamp idzie równym tempem. Rozczarowania tym faktem nie kryją nasi Czytelnicy. – Olkusz pod tym względem to zaścianek. Osiedla są dalej oświetlone starymi lampami sodowymi. Nie dość, że pożerają one dużo prądu, to świecą na pomarańczowo. Dla porównania wystarczy przyjrzeć się, jak wygląda nowy parking na dawnym „klepisku” czy Dolinka. Kiedy doczekamy jakiejś akcji kompleksowej wymiany? – pytał nas niedawno jeden z nich.
Nie nasze słupy, nie nasza sprawa
Środki na realizację tego typu inwestycji samorządy mogą pozyskiwać z różnych źródeł. Jednym z nich jest program SOWA realizowany przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Udziela on dotacji samorządom na modernizację istniejących sieci oświetleniowych bądź też partycypacji w koszta montażu nowych punktów świetlnych. Gminy mogą jednak ubiegać się o dofinansowanie modernizacji tylko tych lamp, które są ich własnością. A z tym bywa różnie. Dla przykładu – na łączną ilość 1781 punktów świetlnych w gminie Klucze, 1503 z nich stanowi majątek firmy TAURON Dystrybucja S.A. Podobnie jest we wszystkich pozostałych samorządach na terenie naszego powiatu.
– Nie aplikujemy o środki z tego programu, gdyż nie posiadamy tytułu prawnego do dysponowania infrastrukturą oświetlenia zewnętrznego – taką odpowiedź najczęściej słyszymy pytając w okolicznych urzędach o program SOWA. Urzędnicy wskazują również na inne wymagania. – Warunkiem koniecznym do ubiegania się o dofinansowanie jest wykonanie audytu oświetlenia w gminie oraz stworzenie dokumentacji technicznej. Przeznaczenie sporych środków finansowych na takie zadanie wydaje się być bezcelowe ze względu na brak zabezpieczenia środków finansowych na późniejszą realizację właściwej inwestycji oraz mało atrakcyjne warunki finansowania przedsięwzięcia – tłumaczy Michał Latos, rzecznik prasowy UMiG Olkusz.
Samorządowcy zapewniają jednak, że modernizują oświetlenie wszędzie tam, gdzie jest to tylko możliwe. – Sukcesywnie realizujemy wymianę opraw oświetlenia ulicznego w ramach własnych środków budżetowych. Na dzień dzisiejszy nasz samorząd wymienił i dobudował 146 punktów typu LED – czytamy w piśmie, jakie otrzymaliśmy z gminy Klucze. – Praktycznie 100% sieci oświetlenia zewnętrznego będącego własnością Gminy Wolbrom jest zmodernizowane i wyposażone w energooszczędne oprawy – zapewniają władze Wolbromia. – Modernizacje oświetlenia ulicznego odbywają się na bieżąco przy okazji przeprowadzanych inwestycji na drogach publicznych we własności gminnej – mówi Michał Latos z olkuskiego magistratu.
Jak robią to sąsiedzi?
Czy w takim razie samorządy rzeczywiście nie mogą nic więcej zrobić? – Niekoniecznie. Aby znaleźć przykład dobrych praktyk nie trzeba daleko szukać. Piętnaście lat temu na terenie gminy Jaworzno oświetlenie uliczne opierało się głównie na starych energochłonnych oprawach ze źródłami światła o zbyt dużej mocy. W 2004 roku Prezydent tego miasta podjął jednak decyzję o przystąpieniu do realizacji programu kompleksowej modernizacji systemu miejskiego oświetlenia. Władze samorządowe opracowały model współpracy z dostawcą energii, dzięki któremu oba podmioty wspólnie wymieniają uliczne lampy.
Współpraca ta polega na tym, że Jaworzno kupuje od przedsiębiorstwa energetycznego co miesiąc usługę oświetlenia ulicznego o podwyższonym standardzie na podstawie opracowanej dokumentacji projektowej. Koszt zakupu tej usługi finansowany jest z oszczędności w zużyciu energii elektrycznej i wynika z negocjacji między przedsiębiorstwem energetycznym i urzędnikami. Dzięki temu na terenie miasta systematycznie pojawiają się nowoczesne oprawy z wysoko wydajnymi źródłami światła.
Kooperacja pomiędzy samorządem i dostawcą układa się tak dobrze, że Jaworzno i firma TAURON Dystrybucja S.A. przygotowały dwa lata temu projekt swoistej „mapy drogowej” dotyczącej rozwoju oświetlenia w mieście. „Masterplan dla miasta Jaworzna” został opracowany na podstawie inwentaryzacji oświetlenia: ulic, parków, zieleni oraz iluminacji najważniejszych obiektów. Efektem tej pracy jest liczący niemal 2 tys. stron dokument, zawierający szczegółowe zalecenia dla projektantów.
Swoje pomysły na modernizację miejskiego oświetlenia mają także władze Olkusza. Na chwilą obecną są to jednak tylko odległe koncepcje. – W złożonej przez gminę Olkusz aplikacji w formie zarysu projektu w Programie „Rozwój lokalny” w ramach Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego i Norweskiego Mechanizmu Finansowego 2014-2021 aspekt wymiany oświetlenia został szeroko omówiony i w przypadku przejścia do kolejnego etapu oceny, gmina może uzyskać możliwość pomocy eksperckiej przy opracowywaniu dokumentacji z tym związanej – mówi nam Michał Latos.
A jakie jest zdanie naszych Czytelników na ten temat? – Tradycyjnie zapraszamy do dyskusji na www.przeglad.olkuski.pl
fot: pixabay
Jakub Fita Powiat olkuski
