W tym roku obchodzimy 155. rocznicę powstania styczniowego – największego polskiego zrywu niepodległościowego w XIX wieku. Z tej okazji członkowie Stowarzyszenia Inicjatyw Młodzieży Olkuskiej SIMO, przy wsparciu Fundacji BGK przygotowali dla mieszkańców Olkusza nową atrakcję. Przy klubie osiedlowym „Krecik” otwarta została Izba Pamięci Powstania Styczniowego na Ziemi Olkuskiej połączona z pokojem zagadek. Oficjalne otwarcie izby miało miejsce w piątek, 10 maja 2019 r.
Powstanie trwające od stycznia 1863 r. do wiosny 1864 r. było najdłuższym i największym polskim zrywem niepodległościowym w okresie rozbiorów. Walki z siłami rosyjskimi objęły swoim zasięgiem całe Królestwo Polskie, Litwę, Białoruś i częściowo Ukrainę. Działania zbrojne miały charakter wojny partyzanckiej, w której stoczono około 1200 bitew i potyczek. Brało w nich udział łącznie około 200 tys. powstańców.
Ówcześni mieszkańcy Ziemi Olkuskiej zapisali piękną kartę w historii tego wydarzenia. W naszej okolicy odbyło się kilkadziesiąt starć z wojskami rosyjskimi. W walki zaangażowane były wszystkie warstwy społeczeństwa, a nawet obcokrajowcy. Pod Olkuszem polegli m.in. włoski pułkownik Francesco Nullo oraz podporucznik Andrej Potebnia – ukraiński dezerter z wojsk carskich, który dołączył do polskich powstańców.
Pomimo tak doniosłych wydarzeń, w Srebrnym Grodzie niewiele jest miejsc upamiętniających bohaterskie czyny naszych przodków. Członkowie stowarzyszenia SIMO postanowili to zmienić. Wykorzystali do tego celu nieużywane pomieszczenie, znajdujące się w pobliżu Klubu Osiedlowego „Krecik” oraz filii biblioteki miejskiej na osiedlu Młodych. Urządzona została tam Izba Pamięci Powstania Styczniowego na Ziemi Olkuskiej, połączona z pokojem zagadek.
– Chcieliśmy przybliżyć mieszkańcom tamte wydarzenia w sposób przystępny i nowoczesny. Stąd pomysł na urządzenie pokoju zagadek, w którym odwiedzający wcielają się w rolę powstańców ściganych przez carskich żołnierzy. Aby ich przechytrzyć, goście muszą wykazać się nie tylko spostrzegawczością i umiejętnościami manualnymi. Konieczna jest również wiedza, nabyta dzięki rekwizytom znajdującym się w pomieszczeniu – tłumaczy Mateusz Kamionka, pomysłodawca projektu.
Izba ulokowana została w pomieszczeniu po dawnym punkcie ksero, które zostało gruntownie odnowione i wystylizowane. Pokój zagadek wzorowany jest na kwaterze powstańczej. Na szybach umieszczone zostały naklejki, które przedstawiają sceny z powstania. Wewnątrz znalazły się stylizowane meble, prycza, obrazy, skrzynia, repliki broni, starych broszur, plakatów i innych rekwizytów, w których można znaleźć podpowiedzi związane z ucieczką przed Rosjanami.
– W Olkuszu nie ma zbyt wiele innowacyjnych atrakcji. Nasz pomysł jest więc ukierunkowany na zapełnienie tej luki. Izba skierowana jest zarówno do mieszkańców gminy, jak i do turystów. Jesteśmy przekonani, że przypadnie ona do gusty zarówno młodzieży, jak i seniorom oraz rodzinom z dziećmi – przekonuje Olga Kamionka, prezes stowarzyszenia SIMO.
Izba byłaby dostępna dla chętnych w godzinach pracy klubu „Krecik”, czyli od poniedziałku do piątku w godzinach od 15.30 do 19.30. Korzystanie z pomieszczenia jest bezpłatne. Zapisy na sesję w izbie prowadzone są zarówno w formie elektronicznej poprzez pocztę e-mail i profil stowarzyszenia na facebooku, jak i osobiście w Klubie Osiedlowym „Krecik”. Inicjatywa została zrealizowana dzięki dofinansowaniu ze środków Fundacji BGK w ramach projektu grantowego „Moja Mała Ojczyzna”. Lokal wydzierżawiony został za symboliczną odpłatą od Olkuskiej Spółdzielni Mieszkaniowej.
