Radni wybrani zgodnie z prawem

Niedługo po wyborach samorządowych w wielu gminach rozgorzała dyskusja, czy w głosowaniu na przewodniczącego rady mogą brać udział kandydaci na to stanowisko. Wszystko za sprawą Naczelnego Sądu Administracyjnego, który przed rokiem w orzeczeniu w takiej sprawie stwierdził, że jest to niedopuszczalne. O to, czy przewodniczący Rady Miejskiej w Olkuszu Jan Kucharzyk został wybrany zgodnie z prawem, pytał na jednej z grudniowych sesji radny Andrzej Drapacz. Wątpliwości w tej kwestii nie ma burmistrz Dariusz Rzepka. Uważa on, że uchwała w sprawie wyboru przewodniczącego jest wykonalna.

Wyrok NSA opiera się głównie na jednym z przepisów ustawy o samorządzie gminnym. Chodzi o to, że radny nie może głosować, gdy w grę wchodzi jego interes prawny. Zgodnie ze wspomnianym wyrokiem NSA, dotyczącym gminy Fredropol, w głosowaniu na szefa Rady interes prawny ma charakter majątkowy. Dieta szefa Rady jest wyższa niż zwykłego radnego. Gdyby okazało się, że wybrany na przewodniczącego Jan Kucharzyk nie mógł głosować, wówczas zarówno prowadzone przez niego dotychczasowe sesje  byłyby nieważne, jak też uchwały na nich podejmowane. Burmistrz Rzepka uważa, że w olkuskiej Radzie nie ma takiego problemu. Szef gminy nie zgodził się ze stanowiskiem NSA. – Przyjmując sposób oceny interesu prawnego prezentowany przez NSA w powołanym wyroku, można dojść do nieracjonalnych i nieuzasadnionych wniosków. Jeśli radny ma interes prawny w głosowaniu nad wyborem na przewodniczącego Rady gminy to nie ma podstaw, żeby inaczej było w przypadku głosowania nad jego wyborem do składu komisji Rady – pisze burmistrz w odpowiedzi na interpelację.

Dariusz Rzepka uważa, że w myśl wyroku NSA radni nie mogliby głosować także nad wysokością swoich diet. – Uzasadnienie tego wyroku stanowi, że pełnienie określonej funkcji w Radzie ma wpływ na wysokość otrzymanej diety, gdyż ta, przy ustalaniu diet, ma wziąć pod uwagę pełnione przez radnego funkcje. W związku z tym należałoby uznać, że każdy radny ma interes prawny w sprawie dotyczącej wysokości diet, a tym samym wszyscy radni podlegają wyłączeniu z udziału w głosowaniu nad taką uchwałą – stwierdził burmistrz.

Burmistrz zauważył także, że sprawy wyboru przewodniczącego nie nadają się do zakwalifikowania do art. 25 ustawy o samorządzie gminnym, który nie  dotyczy  osobistego, indywidualnego interesu prawnego przewodniczącego Rady. Bierne prawo wyborcze przysługuje wszystkim radnym z mocy przepisów ustawy, a wyrok został wydany w konkretnej sprawie i wiąże sąd i strony w danym postępowaniu.

W mieście odzywały się również głosy, że być może radny Janusz Dudkiewicz nie może pełnić funkcji radnego, skoro zasiada na fotelu prezesa Przedsiębiorstwa Gospodarki Komunalnej w Olkuszu. Zgodnie z ustawą o samorządzie gminnym radni nie mogą prowadzić działalności gospodarczej na własny rachunek lub z innymi osobami z wykorzystaniem mienia komunalnego danej gminy. Ustawa zabrania również zarządzania taką działalnością. Do całej sprawy na ostatniej sesji odniósł się sam zainteresowany. – Nie posiadam udziałów w PGK, ale w Przedsiębiorstwie Gospodarki Mieszkaniowej, które ma udziały w PGK. Ucinając wszelkie spekulacje mówię, że znałem te przepisy decydując się na kandydowanie do Rady Miasta. Wiedziałem, że mogę być i radnym, i prezesem PGK, bo gmina pozbyła się wszystkich udziałów w Przedsiębiorstwie. Tego problemu nie ma – oświadczył radny Dudkiewicz podczas ostatniej sesji.

Radny prowadzący działalność z wykorzystaniem mienia komunalnego reprezentowanej przez siebie gminy, ma trzy miesiące od dnia ślubowania na zaprzestanie prowadzenia tej działalności. W przeciwnym wypadku w tym terminie wygasa jego mandat w Radzie. Takie same przepisy dotyczą małżonków radnych.