Zbliża się setna rocznica tzw. „Cudu nad Wisłą”, czyli zwycięstwa Wojska Polskiego nad bolszewikami w 1920 r. Powstrzymanie najeźdźców było zasługą również osób z naszego regionu. W Olkuszu trwają prace nad stworzeniem internetowej bazy żołnierzy walczących w wojnie polsko-bolszewickiej, którzy pochodzili z ziemi olkuskiej.
Inicjatorzy projektu zwracają uwagę, że w rodzinnych zbiorach kryje się zapewne niejedna pamiątka po pradziadku, który brał udział w „siedemnastej najważniejszej bitwie w dziejach świata”, jak historycy nazywają bitwę warszawską. Założenia akcji tłumaczy Mateusz Radomski, archiwista w Muzeum Regionalnym PTTK w Olkuszu oraz wiceprezes olkuskiego koła Światowego Związku Żołnierzy AK:
– Zdjęcia lub skany archiwalnych fotografii, książeczek wojskowych i innych pamiątek można przesyłać na adres: olkuszanie1920@gmail.com. Stworzymy z tych materiałów biogramy do internetowej bazy olkuszan, którzy walczyli w wojnie polsko-bolszewickiej. Będzie ona sukcesywnie aktualizowana na stronie ak.olkusz.pl. Każdy uczestnik akcji otrzyma m.in. unikatowy kalendarz „Olkuszanie dla niepodległości” na 2021 rok. Dopełnieniem projektu będzie wystawa „Olkuszanie w Bitwie Warszawskiej 1920”, która zostanie zaprezentowana w sierpniu na olkuskim rynku.
Pierwsze materiały już napłynęły. Mieszkańcy chwalą się m.in. fotografiami z epoki, medalami i wspomnieniami przodków.
– Przekazane dokumenty o służbie wojskowej mojego pradziadka Franciszka Kamionki w Wojsku Polskim w 1920 roku tak naprawdę uchroniłem przed zapomnieniem tylko dzięki mojemu młodocianemu zamiłowaniu do rodzinnych historii. Cieszę się, że dzięki temu projektowi uda się zdigitalizować i na kolejne pokolenia zachować olkuskie świadectwa tak ważnych dla Polski i świata wydarzeń. – mówi dr Mateusz Kamionka, prezes Stowarzyszenia Inicjatyw Młodzieży Olkuskiej, który jako pierwszy przesłał zdjęcie pradziadka i skan jego książeczki inwalidy wojennego.
Podczas wojny polsko-bolszewickiej mieszkańcy ziemi olkuskiej walczyli w wielu jednostkach. Ochotnicy zgłaszali się do V Batalionu Strzelców Olkuskich, Batalionu Harcerskiego, czy też formowanych latem 1920 r. batalionów Armii Ochotniczej. Nie sposób wymienić oddziałów, do których z kolei trafili poborowi. Szacuje się, że w walkach z bolszewickim najeźdźcą poległo około 250 olkuszan. Ich nazwiska są wymienione na tablicy pamiątkowej na Starym Cmentarzu w Olkuszu.
