Olkusz
8 maja 1945 roku o godzinie 22:43 czasu środkowoeuropejskiego podpisano akt bezwarunkowej kapitulacji Niemiec, która formalnie zakończyła II wojnę światową: według różnych szacunków, walki pochłonęły od 50 do 78 milionów ludzkich istnień. Dla olkuszan II wojna światowa nie była jedynie bolesną kartą historii narodowej, lecz była źródłem ogromnych dramatów osobistych, rodzinnych oraz wspólnotowych.
Polska, która znalazła się w samym centrum tego piekła, straciła blisko 6 milionów obywateli, w tym ponad 3 miliony Żydów polskiego pochodzenia: Dzień Zwycięstwa pozostaje zatem szczególnie ważną datą, niosącą zarówno ból, jak i dumę z niezłomności. Szczególnym symbolem pamięci pozostaje pomnik poświęcony „Poległym za Ojczyznę i pomordowanym przez faszystów 1939 – 1945”, który został zaprojektowany przez olkuskiego artystę oraz uczestnika walk o wolność Polski Władysława Marczukiewicza.
Pomnik odsłonięty uroczyście w 1961 roku, a od 2013 roku usytuowany w Parku Miejskim przy ulicy Mickiewicza, kryje w swych fundamentach urny z ziemią z pól bitewnych oraz miejsc kaźni II wojny światowej: to cichy, ale wymowny strażnik pamięci, a także świadectwo, że Olkusz nie zapomniał o swojej historii.
Zachęcamy do zobaczenia krótkiego filmu zrealizowanego przez Powiatową i Miejską Bibliotekę Publiczną w Olkuszu, który opowiada o tym, jak wyglądał wybuch wojny oraz pierwsze lata okupacji w Olkuszu
Warto również zapoznać się z filmami dokumentalnymi o II wojnie światowej na ziemi olkuskiej, które dostępne są na kanale olkuskiego koła Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej w serwisie YouTube
Urząd Miasta i Gminy w Olkuszu
