Rabsztyn
Trwa realizacja projektu „Kulturalno-turystyczny zamek Rabsztyn w Gminie Olkusz”, którego efektem będą nie tylko nowe, atrakcyjne ekspozycje na zamku górnym i średnim, ale także remont węzła bramnego: na jego realizację władze Gminy Olkusz pozyskały 2 000 000,00 złotych dofinansowania w ramach 8. edycji Polskiego Ładu – Programu Inwestycji Strategicznych.
„Zamek w Rabsztynie ma ogromny potencjał turystyczny, ale wymaga ciągłej troski. Dlatego konsekwentnie realizujemy kolejne zadania, które z jednej strony mają na celu ochronę tego cennego zabytku dla potomnych, a z drugiej dostosowanie obiektu do potrzeb i oczekiwań zwiedzających. Jestem przekonany, że efekty prac spodobają się zarówno mieszkańcom, jak i turystom chętnie odwiedzającym tę perłę Szlaku Orlich Gniazd.” – komentuje Burmistrz Miasta i Gminy Olkusz Roman Piaśnik.
Od kilku dni turystów odwiedzających zamek witają rusztowania ustawione przy węźle bramnym. Są one niezbędne do wykonania zabezpieczenia konstrukcyjnego węzła bramnego i prac remontowo-konserwatorskich, w tym konserwacji murów i wymiany okien. Przypomnijmy, że rekonstrukcja węzła bramnego w Rabsztynie była prowadzona na zlecenie władz miasta w latach 2007 – 2009 w oparciu o projekt dr. Waldemara Niewaldy. W 2019 roku, podczas prac nad utworzeniem podziemnego pawilonu w części piwnic dawnego pałacu, została dodatkowo wzmocniona, odsłonięta wschodnia ściana zamkowej bramy. Teraz przyszedł czas na kompleksowy remont całego węzła bramnego, czyli samej bramy wjazdowej oraz przylegającej do niego zrekonstruowanej kordegardy, czyli dawnego pomieszczenia zamkowej straży.
Jednak najbardziej oczekiwanym przez turystów efektem projektu „Kulturalno-turystyczny zamek Rabsztyn w Gminie Olkusz” będzie utworzenie nowych ekspozycji w pomieszczeniach zamku średniego oraz na zamku górnym. W 2017 roku pomieszczenia piwnic zamku średniego zostały zabezpieczone przeszklonym pawilonem, obok którego nad odkrytą wieżą narożną utworzono taras widokowy. Teraz w pomieszczeniach zamku średniego powstaje ciekawa ekspozycja przybliżająca historię zamku. W nowej ekspozycji, poza zabytkami odnalezionymi podczas prac archeologicznych prowadzonych na zamku, zostaną ustawione standy informacyjne oraz prezentery multimedialne z informacjami dotyczącymi historii zamku. Jedno z pomieszczeń zostanie zaadaptowane na sklepik oraz salkę edukacyjną dla zwiedzających. Przed stworzeniem ekspozycji konieczne będzie wykonanie niezbędnych prac remontowo-konserwatorskich, jak m.in. izolacji na wieży zamku średniego, konserwacji murów, czy wymiany sufitów w pawilonie.
Kolejny etap prac obejmie zamek górny. Przed stworzeniem tam nowej ekspozycji konieczne jest wykonanie prac wykończeniowych, w tym montaż stolarki okiennej i drzwi, wykonanie sufitów, posadzek i balustrad. Konieczne będzie także doposażenie instalacji elektrycznych i monitoringu. W samej ekspozycji zostaną pokazane zachowane relikty tzw. hypocaustum, czyli systemu ogrzewania, jaki był na zamku. W oryginalnych wnętrzach zostaną zamontowane elementy portalu i kominka, odnalezione w trakcie prac archeologicznych. Podobnie, jak w zamku średnim zostaną ustawione ekspozytory i prezentery multimedialne przybliżające m.in. proces budowania obiektów obronnych w średniowieczu, czy funkcje poszczególnych części zamku.
W ramach realizowanego obecnie projektu będzie także zmodernizowana iluminacja zamku, gdzie dotychczasowe lampy zastąpi oświetlenie LED. Powstanie również oświetlenie wzdłuż traktu prowadzącego do zamku i skrzynka przyłączeniowa pod mostem, która ułatwi organizację imprez pod zamkiem. Całość prac ma się zakończyć w przyszłym roku.
Mimo zaawansowanych prac budowlanych zamek jest dostępny dla zwiedzających, choć z racji na charakter prowadzonych prac poszczególne pomieszczenia i części zamku mogą okresowo nie być dostępne dla turystów. Informacji na ten temat należy szukać na stronie internetowej zamku w Rabsztynie oraz Miejskiego Ośrodka Kultury w Olkuszu.
Warto także przypomnieć, że w 2021 roku Zamek w Rabsztynie został laureatem kategorii specjalnej „właściwe użytkowanie i stała opieka nad zabytkiem” konkursu „Zabytek Zadbany”, czyli konkursu Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu oraz Generalnego Konserwatora Zabytków, który ma na celu promocję właściwej opieki nad zabytkami.
Urząd Miasta i Gminy w Olkuszu
