Archeologia szansą na promocję Wolbromia

Na zaproszenie Stowarzyszenia „Eko-Wolbrom” i Centrum Kultury, Promocji i Informacji 20 października gościli w Wolbromiu naukowcy z Instytutu Archeologii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Celem popularyzacji prac wykopaliskowych prowadzonych na terenie gminy, kierujący nimi od 19 lat profesor Krzysztof Cyrek, przeprowadził wykład dla ok. 200 uczniów miejscowych szkół gimnazjalnych i liceum. Przypomnijmy, że stanowisko to, znajdujące się w jaskini Biśnik w Strzegowej, jest najstarszym stanowiskiem jaskiniowym w Europie Środkowej. Podczas pobytu naukowców w Wolbromiu, po serii wcześniejszych rozmów z przedstawicielami „Eko-Wolbrom” i dyrektorem miejscowego Centrum Kultury na temat podsumowującej dwudziestoletnie badania przyszłorocznej interdyscyplinarnej międzynarodowej konferencji naukowej, zapadła ostateczna decyzja. Planowana początkowo w innym miejscu, odbędzie się w Wolbromiu. To ogromna szansa na promocję tej gminy.

W trakcie prowadzonych od 1991 r. badań wykopaliskowych w jaskini Biśnik w Strzegowej przez grupy archeologów, geologów i zoologów – o czym pisaliśmy na łamach „Przeglądu Olkuskiego” – przebadano 240 m² stanowiska eksplorując osady do głębokości 9 m. Tym sposobem odkryto i przebadano 18 warstw kulturowych. Najstarszy udokumentowany poziom, na którym odkryto ślady bytności człowieka datowany jest w granicach 280-300 tys. lat temu. Pewne jest, że jaskinię tę zamieszkiwał neandertalczyk. Nie jest wykluczone, że pierwszym mieszkańcem był nawet jeszcze dawniejszy przedstawiciel człowiekowatych – homo erectus, o którym wiadomo, że umiał posługiwać się ogniem. Jeśli przypuszczenia te znajdą potwierdzenie w dalszych pracach, będzie to sensacja na skalę Europy.

Profesor Krzysztof Cyrek przybyły na spotkanie z wolbromską młodzieżą wraz ze swoimi współpracownikami z toruńskiego uniwersytetu: asystentką Magdaleną Sudoł i dr. Łukaszem Czyżewskim, przedstawił proces powstawania jaskiń i zapełniania się ich z upływem czasu sedymentami powstałymi na skutek wietrzenia skał i nanoszenia osadów z zewnątrz przez wdzierającą się do nich w różnych okresach dziejów wodę. Te nawarstwiające się systematycznie osady przykrywały pozostawiane przez pierwotnych ludzi narzędzia i kości zwierzęce. Dzięki temu możemy dzisiaj – tłumaczył profesor – umiejscowić w czasie wydobyte zabytki i w ten sposób lepiej poznać odległe dzieje ludzkości, świata zwierząt czy klimatu. Profesor zachęcał wolbromską młodzież zainteresowaną archeologią do wzięcia udziału podczas najbliższych wakacji w pracach wykopaliskowych w charakterze wolontariuszy.

Trzydniowa międzynarodowa konferencja wieńcząca dwadzieścia lat prac wykopaliskowych w jaskini Biśnik, której organizatorami będą trzy ośrodki naukowe: Instytut Archeologii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, Instytut Zoologii Uniwersytetu Wrocławskiego i Instytut Nauk Geologicznych PAN w Warszawie odbędzie się we wrześniu 2012 r. w wolbromskim Centrum Kultury. Do Wolbromia przyjedzie wówczas ponad stu europejskich naukowców. Nie ulega wątpliwości, że w celu promocji miasta, gminy czy regionu, władze samorządowe powinny to niecodzienne wydarzenie odpowiednio wykorzystać. Dlatego już dzisiaj wspólnie – na co zwracał uwagę prof. Cyrek – należałoby zastanawiać się, jak zagospodarować jaskinię po zakończeniu prac wykopaliskowych.