O blisko 20 procent spadła ostatnim kwartale liczba krótkoterminowych polis komunikacyjnego OC sprzedanych przez ubezpieczycieli – wynika z najnowszej analizy Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego
(spadek dotyczy trzeciego kwartału w relacji do drugiego kwartału 2018 roku. Od początku lipca do końca września bieżącego roku ubezpieczyciele sprzedali blisko 182 tysiące miesięcznych polis OC, o ponad 18 procent mniej niż kwartał wcześniej. Podsumowanie obejmuje 30 dniowe polisy wystawione dla pojazdu o tych samych numerach rejestracyjnych przez co najmniej kolejne cztery miesiące). To efekt wdrożenia przez większość towarzystw, wewnętrznych kontroli uszczelniających sprzedaż 30-dniowych polis. Agenci ubezpieczeniowi niektórych firm oferowali takie krótkoterminowe umowy niezgodnie prawem, narażając właścicieli aut – zamiast pozornej obniżki ceny OC – na windykację całorocznej składki przez ubezpieczyciela, albo karę od UFG za brak obowiązkowej polisy.
Wcześniej UFG sygnalizował firmom ubezpieczeniowym niebezpieczny trend oferowania ubezpieczeń krótkoterminowych nieuprawnionym podmiotom. Sprawą zajęła się również Komisja Nadzoru Finansowego. 30-dniowe polisy OC przeznaczone są dla komisów samochodowych, czyli podmiotów prowadzących działalność pośrednictwa w kupnie i sprzedaży pojazdów. W minionym roku agenci niektórych firm ubezpieczeniowych zaczęli oferować je m.in. właścicielom aut z dużą liczbą wypadków na koncie, zastępując roczne ubezpieczenie OC – dwunastoma miesięcznymi umowami, kusząc tym samym pozorną oszczędnością. (Przy zakupie krótkoterminowej polisy towarzystwa stosują uproszczoną ocenę ryzyka i kalkulację składki, w której nie biorą pod uwagę historii szkodowości danego kierowcy i w efekcie znaczącej zwyżki składki przy dużej liczbie wypadków). Tymczasem taka praktyka stanowi naruszenie prawa skutkujące: albo windykacją całorocznej składki przez ubezpieczyciela (ustaloną na bazie faktycznej szkodowości), albo karą od UFG za brak obowiązkowej polisy oraz regresem (w przypadku szkody), który u rekordzisty przekracza już 4 miliony złotych. Przepisy jednoznacznie wskazują, że krótkoterminowe ubezpieczenie OC można zawrzeć wyłącznie prowadząc działalność pośrednictwa w kupnie i sprzedaży pojazdów.
– I to tylko w odniesieniu do tych pojazdów, które przeznaczone są do kupna lub sprzedaży, o czym wyraźnie mówi art. 27 ust. 2 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych UFG i PBUK – podkreśla Iwona Kaja, radca prawny, kierownik Samodzielnego Wydziału Prawnego UFG . – Na pewno nie jest to polisa dla tych, którzy posiadają odpowiedni wpis PKD, ale korzystają z posiadanych aut dla potrzeb własnych – dodaje.
Jeszcze w ubiegłym roku sprawie 30-dniowych polis zaczęły przyglądać się i KNF i UFG. Fundusz na spotkaniach z przedstawicielami firm wskazywał na potencjalne zagrożenie dla ubezpieczycieli mogące prowadzić do niedoszacowania rezerw składki, a w konsekwencji nawet zachwiania ich kondycji finansowej. – Zakład ubezpieczeń, który sprzedał taką 30 dniową umowę ponosi odpowiedzialność za szkody wyrządzone przez jej posiadacza nie tylko w okresie pierwszych 30 dni, ale także przez pozostałe 11 miesięcy (artykuł 6 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych UFG i PBUK (Ustawa) jednoznacznie stanowi, że umowę zawartą z naruszeniem przepisów, uważa się za zawartą zgodnie z tymi przepisami. Gdy wyjdzie na jaw, że właściciel pojazdu nie spełnia wymogów art. 27 Ustawy – to będzie to równoznaczne, że faktycznie kupił on nie trzydziestodniową, a roczną ochronę) – zaznacza Anna Wawrzeniecka, dyrektor Biura Likwidacji Szkód UFG. – Przy znaczącej skali zjawiska może to negatywnie wpływać na wskaźniki finansowe firmy, która sprzedaje takie polisy za składkę zupełnie nieadekwatną do skali ponoszonego ryzyka – wyjaśnia.
Z kolei KNF wezwał ubezpieczycieli do przekazania szczegółowych informacji o sprzedanych umowach 30-dniowych (trwa jeszcze analiza tych danych; w przypadku nieprawidłowości sankcjami, zagrożone są zarówno zakłady jak i agenci), a także przeprowadził dwie bezpośrednie kontrole sprawdzające poprawność zawierania krótkoterminowych polis. Już stwierdzono naruszenie przepisów poprzez sprzedaż 30-dniowych polis podmiotom nieuprawnionym tj. osobom nie prowadzącym działalności komisowej – pośrednictwa kupna i sprzedaży pojazdów. Jeden z ubezpieczycieli otrzymał zalecenia dostosowania działalności do wymogów prawa – do końca tego roku. Podobne zalecenia przygotowywane są dla drugiej z kontrolowanych firm.
Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny
