Gminy sięgają po dotacje na nowoczesne piece

Cztery samorządy: Bolesław, Bukowno, Klucze i Olkusz ubiegają się o unijne dotacje na wymianę pieców w gospodarstwach domowych. W ten sposób chcą poprawić jakość powietrza. Jeśli uda się pozyskać fundusze, w części gospodarstw pojawią się nowe urządzenia grzewcze zasilane biomasą, paliwami gazowymi i paliwami stałymi.

W sezonie grzewczym bardzo często zanieczyszczenie powietrza pyłami zawieszonymi przekracza dopuszczalną normę. Największą emisję pyłów powoduje spalanie węgla w piecach domowych starej generacji oraz palenie odpadów. Skarżą się na to mieszkańcy wielu miejscowości. Na alarm biją też lekarze, ponieważ pyły są szkodliwe przede wszystkim dla górnych dróg oddechowych, zaostrzają objawy chorób alergicznych i choroby układu krwionośnego. 

Jak informuje olkuski magistrat, zgodnie z Programem Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Olkusz w latach 2007-2011, dla których przeprowadzono analizy stężenia zanieczyszczeń w powietrzu, na terenie gminy zaobserwowano przekroczenie średniorocznego stężenia pyłu zawieszonego PM10. Do zwiększenia emisji zanieczyszczeń przyczynia się niski standard energetyczny budynków mieszkalnych oraz wykorzystywanie przestarzałych, niskosprawnych kotłów. W przypadku wieku kotła przekraczającego 10 lat zalecana jest jego modernizacja. Wynika to z obniżonej sprawności urządzenia, co wiąże się z większym zużyciem paliwa oraz większymi jednostkowymi emisjami niż w przypadku nowszych modeli. Jak wynika z analiz, dominującym źródłem ogrzewania budynków na terenie gminy są indywidualne kotłownie, które odpowiadają za dostawy 69 proc. ciepła. Do ogrzewania wykorzystywany jest głównie węgiel kamienny (64 proc. całkowitego zapotrzebowania na ciepło).

Ekologiczne ogrzewanie domów wiąże się z wydatkami, na które nie każdego stać. Teraz pojawia się szansa, aby zmieniać sytuację dzięki finansowemu wsparciu ze strony samorządów.

Gmina Olkusz złożyła dwa wnioski. Pierwszy z nich pn. „Eliminacja niskosprawnych urządzeń grzewczych w Gminie Olkusz i ich wymiana na kotły wykorzystujące paliwa gazowe i biomasę” opiewa na kwotę 1,03 mln złotych. W tym przypadku dofinansowanie może wynieść 824 tys. złotych. W ramach drugiego projektu „Eliminacja niskosprawnych urządzeń grzewczych w Gminie Olkusz i ich wymiana na kotły wykorzystujące paliwa stałe” gmina ubiega się o dotację w wysokości 632 tys. złotych. Całkowita wartość programu to 790 tys. złotych.

Kwota maksymalnego dofinansowania dla gospodarstwa domowego to 80 proc., przy czym nie więcej niż 8 tys. złotych. Według danych z magistratu z możliwości dopłat będzie mogło skorzystać łącznie około 190 wnioskodawców: około połowa z samego Olkusza, a także okolicznych sołectw: Troksa, Braciejówki, Olewina, Sieniczna, Witeradowa, Żurady, Niesułowic, Wiśliczki, Czarnego Lasu w sołectwie Rabsztyn, Zimnodołu, Zedermana, Osieka, Rabsztyna, Gorenic, Bogucina Małego.

W magistracie twierdzą, że zainteresowanie mieszkańców dopłatami do wymiany pieców jest ogromne. -Wszystkim nam powinno zależeć na dobrej jakości powietrza w miejscu, w którym żyjemy. Nie chcemy w przyszłości zmierzać z się z problemem, jaki ma choćby niedaleki Kraków, ale też inne, mniejsze miasta. Po drugie istotny jest też aspekt ekonomiczny. Piece nowej technologii spalają mniej paliwa, a więc dla mieszkańców oznacza to znaczące oszczędności – mówi olkuski burmistrz Roman Piaśnik.

Gminy: Klucze, Bukowno i Bolesław wspólnie starają się o dotację na wymianę pieców. Liderem dwóch projektów jest pierwszy z wymienionych samorządów, dwie pozostałe to partnerzy projektu. Koszt złożonych wniosków to ok. 5 mln 700 tys. złotych złotych, z czego ok. 85 proc. stanowić będzie dotacja ze środków unijnych.

W każdej z gmin, w ramach wdrażaniu Programów Gospodarki Niskoemisyjnej, przeprowadzono ankiety wśród mieszkańców. W projekcie będą mogli wziąć udział mieszkańcy, których budynki będą spełniały standardy energochłonności (do 150 kWh/m2/rok w budynkach jednorodzinnych lub 135 kWh/m2/rok w wielorodzinnych), która będzie oceniana na podstawie oceny energetycznej budynku. Jak informują gminy, w przypadku niespełnienia wymogów energochłonności przez budynek przygotowana ocena zawierać będzie wskazówki dotyczące zakresu jego termomodernizacji. Prace w tym zakresie mieszkańcy będą przeprowadzać w ramach środków własnych. We wszystkich gminach łącznie wymianie podlegać będzie 180 przestarzałych urządzeń grzewczych. W ich miejsce pojawią się nowoczesne źródła ciepła, zasilane gazem i biomasą. W Bukownie będzie to 80 gospodarstw, w Kluczach 70, a w Bolesławiu 30. Założono także wymianę 260 starych urządzeń grzewczych (po 100 w Bukownie i Kluczach, 60 w Bolesławiu) na nowoczesne jednostki zasilane paliwami stałymi, a także częściowo na instalacje OZE (Odnawialne Źródła Energii). Wytyczne programowe zakładają dofinansowanie do każdego z pieców w wysokości 350 zł/kW mocy urządzenia, ale nie więcej niż 8 tys. złotych oraz wsparcie wymiany instalacji niezbędnej do jego prawidłowego funkcjonowania.

Wymiana kotłów to niejedyne działania, jakie podejmą samorządy. W Kluczach, Bukownie i Bolesławiu zaplanowano także kilka edukacyjnych wydarzeń proekologicznych, skierowanych do młodszych mieszkańców. Powstanie również portal informacyjny poświęcony tematyce termomodernizacji. Zainteresowani będą mogli korzystać z bezpłatnej aplikacji mobilnej zawierającej kalkulator oszczędności kosztowej oraz efektu ekologicznego po wymianie pieców.

Wszystkie wnioski zostaną poddane pod głosowanie na spotkaniu Subregionu Małopolska Zachodnia. Aby skutecznie sięgnąć po unijne wsparcie, projekty muszą poprzeć przedstawiciele samorządów, a potem zostać pozytywnie zweryfikowanie w głównym konkursie. Po przyznaniu dotacji gminy będą podpisywać stosowne umowy z mieszkańcami.