Już po raz siódmy Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna wydała periodyk popularnonaukowy „Ilcusiana”, w którym eseje publikują przede wszystkim znawcy i miłośnicy zagadnień związanych z Ziemią Olkuską. W najnowszym wydaniu znajdziemy osiem tekstów, z których większość związana jest ze skarbami, jakie kryje ziemia w Olkuska.
Na szczególną uwagę zasługuje obszerna praca Waldemara Komorowskiego na temat olkuskiego ratusza, którego relikty zostały odkryte podczas prac rewitalizacyjnych na olkuskiej starówce. W studium historycznym przedstawione zostały cenne informacje o źródłach archiwalnych i ikonograficznych, z których można czerpać wiedzę na temat losów tej XIV-wiecznej budowli. Autor, z dużym zresztą powodzeniem, próbował opisać wszystkie elementy architektoniczne budowli. Wartość merytoryczną tej pracy podnosi również kontekst, w jakim rodzimy ratusz został przedstawiony, a są nim ratusze z innych części Polski i Europy, w których elementach można dopatrzeć się pewnych analogii do ratusza olkuskiego. Niewątpliwym walorem tej pracy jest bardzo rozbudowana bibliografia, z której zainteresowani mogą czerpać wiedzę na temat tego cennego zabytku. Wykładu Waldemara Komorowskiego na temat ratuszy mieli szansę posłuchać ci, którzy osobiście przyszli na promocję siódmego wydania „Ilcusiana” do olkuskiej biblioteki.
Jacek Pierzak w swoim eseju „Dzieje Olkusza w świetle badań wykopaliskowych” wprowadza czytelnika w arkana archeologii. Autor jest pracownikiem naukowym i wielokrotnie robił badania wykopaliskowe na terenie Olkusza, szczególnie w ścisłym centrum miasta, a jego ustalenia wzbogaciły wiedzę o średniowiecznej historii miasta. Jego ustalenia, poparte bogatym materiałem fotograficznym, zostały w przystępny sposób opisane właśnie w tym periodyku.
Kolejnym tematem związanym ze skarbami ziemi jest praca Andrzeja Feliksika i Ryszarda Wnuka, pasjonatów minerałów i skamieniałości, którzy opisują „Skarby Ziemi Olkuskiej”. Rejon Olkusza to prawdziwa skarbnica tworów natury, również tych unikatowych w skali kraju. Lektura tej publikacji będzie interesująca dla osób, które w kawałku skamieniałości potrafią zobaczyć tysiące lat historii. Dodatkowo, najciekawsze eksponaty zostały przedstawione na zdjęciach, które stanowią integralną część tej rozprawy.
Z kolei kolekcjonerzy monet i pasjonaci staroci powinni zwrócić uwagę na pracę Dariusza Rozmusa i Joanny Tokaj „Motywy ikonograficzne na monetach ze `Skarbu hutnika` – wybór”. Autorzy z naukową starannością prezentują monety, w których zapisana jest historia regionu.
Dla regionalistów szczególnie cenne będą cztery pozostałe eseje. Barbara Stanek-Wróbel pisze o historii olkuskiego PTTK i Muzeum Regionalnego, a Marek Nowak w sposób kompleksowy rozważa o przeszłości, przywołując materialne ślady bogatej historii Olkusza i okolicy. Jacek Sypień natomiast snuje historię o „Zygmuncie Novaku – architekcie krajobrazu”, niegdysiejszym właścicielu dworu w Tarnawie. Niezwykle bogaty i interesujący życiorys tego mieszkańca ziemi olkuskiej stawia go w gronie tych, o których należy pamiętać. Uzupełnieniem tekstu są zdjęcia, dokumenty i rysunki, wzbogacające wiedzę na temat Novaka i jego pracy, a także o samym dworze w Tarnawie. Siódmy numer „Ilcusiana” zamyka esej Olgerda Dziechciarza na temat „Gazety Olkuskiej”, piśmie wydawanym w Olkuszu w latach 50-tych. Autor przytacza dosłowne artykuły z numeru, jaki ocalał, które dają obraz tego, czym żyło społeczeństwo miasta pół wieku temu.
Periodyk „Ilcusiana” można nabyć w Powiatowej i Miejskiej Bibliotece Publicznej oraz niektórych księgarniach w Olkuszu. Wkrótce dostępny będzie także w formacie PDF na stronie internetowej olkuskiej biblioteki.
Słuszna uwaga zawsze w cenie 🙂
Dzisiaj rozmawiałam z redaktorem naczelnym czasopisma „Ilcusiana” i po przeanalizowaniu wszystkich możliwości deklinacyjnych i etymologicznych, doszliśmy wspólnie do wniosku, że mimo funkcjonujących dwóch odmian, lepiej się trzymać liczby mnogiej Ilcusiana i traktować je jako zbiór utworów dotyczących Olkusza. Dlatego ujednoliciłam to w naszych tekstach na ten temat, bo było różnie napisane w różnych artykułach.
Co do Pana Ilcusianów, może skusi się Pan na własny esej na wspomniane tematy lub udostępni w jakiś sposób źródła do opracowania (np. skany). Myślę, że byłby to bardzo interesujący i unikatowy materiał. Jeśli tak, proszę o kontakt bezpośrednio na: emilia.kotnis@przeglad.olkuski.pl
Pozdrawiam z Olkusza 🙂
Szanowna Pani, dziekuje za odpowiedz. Chociaz po zmianie tytulu tekstu (poprzedni brzmial: Ukazal sie 7 numer „Ilkusiany”) dokonanym przez Redakcje „Przegladu Olkuskiego”, moj pierwszy komentarz moze byc nie dla wszystkich zrozumialy.
Ale milo mi, ze Redakcja zgadza sie ze mna i poprawila tytul.
Na marginesie dodam tylko, ze sam jestem w posiadaniu b. ciekawych ilcusianów (w tym rowniez miedzy innymi dokumentu generala Buchowieckiego podpisanego przez gen. Sikorskiego (z okresu Legionow Pilsudskiego), pozniejszego premiera Polski, ktory zginal tragicznie w katastrofie lotniczej pod Gibraltarem oraz ,wspomnianej w Pani artykule „Gazety Olkuskiej” z lat piedziesiatych ubieglego wieku.
Jeszcze raz pozdrawiam z dalekiego Kolorado,
Edward I. Fialkowski
Z tytułem (bardzo ładnym zresztą) jest od początku pewien kłopot, bo część środowiska mówi TE Ilcusiana, a część TA Ilcusiana. Ponieważ jest to neologizm, trudno kategorycznie rozstrzygnąć, która forma jest poprawna. Natomiast zajrzałam do wstępu z pierwszego numeru, napisanego przez twórców tego pisma, i znalazłam tam zdanie „Jaką zatem pozycję na rynku wydawniczym mają zająć „Ilcusiana”? To jakby rozstrzyga, że jest to liczba mnoga, więc tego się będę trzymać. Również serdecznie pozdrawiam 🙂
Tekst ciekawy. Wydaje mi sie jednak, ze tytul czasopisma „Ilcusiana” nalezaloby odmieniac inaczej. Gdzie? – w „Ilcusianach” ,wiec ukazal sie 7 numer „Ilcusianów”. Itd. Czyz nie tak? Jesli sie myle to przepraszam. Pozdrawiam serdecznie,
Edward I. Fialkowski
edwardf11@msn.com