Ofiary wypadków sprzed lat otrzymają renty, mimo wyczerpania środków zagwarantowana na ten cel w polisach OC sprawców wypadków. Świadczenia będzie wypłacał Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny, na który składają się ubezpieczyciele oferujący polisy komunikacyjne.
Prezydent podpisał stosowną ustawę (ustawa z 19 lipca 2019 roku o szczególnych uprawnieniach osób poszkodowanych w przypadku wyczerpania sumy gwarancyjnej ustalonej na podstawie przepisów obowiązujących przed dniem 1 stycznia 2016 r). UFG sfinansuje te wypłaty z własnych przychodów. Średni koszt nowych obciążeń Funduszu, w najbliższej dekadzie, szacowany jest na ponad 15 mln złotych, rocznie (ta szacunkowa kwota obejmuje wypłaty rent oraz tworzone z tego tytułu rezerwy; dokładniejsze prognozy obciążeń dla UFG będą możliwe po pierwszym roku obowiązywania nowych przepisów i ustalieniu ile faktycznie poszkodowanych z wyczerpaną sumą gwarancyjną z polisy OC sprawcy wypadku – wystąpi do Funduszu o nowe świadczenie).
– Przyjęte rozwiązanie nie będzie stanowiło znacznego obciążenia dla budżetu UFG i zostanie sfinansowane z przychodów, które aktualnie uzyskujemy – mówi Elżbieta Wanat Połeć, prezes Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego. – Fundusz jest w bardzo dobrej kondycji finansowej i gdyby nie to nowe zobowiązanie, UFG wystąpiłby o obniżenie składki płaconej przez ubezpieczycieli komunikacyjnych – dodaje. Zaznacza też, że w najbliższym czasie Fundusz nie przewiduje wnioskowania o podwyższenie składki. Dziś jest to 1,3 proc. składki zbieranej przez firmy z obowiązkowych polis OC: komunikacyjnych i rolnych.
Nowe regulacje mają rozwiązać problem limitu odpowiedzialności ubezpieczyciela w polisach komunikacyjnych OC, w przypadku wyczerpania się tzw. sumy gwarancyjnej. Przed ponad dwudziestu laty limity te były relatywnie niskie: w 1991 roku było to 720 tys. złotych, by do końca 2005 roku wzrosnąć do 350 tys. euro na jednego poszkodowanego. Wypłacane przez lata świadczenia mogły spowodować wyczerpanie sum gwarancyjnych i w efekcie nawet pozbawić ofiary wypadków środków do życia. Szczególnie realne było to dla tych, którzy doznawali w wypadku ciężkich obrażeń jako dzieci i nie mieli możliwości wypracowania sobie żadnych innych świadczeń.
– Teraz w sytuacji, gdy łączna kwota wszystkich wypłaconych poszkodowanym świadczeń wyczerpuje sumę gwarancyjną z polisy OC sprawcy wypadku – poszkodowani sprzed lat będą mogli zwrócić się do UFG o przyznanie nowych świadczeń związanych z ich bieżącą sytuacją życiową – mówi Sława Cwalińska Weychert, wiceprezes Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego. – Przy czym te dodatkowe świadczenia zostały ograniczone przez ustawodawcę tylko do rent, co oznacza, że z tego tytułu UFG nie będzie wypłacał np. zadośćuczynień – dodaje.
UFG ma obecnie w swoim portfelu ponad 900 rent. W 2018 roku Fundusz wypłacił tytułem świadczeń rentowych i odszkodowań łącznie blisko 100 mln złotych za szkody spowodowane przez nieubezpieczonych lub nieznanych sprawców wypadków. Z kolei według danych Komisji Nadzoru Finansowego ubezpieczyciele oraz UFG mają w swoich portfelach około 300 szkód z komunikacyjnego OC, w których albo suma gwarancyjna już się wyczerpała (prawie 25 proc.) albo wyczerpie się w ciągu najbliższych 10 lat (pozostałe). W większości są to przypadki dotyczące zdarzeń sprzed 2006 roku.
– Dzięki nowym regulacjom UFG uwolni firmy ubezpieczeniowe od ponoszenia kosztów, za które ówcześnie nie mogły pobierać składki, gdyż obowiązujące wtedy przepisy w ogóle nie przewidywały płacenia świadczeń ponad sumę gwarancyjną – podkreśla Sława Cwalińska Weychert. – Nowa ustawa nakłada na cały rynek konieczność partycypowania w jej skutkach finansowych. Dotychczas obciążenia z tytułu wyczerpanych sum gwarancyjnych ponosiły natomiast tylko te zakłady ubezpieczeń, które z racji historycznych uwarunkowań mają w swoich portfelach najwięcej zobowiązań z polis OC z niskimi sumami gwarancyjnymi a więc i z ryzykiem wyczerpania sumy gwarancyjnej – wyjaśnia.
UFG, który otrzymał zadanie wypłaty tych nowych świadczeń, finansowany jest przede wszystkim ze: składki od zakładów ubezpieczeń, wpływów z kar za brak obowiązkowego ubezpieczenia OC oraz wpływów z regresów (zwrot odszkodowania) od nieubezpieczonych sprawców wypadków. Z tych źródeł finansowane są trzy podstawowe obszary działalności Funduszu:
- wypłacanie odszkodowań z polis OC: komunikacyjnych i rolnych, za nieubezpieczonych i nieznanych sprawców wypadków, również w przypadku ubezpieczeń wystawionych przez upadłe zakłady ubezpieczeń,
- działalność Ośrodka Informacji UFG administrującego ogólnopolską bazą danych o ubezpieczeniach komunikacyjnych; baza jest podstawowym źródłem informacji firm ubezpieczeniowych dla taryfikowania składek za polisy OC i AC,
- działalność prewencyjna czyli wykrywanie nieubezpieczonych posiadaczy pojazdów na podstawie danych z Ośrodka Informacji.
Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny
