Jubileusz dobrą okazją do integracji

Powiat

W tym roku przypada kilka ważnych rocznic, związanych z lokacją kilku miejscowości w gminach Trzyciąż i Wolbrom. W części z nich już od kilku miesięcy trwają przygotowania, stając się okazją do promocji miejscowego dziedzictwa i wzmocnienia więzi społecznych. W innych rocznice przeminą praktycznie niezauważone. Dużo zależy od aktywności mieszkańców, ale także działań miejscowych organizacji pozarządowych czy instytucji, jeżeli takowe lokalnie funkcjonują. Kiedy ich nie ma, ważną rolę inicjatywną mogą pełnić samorządy lokalne.

Z ogromnym zaangażowaniem do zaplanowanych na czerwiec 2023 r. trzech jubileuszy: 700-lecia lokacji wsi Biskupice (obecnie Jangrot), 200-lecia budowy obecnego kościoła parafialnego i 90-lecia powstania w Jangrocie jednostki OSP przygotowują się mieszkańcy największego sołectwa w gminie Trzyciąż i dawnej jej „stolicy” – Jangrota. Obok obfitujących w atrakcje, zaplanowanych na dwa dni imprez, uroczystości i spotkań rocznicowych, przygotowywana jest tu okolicznościowa publikacja monografii wsi. Planowana jest także uroczysta sesja Rady Gminy, podczas której mają być podjęte uchwały honorujące mieszkańców i upamiętniające obchody dla potomnych.

Komitet organizacyjny jubileuszy zawiązał się już rok temu, a jego członkowie nie tylko skutecznie pozyskali i wciąż zabiegają o kolejne środki finansowe na ich organizację, ale także z dużym powodzeniem zaangażowali w przygotowanie obchodów liczne grono mieszkańców wsi.

– Zależało nam, aby w organizację tych trzech znamienitych jubileuszy zaangażować przedstawicieli wszystkich pokoleń lokalnej społeczności. Staramy się dbać o najdrobniejsze szczegóły, aby obchody wypadły godnie – był nawet ogłoszony konkurs na logo wydarzenia, które wygrał uczeń SP w Jangrocie Jakub Kotlarz – informuje Lucjan Gajda, mieszkaniec Jangrota, inicjator obchodów, który pełni funkcję przewodniczącego Rady Gminy Trzyciąż. – Ponieważ z okazji rocznicy przygotowywana jest pamiątkowa monografia, która opowie historię naszej miejscowości na przestrzeni 700 lat pt.: „Mija przeszłość , pamięć pozostaje”,  postaraliśmy się o środki finansowe z dotacji Województwa Małopolskiego na jej wydanie, a także zaprosiliśmy mieszkańców o sięgnięcie do rodzinnych archiwów, które ubogacą to wydawnictwo i okolicznościową wystawę. Odbyło się już kilka spotkań, na które mieszkańcy przynosili stare zdjęcia z rodzinnych albumów, co wywołało lawinę wspomnień oraz ciekawych opowieści o dawnych czasach i ludziach związanych z Jangrotem. Część z nich wykorzystał w swojej pracy autor monografii o dziejach naszej miejscowości, rodowity jangrocianin pan Eugeniusz Żaba, a pozostałe być może zainteresują młodych i zapadną w ich pamięć, jako lokalne dziedzictwo kulturowe i historyczne – wyjaśnia społecznik z Jangrota. – Organizacja uroczystości jest świetną okazją do integracji i współdziałania dorosłych i młodzieży, a zaangażowanie w przygotowania uczniów lokalnej szkoły, przedstawicielek koła gospodyń, druhów strażaków, księdza proboszcza, gminnych władz samorządowych i wielu wolontariuszy, chętnych do pomocy okazało się strzałem w dziesiątkę. Jestem przekonany, że uroczystości przygotowane wspólnie przez tak wiele osób nie tylko sprawią wszystkim wiele radości i satysfakcji, ale pozostaną na długo w pamięci mieszkańców i zapiszą się w historii Jangrota – podkreśla Lucjan Gajda.

Rok 1323 to data, pod którą pierwszy raz w dokumentach historycznych pojawiają się nazwy miejscowości Lgota, Łobzów i według niektórych źródeł – Dłużec, (prof. Feliks Kiryk w „Dziejach Olkusza i regionu olkuskiego” jako datę powstania wsi Dłużec podaje rok 1311). Przypomnijmy: na początku XIV wieku mieszczanie krakowscy, przyrodni bracia Wolwram i Hilary, otrzymali od króla polskiego Władysława I Łokietka przywileje, które pozwoliły na kolonizację niezasiedlonych dotychczas terenów, stanowiących obecnie część gminy Wolbrom. Na gruntach leśnych należących do wsi Dłużec i Łobzów – jak podają niektóre źródła w roku 1327 – została założona nowa wieś Wolbrom, która kilka lat później otrzymała przywilej lokacyjny na prawie magdeburskim i została przekształcona w miasto – dziś stolicę gminy.

Podczas marcowej sesji Rady Miejskiej w Wolbromiu o przypadających na ten rok rocznicach lokacji Łobzowa, Lgoty i być może Dłużca przypomniał radny Radosław Kuś, który zapytał burmistrza o to, czy planowane są jakieś specjalne obchody symbolicznego jubileuszu 700-lecia istnienia tych wsi. W pisemnej odpowiedzi, która dostępna jest w BIP Gminy Wolbrom, burmistrz poinformował radnego, że wpływają do niego pomysły i propozycje organizacji obchodów jubileuszy istotnych dla mieszkańców rocznic, zgłaszane przez przedstawicieli sołectw, w tym prężnie działających strażaków ochotników i „te właśnie zgłoszenia są podstawą do udzielenia przez Gminę wsparcia w organizacji miejscowych eventów”.

„W styczniu br. mieszkańcy wsi Łobzów zwrócili się o wsparcie przy organizacji rocznicy lokacji ich miejscowości. Obchody zaplanowano na 18 czerwca, a propozycje pomocy, jaka może świadczyć Gmina Wolbrom są na bieżąco konsultowane” – napisał w odpowiedzi na interpelację radnego burmistrz Adam Zielnik, który poinformował również o inicjatywie druhów  OSP w Dłużcu, planujących na wrzesień br. obchody 100-lecia swojej jednostki. Powiadomił, że w marcu br. odbyło się spotkanie inicjujące te obchody, podczas którego omówiono zakres pomocy oraz scenariusz planowanej przez jednostkę imprezy, ale jak dotąd nie było mowy o organizacji obchodów rocznicowych związanych z 700. rocznicą lokacją wsi. „Również ze strony miejscowości Lgota nie wpłynęła żadna inicjatywa tego typu” – stwierdził burmistrz MiG Wolbrom.

Mieszkańcy Dłużca – najstarszej wsi dzisiejszej gminy Wolbrom, mogą mieć problem z precyzyjnym ustaleniem początków swojej miejscowości, bo różnie mówią o tym źródła, i być może dlatego nie zaplanowano tam wielkiego, „okrągłego” jubileuszu. Z kolei Łobzów – rodzinna wieś burmistrza, w której aktywnie prowadzone jest życie społeczne, posiadająca kilka obiektów użyteczności publicznej ma łatwiej. Data jest jednoznaczna, a i potencjał ludzki oraz możliwości „techniczne” sprzyjają wspólnemu świętowaniu. Funkcjonuje tu szkoła podstawowa, przy której powstała ostatnio nowa sala sportowa, działa prężna jednostka OSP, a w lokalnej remizie wygospodarowano miejsce na nowoczesne Centrum Turystyki i Rekreacji, gdzie siedzibę ma aktywne Koło Gospodyń Wiejskich. Wszystko to stanowi znakomitą bazę do współdziałania i organizacji imprez.

O wiele trudniej mają mieszkańcy Lgoty Wolbromskiej, miejscowości stosunkowo niewielkiej, a dodatkowo podzielonej na dwie, praktycznie odrębne części (jedna jest bardziej związana z Dłużcem, a druga z miastem Wolbrom), której mieszkańcy należą do dwóch różnych parafii. Dawno zlikwidowano tu szkołę podstawową, której budynek przed laty oddano w użytkowanie wolbromskiemu kołu PSONI, prowadzącemu w obiekcie Warsztat Terapii Zajęciowej, nie ma wiejskiej jednostki OSP, a przejawy życia społecznego starają się podtrzymać jedynie członkinie lokalnego Koła Gospodyń Wiejskich, które otrzymały od Gminy niewielkie lokum przy WTZ. Zapewne dlatego doniosła rocznica 700-lecia istnienia wsi przebiegnie tu bez większego echa…

Będzie oficjalny jubileusz czy też go nie będzie – wydaje się, że warto pamiętać o ważnych rocznicach. Pamięć o przeszłości jest przecież fundamentem dla teraźniejszości i przyszłości.