Krew – darem życia – o tej prawdzie pamiętają organizatorzy akcji pobierania krwi odbywającej się cyklicznie w Zespole Szkół Nr 1 im. Stanisława Staszica w Olkuszu a przeprowadzanej przez Regionalne Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa w Krakowie. Po raz pierwszy uczniowie popularnego „Mechanika” poddali się donacji 13 lutego 2013 r. pamiętając, że każdy z nas jest potencjalnym biorcą krwi.
W dniu 18 października 2013 r. młodzież ZS Nr 1 kolejny raz oddała krew dla potrzebujących. Duża sala gimnastyczna przemieniła się w ten dzień w stację krwiodawstwa. Można było poczuć atmosferę powagi i odpowiedzialności. Honorowi dawcy zgodnie twierdzili, że pomoc w ratowaniu życia to największe dobro, jakie można wyświadczyć bliźniemu, potrzeba tylko zdrowia i chęci przyjścia z pomocą drugiemu człowiekowi.
Nowością październikowej Akcji były pogadanki organizatorów z uczniami dotyczące:
– sytuacji, w jakich stosuje się przetaczanie krwi,
– drogi krwi od jej pobrania do pacjenta,
– grup krwi,
– definicji krwi i roli jej składników w organizmie człowieka.
Uczniowie mieli więc okazję dowiedzieć się, iż prawie nigdy nie stosuje się do transfuzji krwi pełnej a tylko jej składniki. Są to:
– koncentrat krwinek czerwonych (KKCz) stosowany w leczeniu niedokrwistości,
– koncentrat krwinek płytkowych (KKP) podawany chorym cierpiącym na niedobór płytek krwi (tzw. małopłytkowość),
– osocze świeżo mrożone (FFP – z ang. Fresh Frozen Plasma) znajdujące zastosowanie w leczeniu hemofilii.
Z osocza otrzymuje się preparaty krwiopochodne, a to:
– albuminę –aplikowaną chorym z niedoborem białek,
– koncentraty czynników krzepnięcia – wykorzystywane do leczenia skazy krwotocznej i hemofili,
immunoglobuliny – wspomagające pacjentów z chorobami o genezie immunologicznej i z obniżoną odpornością.
„Jaka jest droga od donacji do transfuzji? (…) Co to jest krew i jaką ona pełni rolę w organizmie?” – pytali uczniowie swoich opiekunów. Otrzymywali odpowiedzi.
Krew jest pobierana do specjalnych pojemników. W czasie donacji wagomieszarki ustawicznie mieszają krew aby nie dopuścić do jej krzepnięcia. Ich funkcją jest równocześnie mierzyć czas donacji, jak również ilość oddawanej krwi. Pobraną krew wiruje się w celu rozdzielenia jej na trzy składniki: koncentrat krwinek czerwonych, koncentrat krwinek płytkowych, osocze, którego największą wartość stanowi osocze świeżo mrożone. Frakcje krwi poddaje się badaniom m. in. na obecność wirusa HIV, wyodrębnia się grupę krwi, badana jest jakość jej składników. Zakwalifikowana do celów leczniczych krew przechowywana jest w lodówkach, skąd wydaje się ją do transfuzji.
Ważne, by podczas przetaczania krwi, była ona zgodna co do grupy krwi: A, B, O, AB oraz czynnika Rh dodatniego i ujemnego. Krew składa się z płynnego osocza i produkowanych w szpiku kostnym elementów morfotycznych (krwinek). Krwinki czerwone (erytrocyty) odgrywają istotną rolę w transporcie tlenu. Ich mała ilość jest powodem niedokrwistości. Krwinki białe (leukocyty) są zasadniczym składnikiem układu odpornościowego a krwinki płytkowe (leukocyty) są odpowiedzialne za proces krzepliwości krwi. Wskazaniami do transfuzji krwi są m. in. silne krwotoki, zaburzenia krzepliwości krwi, choroby krwi.
„Dzięki pogadankom i akcji, jestem bardziej świadoma mojego wyboru podzielenia się moją krwią z innymi. To inspiruje także do pogłębienia refleksji nad istotą życia i sprzyja zadumie nad jego sensem” – stwierdziła jedna z uczennic podczas donacji.
Uczniowie, którzy kształcą się w zawodach związanych z motoryzacją, podczas akcji wyrażali nadzieję, że oddając krew, mogą przyczynić się do pomocy osobom rannym w wypadkach samochodowych. „Solidarność z kierowcami i pragnienie świadczenia sobie wzajemnej pomocy, przyczynia się do podniesienia kultury prowadzenia pojazdami na naszych drogach” – twierdzili przyszli kierowcy i mechanicy samochodowi. „ Fakt, że krwi nie można wyprodukować a nie może jej zabraknąć dla nikogo, wyzwala potrzebę bezinteresownego dzielenia się życiem z innymi”, „Kropla do kropli a uzbiera się życie” – podkreślali uczniowie. Niektórym tak spodobała się praca w służbie zdrowia, że wyrazili chęć związania swojej przyszłości z branżą medyczną a szczególnie – jak na szkołę techniczną przystało – z produkcją i obsługą sprzętu medycznego.
Akcja przyczyniła się do promowania wśród młodych ludzi zdrowego trybu życia i budzenia szacunku dla osoby ludzkiej. Organizatorkami wydarzenia były panie: Edyta Haberka i Bożena Czerwonka. Na kolejne akcje oddawania krwi ZS Nr 1 w Olkuszu zaprasza jeszcze w bieżącym roku szkolnym.
Młodzieńcza wrażliwość na zdrowotne potrzeby społeczeństwa daje o sobie znać we współpracy młodzieży szkolnej pod kierunkiem pani Anny Kowal z Fundacją DKMS Polska.
W szkole utworzono stały punkt informujący, gdzie można uzyskać dane dotyczące procedury zostania dawcą komórek macierzystych lub szpiku kostnego. W zorganizowanym 13.03.2013 r. w ZS Nr 1 w Olkuszu Dniu Dawcy Szpiku, chętni mogli zarejestrować się w bazie dawców. Ochotników do walki z białaczką nie brakowało. Przedstawiciele społeczności szkolnej jak i mieszkańcy Olkusza, poddali się badaniom zgodności genetycznej i wyrazili wolę stania się bliźniakami genetycznymi dla osób cierpiących na choroby układu krwiotwórczego. Potencjalni dawcy komórek macierzystych lub szpiku pomogli innym w walce o życie.
Bibliografia:
http://portal.abczdrowie.pl/transfuzja-krwi [2013-06-02]
http://www.darkrwi.info.pl/ [2013-06-02]
Tekst: Iwona Rams ZS Nr 1 w Olkuszu
