Szanowni Państwo

Ogłoszenie płatne
W nawiązaniu do artykułu „Miażdżący raport NIK o olkuskich zabytkach. Sporo uwag do działalności MOK” z 11 października 2018 r. zamieszczonego w „Pulsie Olkusza”, jako Dyrektor Miejskiego Ośrodka Kultury w Olkuszu czuję się w obowiązku zabrać głos w tej sprawie.

Kontrola obejmowała ochronę zabytków archeologicznych odkrytych w związku z realizacją inwestycji budowlanych.

Pytanie definiujące cel główny kontroli brzmiało: „Czy zakres i formy ochrony zabytków archeologicznych podejmowane przez organy ochrony zabytków, muzea państwowe i samorządowe gromadzące zbiory archeologiczne, oraz inne podmioty wskazane przez organy ochrony zabytków jako właściwe do przechowywania zbiorów archeologicznych, gwarantują prawidłową opiekę nad zabytkami i ich przechowywanie?”

Okres objęty kontrolą to lata 2013-2017 (do 30 września) i obejmował 22 jednostki z całej Polski.

Na stronie NIK w informacji prasowej z ustaleń kontroli podanej do wiadomości przeczytać możemy:
„Zakres i formy ochrony zabytków archeologicznych realizowane przez większość objętych kontrolą wojewódzkich konserwatorów zabytków oraz muzea, nie gwarantowały prawidłowej ochrony i opieki nad nimi. W ocenie NIK zawiedli przede wszystkim wojewódzcy konserwatorzy zabytków, których rola jest kluczowa w kwestii  ochrony zabytków odkrytych podczas realizacji  inwestycji. Działają na tyle nieskutecznie, że nie mają nawet pełnej wiedzy o czasie i miejscu pozyskania zabytków, ich liczbie oraz sposobie ich przekazania i miejscu przechowywania. W większości urzędów konserwatorskich nie ma pełnej dokumentacji, potwierdzającej czas, miejsce liczbę pozyskanych zabytków oraz sposób ich przekazania muzeom…..”

Przejdźmy zatem do Olkusza i Miejskiego Ośrodka Kultury, który w kontrolowanym zakresie prowadzi działalność paramuzealną.

MOK w Olkuszu był jedną z kontrolowanych jednostek. Na podstawie kontroli wyciągnięto ocenę ogólną przytoczoną powyżej. Jednostki kontrolowane to: 8 wojewódzkich urzędów ochrony zabytków, 12 muzeów, 2 miejskie ośrodki kultury wskazane przez organy ochrony zabytków jako właściwe do przechowywania zabytków.

Z 22 jednostek tylko 2 jednostki otrzymały ocenę pozytywną (pomimo stwierdzonych nieprawidłowości), 9 – w tym MOK w Olkuszu – ocenę opisową, a 11 ocenę negatywną.

W swoim artykule pan Michał Zasucha twierdzi, że MOK ma spore problemy z zabytkami. Twierdzi również, że Olkusz podany jest jako negatywny przykład działania w zakresie zabezpieczenia i przechowywania zabytków.
Rozumiem, że MOK to również Olkusz.

Zatem z wystąpienia pokontrolnego można dowiedzieć się że: „Ośrodek we właściwy sposób chronił zgromadzone zabytki archeologiczne przyjęte w depozyt na podstawie decyzji MWKZ. Budynek, w którym je przechowywano poddawany był rocznym oraz pięcioletnim kontrolom stanu technicznego. Zadania i procedury ochrony zabytków znalazły odzwierciedlenie w opracowanych dokumentach, tj.: w planie ochrony oraz instrukcji bezpieczeństwa pożarowego. MOK nie posiadał jednak instrukcji bezpieczeństwa pożarowego dla ruin zamku w Rabsztynie oraz planu ochrony zabytków na wypadek konfliktu zbrojnego i sytuacji kryzysowych.”

Na chwile obecną MOK nie ma żadnego problemu z zabytkami pochodzącymi z badań archeologicznych prowadzonych na terenie olkuskiego rynku i przyległych ulic. Gdyby autor artykułu zechciał w ramach rzetelności dziennikarskiej zapytać o zabytki, uzyskałby odpowiedź, że wszystkie wnioski zawarte w wystąpieniu pokontrolnym zostały uzupełnione, a nieprawidłowości zniwelowane. Wystarczyło również pokusić się o analizę – jak Olkusz wypadł na tle pozostałych miast? (również tych ocenionych negatywnie). Może wypadało porozmawiać z osobami reprezentującymi obydwie instytucje olkuskie wymieniane w informacji o wynikach kontroli? Przypomnijmy, że raport nie odnosi sie tylko do MOK o czym pan Michał Zasucha nie raczył wspomnieć.

Wracając do artykułu w „Pulsie Olkusza” i do słowa „Miażdżący…”
Na jakiej podstawie pan redaktor używa słów „Miażdżący raport…”? Dlaczego zatem NIK nie wystawił MOK w Olkuszu oceny negatywnej?

Owszem, nieprawidłowości zostały wykazane – temu przecież służą działania kontrolne. W opisie działań kontrolnych NIK-u także MOK nie ustrzegł sie błędów. Przypomnijmy, że NIK rozpoczął kontrolę w MOK – u w listopadzie 2017 roku, 1,5 roku po objęciu przeze mnie funkcji Dyrektora, a wskazane nieprawidłowości obejmowały cały 4-letni okres tj. lata 2013-2017.

W wystąpieniu pokontrolnym NIK pisze: „…Powyższe nieprawidłowości mogły wynikać z tego, że przyjęcie w depozyt zabytków archeologicznych zostało potraktowane przez Dyrektora Ośrodka jako sytuacja tymczasowa.” I tak też było, bowiem na str. 70 ustaleń pokontrolnych możemy przeczytać: „…MOK w Olkuszu przyjęcie zabytków przechowywanych w kasie pancernej potraktował jako tymczasowe – w planach Burmistrza Miasta i Gminy Olkusz jest bowiem utworzenie nowego muzeum, w którym kolejne zabytki będą mogły zostać zdeponowane.”

MOK jest instytucją kultury, której można było przekazać w depozyt zabytki wydzielone celem ujęcia kosztów ich konserwacji we wniosku o dofinansowanie zadania „Rewitalizacja kwartału królewskiego wraz z multimedialną trasą turystyczną w obrębie podziemi olkuskiego ratusza”. Z wiedzy, którą posiadam, przygotowywane jest przez Gminę postępowanie ws. wyłonienia wykonawcy konserwacji tych zabytków.

Proszę pamiętać, że działalność MOK nie ogranicza się tylko do kontrolowanego przez NIK zakresu, ale jest bardzo szeroka i wielopłaszczyznowa. Stąd zdanie jakiego użyto w „Pulsie Olkusza” w tytule artykułu „Sporo uwag do działalności MOK” jest wysoce nie na miejscu.

Chciałabym wierzyć w to, że brak istotnych ustaleń w artykule p. Michała Zasuchy jest wynikiem przeoczenia. To nie jest jedyny przykład, gdy redaktorzy „Pulsu Olkusza”, bazując na niewiedzy ludzi, próbują przedstawiać fakty „inaczej”, przytaczając nierzetelne informacje na temat funkcjonowania MOK w Olkuszu. Niepokojące jest to, że osoby, które nie potrafią obiektywnie przedstawiać zaistniałych zdarzeń, chcą reprezentować Olkusz i mieć wpływ na rozwój naszego miasta.

Chcę podziękować wszystkim, którzy merytorycznie odnoszą się do przedmiotowej sprawy, również osobom, które wypowiadają się na forum Przeglądu Olkuskiego, jak i w mediach społecznościowych.

Jako Dyrektor Miejskiego Ośrodka Kultury w Olkuszu, apeluję aby informacje dotyczące naszej działalności przedstawiać w sposób rzetelny i niezależny.

Dyrektor MOK w Olkuszu
Beata Soboń