Walka z barszczem nie ustaje

Walka z barszczem Sosnowskiego jest trudna, ze względu na jego plenność i odporność na wiele herbicydów oraz konieczność wielokrotnego powtarzania zabiegów niszczących. Jak tłumaczą specjaliści – podstawą sukcesu jest kompleksowość działań, ponieważ zwalczanie chwastu na małym obszarze nie przynosi efektów. W gminie Trzyciąż podsumowano tegoroczne efekty walki z rośliną.

Dzięki dofinansowaniu w wys. blisko 28 tys. zł. z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie w gminie Trzyciąż już siódmy rok z rzędu kontynuowano walkę z barszczem Sosnowskiego. Na zwalczanie tego niebezpiecznego i bardzo ekspansywnego chwastu, występującego na terenie sołectw Ściborzyce, Glanów, Sucha, Trzyciąż, Jangrot i Zagórowa władze gminy przeznaczyły w tym roku w sumie 40 tys. zł.

Metodyczną walkę z rośliną rozpoczęto na terenie naszego województwa w roku 2014. Wtedy to dokonano inwentaryzacji 140 ha terenów, na których zaobserwowano występowanie barszczu Sosnowskiego. W 30 gminach Małopolski oraz na części gruntów należących do Uniwersytetu Rolniczego i Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin przystąpiono do realizacji specjalnego programu współfinansowanego z funduszy Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Projekt zakończył się w roku 2016, ale większość gmin walki nie zaprzestała Niestety – mimo dotychczasowych działań – roślina nadal się rozprzestrzenia i jest niebezpieczna.  

Pochodzący z Kaukazu barszcz Sosnowskiego trafił do Polski w latach 70. Daje bardzo wydajne plony, stąd pomysł sprowadzenia rośliny na tereny obce jej występowaniu, w celu wykorzystania jej jako paszy dla zwierząt. Kiedy okazało się, że koncepcja z różnych przyczyn była chybiona, uprawę wstrzymano. Niestety hodowla wymknęła się spod kontroli, a zielsko zaczęło się rozprzestrzeniać, wypierając z pól rodzime gatunki roślin i stając się stale rosnącym zagrożeniem dla naszego środowiska. Barszcz Sosnowskiego rośnie na polach, nieużytkach, nad brzegami rzek i potoków. Może mierzyć do 4 metrów wysokości, a dojrzała roślina zajmuje powierzchnię ok. 4 metrów kw. Barszcz Sosnowskiego jest szkodliwy dla ludzi ze względu na właściwości parzące i alergizujące. Kontakt z rośliną wywołuje bardzo silne reakcje skórne: zaczerwienienia, obrzęki, pęcherze porównywalne z oparzeniami. Doświadczenie pokazuje, że jedna roślina wytwarza rocznie 20–40 tys. nasion, które zalegają w glebie i zachowują zdolność kiełkowania przez pięć lat, więc zabiegi eliminujące roślinę muszą być realizowanie co roku przez taki okres. Do walki z chwastem stosowane są metody mechaniczne i chemiczne. Rośliny są wycinane i opryskiwane zestawem środków chemicznych. Wzdłuż cieków wodnych, gdzie nie można prowadzić oprysków, środek chemiczny jest wstrzykiwany bezpośrednio do szyjki korzeniowej roślin, co doprowadza do ich obumarcia. Co ważne – środki, które są stosowane do zwalczania barszczu Sosnowskiego są bezpieczne dla ludzi i pszczół.

Jak przekonują osoby bezpośrednio zajmujące się walką z niebezpiecznym chwastem warto, aby do działań przyłączali się wszyscy. Każdy, kto zauważy rośliny – czy to na własnych gruntach, czy w terenie obcym powinien zareagować – im wcześniej, tym lepiej. Niewielkich siewek łatwiej się pozbyć, a co za tym idzie nie dopuścić do wytworzenia ekspansywnych nasion. Chociaż roślina jest niebezpieczna, to przy odpowiednim zabezpieczeniu, najlepiej w deszczowy, chłodny dzień można np. niszczyć mechanicznie młode rośliny, nie dopuszczając do ich rozrostu. Jeżeli zaś nie czujemy się na siłach działać samodzielnie, trzeba jak najszybciej poinformować o znalezieniu barszczu urzędników – oni wiedzą co i jak należ zrobić.