50-lecie Państwowej Szkoły Muzycznej [ZDJĘCIA]

W roku szkolnym 2018/2019 przypada 50-lecie istnienia Państwowej Szkoły Muzycznej I stopnia w Olkuszu. Z tej okazji w minioną sobotę odbyły się obchody jubileuszu. Po mszy świętej i uroczystym przemarszu, w Miejskim Domu Kultury społeczność szkoły dała okolicznościowy koncert, a placówka zyskała patrona w osobie Wojciecha Kilara.

Czas płynie nieubłaganie, więc pół wieku w historii szkoły kształcącej młodych artystów minęło bardzo szybko. Losy placówki oraz ludzi z nią związanych były kręte, jednak od samego początku za główny cel obrano sobie profesjonalizm i to pomimo wielu przeciwności. Działanie w warunkach dalekich od ideału hartuje i sprawia, że człowiek angażuje się w swoje obowiązki z jeszcze większą pasją. Słowo „pasja” przy okazji szkoły muzycznej to słowo klucz. Bez pasji bowiem nie byłoby muzyki, a bez muzyki nie byłoby tej szkoły.

Sobotnie święto rozpoczęła Msza święta sprawowana w bazylice św. Andrzeja Apostoła. Po niej młodzi muzycy wraz z kadrą nauczycielską i zaproszonymi gośćmi, ulicami miasta przemaszerowali do Domu Kultury, w którym odbyła się gala jubileuszowa połączona z przekazaniem sztandaru i nadaniem szkole patrona. Od teraz Państwowa Szkoła Muzyczna I stopnia w Olkuszu nosi imię zmarłego przed pięcioma laty Wojciecha Kilara – polskiego pianisty, kompozytora muzyki poważnej i filmowej oraz kawalera Orderu Orła Białego. Stosowny akt podpisany przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Piotra Glińskiego odczytała Ewelina Wilburg-Marzec. Ponadto starszy wizytator Centrum Edukacji Artystycznej w imieniu przedstawiciela rządu, wręczyła zasłużonym nauczycielom nagrody a na ręce dyrektora szkoły Haliny Barańskiej-Flak jubileuszowe życzenia. Z gratulacjami pospieszyli też inni goście: posłanka Lidia Gądek oraz burmistrz Roman Piaśnik. Wszyscy mówili o wielkim dorobku placówki, za którym stoją utalentowani ludzie, będący teraz niejednokrotnie muzycznymi wizytówkami swoich miast – w tym oczywiście także Olkusza.

Podniosłą chwilą było również przekazanie sztandaru ze strony rodziców na ręce młodzieży pobierającej naukę w PSM I stopnia. Uroczystość – co zrozumiałe – miała podniosły charakter. Niecodziennie bowiem obchodzi się jubileusz 50-lecia, który skłania do wspomnień i podsumowań, ale także daje podstawy do snucia planów na przyszłość. A ta ma być jeszcze lepsza, choć oparta na tych samych ideach, które towarzyszyły jej do tej pory, z troską o jak najlepsze wychowanie młodego pokolenia muzyków.

Zwieńczeniem jubileuszowego wieczoru był koncert składający się z dziesięciu utworów muzyki filmowej. Repertuar nie mógł być inny, skoro wybór patrona szkoły padł nad Wojciecha Kilara. Przy fortepianie zasiedli: Tomasz Artynowski, Jonasz Jochemczyk, Bartosz Kalicki i Piotr Kalicki, który zagrał także na akordeonie, śpiewała Dorota Stachowicz-Mączka, a za przygotowanie młodych muzyków odpowiedzialni byli dyrygenci: Kamil Gumiela (Big Band), Dariusz Lauterbach (zespół smyczkowy) i Adam Gęgotek (zespół smyczkowy i Big Band).

A skoro urodziny, to nie mogło też zabraknąć okolicznościowego tortu z jubileuszową, słodką pięćdziesiątką! Ta historyczna „pięćdziesiątka” poniżej.

Historia PSM I Stopnia im. Wojciecha Kilara w Olkuszu

Na początku były chęci…

W latach 60-tych XX wieku edukacja muzyczna na terenie miasta i ówczesnego powiatu olkuskiego, ograniczała się głównie do lekcji wychowania muzycznego w szkołach podstawowych i średnich. Potrzeba rozwoju zdolności muzycznych dzieci i młodzieży pod okiem profesjonalnych nauczycieli i na większą niż do tej pory skalę, zrodziła myśl o powołaniu do życia Państwowej Szkoły Muzycznej.

Swoją działalność w roku szkolnym 1965/66 rozpoczęła ona jako filia Państwowej Szkoły Muzycznej w Krzeszowicach. Jej kadrę pedagogiczną tworzyło czterech nauczycieli, a kierownikiem został pianista i nauczyciel Antoni Dobrowolski. Początkowo szkoła nie posiadała własnego lokum, więc lekcje odbywały się w Szkole Podstawowej nr 4 oraz w nieistniejącym już Domu Kultury przy ulicy Gęsiej. Dopiero w 1966 placówka mogła się cieszyć większą autonomią, bowiem wtedy szkole przyznano część budynku Banku Spółdzielczego znajdującego się przy ul. 1-go Maja 13 (obecnie Króla Kazimierza Wielkiego).

Rządowy dekret

Dwa lata później delegacja wyłoniona spośród lokalnej społeczności przedstawiła ministrowi Kultury i Sztuki postulat utworzenia samodzielnej placówki edukującej muzycznie. W wyniku przeprowadzonych rozmów, dekretem Ministra Kultury i Sztuki zamieszczonym w Dzienniku Ustaw z dnia 1 stycznia 1968 roku, filia stała się Państwową Szkołą Muzyczną I stopnia w Olkuszu.

Usamodzielnienie sprawiło, że szkoła szybko rozszerzyła zakres nauczanych przedmiotów. Zwiększyło się także grono pedagogiczne, liczba uczniów oraz instrumentarium. Już w roku szkolnym 1968/69 istniały po cztery klasy w pięcioletnim dziale młodzieżowym i siedmioletnim dziecięcym, a proces dydaktyczny obejmował indywidualne lekcje gry na akordeonie, fortepianie, gitarze, skrzypcach, trąbce, i wiolonczeli, śpiew solowy oraz zajęcia zbiorowe rytmiki i umuzykalniania. Co prawda pomieszczenia szkolne znajdowały się w jednej lokalizacji, jednak ich stan odbiegał nieco od pożądanych standardów – były niewytłumione i przechodnie. Największa sala służyła do wielu rzeczy naraz.

Mimo problemów lokalowych szkoła już na początku lat 70-tych doczekała się pierwszych absolwentów. Nauka muzyki to jednak nie tylko lekcje. Placówka od początku istnienia organizowała koncerty uczniów, ale również umuzykalniała poprzez kontakt z artystyczną muzyką solową i zespołową prezentowaną na żywo przez profesjonalnych muzyków, również poprzez udział w koncertach. Rozwój szkoły zaowocował nawiązaniem kontaktu ze specjalistyczną szkołą muzyczną Hochschule fur Musik Franz Liszt w Weimarze. Kolejnym ważnym elementem rozwinięcia oferty edukacyjnej było uruchomienie przy szkole Społecznego Ogniska Muzycznego z filiami w Jaroszowcu i Sławkowie.

Długo wyczekiwana zmiana siedziby

Nowi uczniowie oraz coraz bogatsza oferta sprawiły, że szkoła ponownie zaczęła mieć problem z miejscem do prowadzenia zajęć. Na domiar złego zarząd Banku Spółdzielczego wypowiedział szkole lokal. Ostatecznie po wieloletnich staraniach, w 1990 roku placówka otrzymała samodzielny budynek – dawny hotel robotniczy przy ul. F. Nullo 6, w którym stacjonuje do dzisiaj. Nowa szkoła posiadała już dostateczną liczbę sal, jednak ich stan pozostawiał wiele do życzenia. Jej standard zmieniło wiele przeprowadzonych remontów, jednak bolączką pomimo wielu usilnych starań jest ciągły brak sali koncertowej. Społeczność szkoły radzi sobie jednak jak może, duże koncerty organizując w Miejskim Domu Kultury czy w sali wystawowej Galerii BWA.

Współczesność szkoły

Obecnie w cyklach cztero- i sześcioletnim, na zajęciach indywidualnych realizowane jest nauczanie w zakresie gry na akordeonie, fortepianie, flecie, gitarze, klarnecie, perkusji, saksofonie, skrzypcach, trąbce i wiolonczeli, natomiast na zajęciach zbiorowych: rytmiki, kształcenia słuchu oraz audycji muzycznych. W szkole funkcjonuje chór, Big Band, zespoły smyczkowe, rytmiczny i inne kameralne. Co roku każdy uczeń prezentuje umiejętności gry na popisie swojej klasy. Tradycją są też doroczne koncerty podsumowujące pracę uczniów i ich pedagogów. Codzienne zajęcia urozmaicają wyjazdy na ogólnopolskie warsztaty i konkursy, a absolwenci szkoły często decydują się na kontynuowanie edukacji muzycznej w szkołach wyższego stopnia. Szkoła sama jest także organizatorem konkursów. Od 2010 r. odbywają się Olkuskie Spotkania z Perkusją „Oblicza Perkusji”, a od 2011 r. prowadzone są: Olkuski Festiwal Skrzypcowy „mały violinista” i Olkuskie konfrontacje Gitarowe.

Uczniów PSM I Stopnia, od soboty 8 grudnia noszącej imię Wojciecha Kilara można spotkać właściwie podczas wszystkich wydarzeń lokalnych i patriotycznych. Dobrze układa się też współpraca z zaprzyjaźnionymi szkołami (również tymi zagranicznymi), instytucjami i stowarzyszeniami. Historia szkoły jest dowodem na to, że mimo trudności warto było i nadal należy podejmować kolejne wyzwania. Te najważniejsze to termomodernizacja siedziby oraz budowa wymarzonej sali koncertowej.

Dyrektorzy PSM I stopnia w Olkuszu na przestrzeni 50-lat:
Antoni Dobrowolski (1965 – 1983)
Włodzimierz Łasak (1983 – 1987)
Jolanta Gzel (1987 – 2006)
Halina Barańska-Flak (2006 – nadal)

{joomplu:82505}{joomplu:82522}{joomplu:82455}