31 stycznia w Miejskim Ośrodku Kultury w Bukownie odbyła się oficjalna prezentacja i promocja monografii „Dzieje Bukowna” – pierwszego tak szerokiego opracowania historycznego tej miejscowości, sięgającego czasów średniowiecza. Prace nad publikacją trwały ponad dwa lata. Wydawcą książki jest Urząd Miejski w Bukownie.
– Pomysł napisania monografii, a ostatecznie dziejów Bukowna, zrodził się podczas jednego z moich spotkań z uczestnikami Uniwersytetu Otwartego, działającego przy MOK-u w Bukownie, podczas którego miałem przyjemność wygłosić referat na temat historii Bukowna z okazji zbliżających się obchodów jubileuszu 50-lecia nadania praw miejskich naszemu miastu. Był to rok 2012 – mówił podczas spotkania inicjator wydania publikacji, burmistrz Mirosław Gajdziszewski. – W 2014 roku udało mi się stworzyć pierwszy zespół redakcyjny i nawiązać kontakt z pierwszym historykiem, redaktorem przyszłych dziejów Bukowna. Jednak czas pokazał, że nie jest nam po drodze i rozeszliśmy się z niczym. Zaraz po wyborach w 2014 roku postanowiłem już z większym zapałem i entuzjazmem podejść do tematu książki. Przemyśleniami podzieliłem się z radnymi Rady Miejskiej obecnej kadencji, którzy podchwycili temat i zaakceptowali ten pomysł.
Przygotowanie publikacji powierzono zespołowi pod redakcją znanych lokalnych historyków i regionalistów Olgerda Dziechciarza i Jacka Sypienia. Autorzy zbierali materiały do wydawnictwa m.in. w archiwach w Olkuszu, Katowicach, Kielcach, Krakowie i Radomiu. Udało im się dotrzeć do wielu nieznanych, czasem zaskakujących i zabawnych, a przy tym niezwykle istotnych wiadomości na temat dziejów miasta i jego mieszkańców. Początkowo publikacja miała być 250-stronicową książką formatu B5. Z czasem rozrosła się ona do imponujących rozmiarów monografii, którą zatytułowano „Dzieje Bukowna”. Ostatecznie książka liczy 524 strony formatu A4, na których – w miarę możliwości – opisano wszystkie aspekty historii miejscowości, od czasów średniowiecza do końca roku 2016.
– Prace nad monografią „Dzieje Bukowna” rozpoczęliśmy w 2015 roku. Ich efektem jest licząca przeszło 500 stron, bogato ilustrowana archiwalnymi fotografiami książka, w której została opisana nie tylko historia tego miasta, ale także przyroda, czy zagadnienia gospodarcze – mówi Jacek Sypień, jeden z autorów publikacji.
Ogromnym wsparciem przy powstawaniu wydawnictwa okazali się obywatele miasta, w tym m.in. autor rozdziału dotyczącego środowiska naturalnego Józef Niewdana, dyrektorzy i pracownicy instytucji oraz mieszkańcy, w tym także uczennice i uczniowie szkół, czyli wszyscy ci, którzy odpowiedzieli na ich apel i udostępniali swoje materiały czy wspomnienia. Szczególne miejsce w publikacji poświęcono m.in. stworzonej przez wybitnych profesorów architektów i hydrologów: prof. Izydora Stelli Sawickiego i prof. Józefa Gałęzowskiego koncepcji Osady Bukowno (ideę osiedla letniskowego lansowano w latach 30. XX w. nośnym hasłem „Płuca Zagłębia”). Nie zabrakło rozdziałów o środowisku naturalnym, historii miejscowego górnictwa i hutnictwa, o obyczajach panujących w okolicy Bukowna w końcu XIX w., kulturze, sporcie, zabytkach i miejscach pamięci narodowej. Ważną częścią tomu są relacje mieszkańców pamiętających dawne Bukowno oraz osób zasłużonych dla jego kultury czy oświaty (np. Helena Czekaj, Zdzisław Krzemień, Dionizy Kasperkiewicz, Józef Niewdana, Anna Kaszuba-Dębska czy Grzegorz Wierus). Pozycja jest bogato ilustrowana; zawiera kilkaset zdjęć czarno-białych, kilkadziesiąt kolorowych, rysunki, mapy, plany. Jak podkreślają autorzy, w książce tych rozmiarów, obejmujących tak rozległą tematykę, niewykluczone są przeoczenia i nieścisłości. Poczyniono jednak wszelkie starania, by rzetelnie przygotować i opracować materiał.
– Bukowno to piękne i bardzo ciekawe miasto. Lubię je. I jestem dumny, że było mi dane być współautorem jego monografii – mówi historyk Olgerd Dziechciarz, jeden ze współautorów wydawnictwa. – Przyznaję, że z początku nie byłem pomysłem pisania monografii zachwycony. Mimo doświadczenia i wydanych wielu książek regionalno-historycznych, w tym jednego z tomów „Przewodnika po ziemi olkuskiej”, w którym kilkadziesiąt stron poświęciłem Bukownu – a może właśnie dzięki temu – zdawałem sobie sprawę z odpowiedzialności i powagi zadania. Wszelako dałem się przekonać. Nie żałuję, choć lekko nie było.
Spotkanie promujące wydawnictwo zgromadziło w sali widowiskowej Miejskiego Ośrodka Kultury liczną publikę. Wśród przybyłych gości znaleźli się m.in. przedstawiciele władz miejskich, radni miejscy i powiatowi, dyrektorzy jednostek oświatowych, lokalnych instytucji oraz przedstawiciele duchowieństwa. Po wystąpieniu burmistrza, obejrzeniu prezentacji multimedialnej na temat powstawania książki i spotkaniu z autorami publiczność wysłuchała koncertu artystów scen krakowskich, pt. „W kręgu operetki”. Podczas drugiej części wieczoru uczestnicy imprezy zostali zaproszeni na smaczny poczęstunek, w tym okazały okolicznościowy tort, a osoby współpracujące przy powstaniu wydawnictwa otrzymały z rąk włodarza miasta egzemplarz „Dziejów Bukowna” z osobistą dedykacją.
– Zdaję sobie sprawę, że przy tak wielu wątkach, zagadnieniach, szczegółowości, mogą zdarzyć się jeszcze pewne luki, pewne braki, ale bardzo nam zależało, aby właśnie w tym szczególnym roku, roku jubileuszu 55-lecia nadania praw miejskich, ta publikacja się ukazała – mówi Mirosław Gajdziszewski. – Dziękuję każdemu, kto przyczynił się do ukazania wydawnictwa w takim właśnie kształcie. Jestem bardzo dumny, że tak niezwykła publikacja została wydana przy pomocy Urzędu Miejskiego.
Monografię „Dzieje Bukowna” można nabyć w Miejskim Ośrodku Kultury w Bukownie (nakład wydawnictwa: 1000 egzemplarzy).
Kolejne spotkanie promocyjne odbędzie się 8 lutego (czwartek) o godz. 17.30 w Galerii Sztuki Współczesnej BWA w Olkuszu.
