„Z książki płynie odwaga, książka w życiu pomaga”…Tak kiedyś śpiewano z okazji Dni Ksiązki. Książka jako pomoc wychowawcza, podpowiadająca normy wychowania, wzory zachowania, tworząca świat wyobraźni. Czy to wszystko jeszcze funkcjonuje – w dobie japońskich bajek, internetu i gier komputerowych? Powiedziano, że nastał „zmierzch epoki Gutenberga.” Trzeba mieć w sobie dużo pasji bibliofilskiej, aby wierzyć, że „książka mimo internetu nie przegrywa i nie przegra”, jak twierdzi pracująca na Uniwersytecie Pedagogicznym w Krakowie Wanda Matras. Obecnie upowszechnia się nowa metoda terapii dzieci i młodzieży o nazwie biblioterapia. Biblos – to, jak wiadomo, „księgi”.
Olkuska filia Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej prowadzi obecnie warsztaty dla nauczycieli dotyczące tej dziedziny terapii i metodyki jej stosowania. Cieszą się one dużym zainteresowaniem nauczycieli szkół podstawowych i gimnazjów gminy Olkusz.
Co to jest zatem owa biblioterapia? Referujemy to pojęcie za wspomnianą Wandą Matras, która jest nie tylko wykładowcą na Uniwersytecie Pedagogicznym, ale i członkiem Polskiego Towarzystwa Bibiblioterapeutycznego z siedzibą we Wrocławiu, i upowszechnia biblioterapię w szkołach krakowskich, wśród nich w zakładzie dla niewidomych oraz w szkołach specjalnych. Sama metoda nie jest w Europie nowością. Jej propagatorem i autorką licznych książek metodycznych oraz scenariuszy zajęć w Polsce była Irena Borecka. Obecnie napisano już wiele książek o teorii biblioterapii i scenariuszy zajęć. Korzystać z nich mogą, naturalnie, także rodzice borykający się z problemami wychowawczymi swoich dzieci. Korzystając z tez wspomnianego wykładu pani Matras, wyjaśnijmy, co to jest biblioterapia. To „leczenie książką.” „Użycie wyselekcjonowanych materiałów czytelniczych w medycynie, psychiatrii, pedagogice, bibliotekoznawstwie oraz pomoc w rozwiązywaniu problemów osobistych poprzez ukierunkowanie czytania. Można więc mówić o biblioterapii klinicznej, wychowawczej, rozwojowej, dostosowanej do potrzeb osób zdrowych oraz borykających się z różnymi problemami, skierowanej do dzieci, młodzieży, dorosłych i seniorów, oraz o biblioterapii instytucjonalnej, stosowanej w zakładach wychowawczych.”
W tej metodzie wybrane książki i ich tekst bądź ilustracje są podstawą, punktem wyjścia dla serii działań terapeutycznych stosowanych wobec dzieci i młodzieży z różnymi zaburzeniami osobowości w połączeniu m.in. z choreoterapią, muzykoterapią, architerapią itd. Metoda ta wymaga od terapeuty dogłębnej wiedzy psychologicznej oraz umiejętności stosowania proponowanych scenariuszy bądź scenariuszy uzależnionych od indywidualnych potrzeb dziecka czy innej osoby wymagającej terapii. Warto zwrócić uwagę, że swoistą biblioterapią jest akcja „Cała Polska czyta dzieciom”, która co roku jest organizowana przez naszą Bibliotekę Publiczną i cieszy się dużym zainteresowaniem – a czytają dzieciom różne ważne i znane w Olkuszu osoby.
Zainteresowani odpowiednią literaturą na ten temat mogą skorzystać ze zbiorów Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej w Olkuszu (budynek Związku Nauczycielstwa Polskiego, ul. Kazimierza Wielkiego).