W podziękowaniu za urodzajne zbiory [ZDJĘCIA, FILM]

Nawet kiepska pogoda nie była w stanie zmącić świątecznych nastrojów towarzyszących tegorocznym gminnym dożynkom, które w minioną niedzielę odbyły się w Zedermanie. To właśnie do tej podolkuskiej miejscowości zjechali rolnicy, by uroczyście podziękować za tegoroczne zbiory.

Święto plonów rozpoczął przemarsz barwnego korowodu, na czele którego stanął krakowski Lajkonik. Mieszkańcy oraz przedstawiciele różnych miejscowości gminy Olkusz spod Szkoły Podstawowej doszli na plac przy remizie Ochotniczej Straży Pożarnej, niosąc okazjonalne wieńce i wszelkie dobra, jakie w tym roku zrodziła ziemia. Przemarszowi towarzyszyła oprawa muzyczna w wykonaniu Olkuskiej Reprezentacyjnej Orkiestry Dętej pod dyrekcją Wiesława Drygały. Olkuscy muzycy uświetnili dożynki także i późniejszym występem.

Zanim jednak uczestnicy gminnego święta plonów wysłuchali wystąpień gospodarzy i zaproszonych gości, wzięli udział w polowej Mszy świętej, której przewodniczył ks. Grzegorz Walczak, proboszcz parafii pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny z Przegini. Podczas homilii kapłan przypomniał o znaczeniu rolnictwa w krajowej gospodarce, docenił trud i poświęcenie wkładane w prace na roli. – Oby nigdy nie zabrakło nam chleba powszedniego! – zakończył duchowny.

W części oficjalnej pierwsza głos zabrała sołtys Zedermana Sabina Gęgotek, witając wszystkich gości i przedstawiając w skrócie zarys historyczny swojej miejscowości. Następnie Małgorzata Postołek i Józef Stach – miejscowi radni miejscy i powiatowi – podziękowali rolnikom za ich ciężką pracę, a także sponsorom i mieszkańcom za wkład włożony w organizację święta.

Po wniesieniu tradycyjnych wieńców wykonanych z kłosów zbóż, owoców, warzyw i polnych kwiatów, mszy polowej oraz pierwszych wystąpieniach, przekazano symboliczny bochen chleba Gospodarzowi święta plonów. Anna Roś oraz Konrad Remberski tak jak nakazuje tradycja, wręczyli chleb burmistrzowi Romanowi Piaśnikowi, który razem z przedstawicielkami Koła Gospodyń Wiejskich i Krakowiankami z Zedermana podzielili go między wszystkich uczestników dożynek. 

Po tradycyjnym dzieleniu chleba nadszedł czas na kolejne przemówienia i podziękowania. Na scenie pojawili się m.in. Stanisław Chmist – Prezes Lokalnej Grupy Działania, a także Grzegorz Tomsia – Przewodniczący Małopolskiej Izby Rolniczej. Później świętujących bawiły już tylko regionalne zespoły folklorystyczne i wspomniana już wcześniej Olkuska Reprezentacyjna Orkiestra Dęta. Wieńce ośpiewały Stowarzyszenia: Koło Gospodyń Wiejskich Zederman, „Kosmolów na Szlaku Orlich Gniazd”, a także „Przeginianki” oraz „Zawadzianie”. Nie zabrakło także grupy Lajkonik z Mydlnik pod kierownictwem Józefa Stachery oraz wolbromskiego Chóru „Nowe Horyzonty” prowadzonego przez Neonilę Piekarz. Występ studentów wolbromskiego UTW był ostatnim punktem części oficjalnej tegorocznych dożynek.

Święto plonów zakończyła zabawa taneczna, w której tłumnie uczestniczyli mieszkańcy wsi. Był to zarazem najlepszy wyraz uznania dla organizatorów dożynek i mieszkańców Zedermana, którzy z okazji rolniczego święta wymyślnie udekorowali swoje podwórka. Właściciele najpiękniejszych zagród z rąk sołtys Sabiny Gęgotek otrzymali nagrody rzeczowe.

Imprezie towarzyszyły też inne atrakcje. Swoje stoisko z loterią fantową miało Stowarzyszenie Dobroczynne Res Sacra Miser, firma GigaInternet przeprowadziła konkursy gier komputerowych z nagrodami, a lekcji historii udzielali członkowie Klubu Historycznego im. Armii Krajowej z Olkusza. Barwny dożynkowy krajobraz uzupełniły kramy handlowe i gastronomiczne oraz grill. Zabawa trwała niemal do białego rana.

Czym tak naprawdę są dożynki?

Dożynki, Święto Plonów, Wieńce – to ludowe święto połączone z obrzędami dziękczynnymi za ukończenie żniw i prac polowych. W czasach przedchrześcijańskich, było to etniczne święto słowiańskie, przypadające w okresie równonocy jesiennej 23 września. Współcześnie dożynki obchodzone są zwykle w jedną z niedziel sierpnia lub września. Wcześniej obrzęd ten praktykowany przez Słowian i plemiona bałtyckie w różnych stronach Polski, określany był jako wyżynki, obrzynki, wieńcowe, czy okrężne. Na Śląsku opolskim funkcjonowała także nazwa żniwniok.

Swój współczesny charakter dożynki zyskały w latach 80. XX wieku. Pozostały typowym świętem rolników o charakterze ludowym i dziękczynnym (religijnym), stąd oprócz chrześcijańskich obrzędów kościelnych, świętu towarzyszą również wiejskie festyny.

{joomplu:54280}{joomplu:54279}{joomplu:54276}