Związkowcy wytykają błędy w projekcie

Sprawa przekształcenia ZOZ w Olkuszu w niepubliczny zakład wydaje się już przesądzona. Obecnie przygotowywany jest projekt uchwały, która ostatecznie zatwierdzi zmiany. Jednak przeciwnicy nie dają za wygraną. Tym razem swój sprzeciw chcą przedstawić radnym powiatowym związkowcy „Solidarności” przy olkuskim ZOZ. W swojej opinii wskazują niedoskonałości przygotowanego projektu uchwały i swoje obawy – zarówno o dostęp mieszkańców do świadczeń zdrowotnych, jak i o warunki, na jakich nowy zakład miałby przejąć dotychczasowych pracowników szpitala.

NSZZ „Solidarność” negatywnie zaopiniowała projekt  uchwały o przekształceniu Samodzielnego Publicznego Zespołu Opieki Zdrowotnej w Olkuszu. Związkowcy podkreślają, że projekt przewiduje likwidację jedynego szpitala powiatowego, a uchwała stanowi faktycznie akt likwidacji SP ZOZ w Olkuszu oraz prywatyzacji publicznych zadań Powiatu w zakresie opieki zdrowotnej. To, zdaniem związkowców, odbiera mieszkańcom prawo do publicznej służby zdrowia.
Związkowcy twierdzą, że w projekcie uchwały lub jej załącznikach powinien znaleźć się przynajmniej projekt statutu oraz regulaminu organizacyjnego nowo tworzonej jednostki. W zapisach brakuje im gwarancji nieprzerwanego finansowania wszystkich świadczeń przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Ich zdaniem zapisy projektu jedynie powtarzają zapisy ustawowe, a te są – jak piszą w swojej opinii – ogólne, uznaniowe, nieostre i lakoniczne .
W opinii podkreślono też, że w projekcie nie wskazano jednoznacznie terminu likwidacji publicznego zakładu. Użyto bowiem określenia: „pod warunkiem” zawarcia umów z NFZ. – Warunek jest zdarzeniem przyszłym i niepewnym, a ustawodawca nie dozwala, aby od zdarzenia niepewnego zależała ciągłość, zakres i gwarancja równego dostępu do niemal całego zakresu świadczeń  zdrowotnych dla mieszkańców powiatu – podkreślają związkowcy.
Wiele miejsca w swojej opinii Komisja Zakładowa „Solidarności” poświęciła decyzji o pozostawieniu jako ostatniej placówki publicznej Gminnego Ośrodka Zdrowia w Bolesławiu. Placówka ma być nazwana  SP ZOZ w Olkuszu. Związkowcy odbierają to jednoznacznie – dzięki temu obecny SP ZOZ formalnie rzeczywiście nie zostanie zlikwidowany, będzie to jednak prawna fikcja. Oficjalny kontynuator SP ZOZ w Olkuszu prowadzić będzie w tej sytuacji działalność de facto gospodarczą. Będzie bowiem dzierżawił i oddawał w najem ruchomości i nieruchomości na rzecz Niepublicznego ZOZ. To, zdaniem związkowców, sposób, by Powiat przestał realizować publiczne zadania, a jednostka publiczna powołana do realizacji tych zadań staniała… fikcyjnie. Jednocześnie zadania te realizowałby bezpośrednio i pośrednio odpłatnie jeden podmiot prywatny  – prowadząc działalność czysto gospodarczą.
Jednostka publiczna służyłaby do akumulacji długów, zapewniania nieograniczonego popytu i udostępniania swojego majątku, tak aby jeden określony przedsiębiorca mógł gromadzić kapitał. Ponadto fakt, że jedynym właścicielem spółki będzie podmiot prywatny to – w opinii związkowców – monopolizacja działalności gospodarczej w tym zakresie – z wykorzystaniem majątku komunalnego – na obszarze całego powiatu. To z kolei stanowi naruszenie zasad uczciwej konkurencji.
– Projektowana uchwała, nie odnosząc się do jej uzasadnienia,  nie przewiduje, że Powiat uzyska status udziałowca w Spółce – piszą dalej związkowcy, których reprezentuje przewodniczący Adam Gałka. – Jednostka samorządu terytorialnego pozbawiona zostaje kontroli właścicielskiej, administracyjnej, zarządczej, nadzorczej i finansowej.  Nie będzie też możliwości przekształcenia lub likwidacji niepublicznego podmiotu.
Argumentem za tym, że SP ZOZ w rzeczywistości jest faktycznie likwidowany, ma być, zdaniem związkowców, także fakt, iż cały majątek zakładu będzie wydzierżawiony nowej jednostce. A więc dotychczasowy zakład miałby istnieć po to, by… wynajmować budynki i sprzęt NZOZ prowadzonemu przez spółkę, który udziela innych świadczeń niż SP ZOZ – bo ten nie udziela żadnych.
Związkowcy zwracają uwagę, że jeżeli Wojewódzki Sąd Administracyjny potwierdziłby, że uchwała narusza prawo i  na tej podstawie unieważni ją, nastąpi chaos prawny. Trzeba będzie bowiem powrócić do  stanu poprzedniego. A to, jak obawiają się związkowcy, może wywołać poważne skutki finansowe dla Powiatu, NFZ, nowo utworzonego podmiotu i jego właściciela oraz wszystkich świadczeniobiorców – w szczególności mieszkańców powiatu.
Kolejny argument związkowców to fakt, że publiczne zakłady i  zespoły opieki zdrowotnej podlegają nadzorowi i kontroli Powiatu, a ich działalność nie jest nastawiona na zysk  – w przeciwieństwie do NZOZ. To i inne ustawowe zapisy ma dawać mieszkańcom gwarancję, że będą mieli stały i równy dostęp do świadczeń zdrowotnych. – Obok zakładów publicznych mogą funkcjonować także niepubliczne, ale sytuacja, w której mieszkaniec powiatu nie może korzystać ze świadczeń żadnego podmiotu publicznego jest niedopuszczalna – podkreślają w opinii związkowcy. Powołują się przy tym na wyrok  Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 10.03.2009 r. W jego uzasadnieniu zapisano m.in.: „Brak jest podstaw do przyjęcia, że można zlikwidować jedyny szpital w powiecie, wyzbywając się zadań publicznych a tym samym pozostawiając te zadania bez zapewnienia świadczeń zdrowotnych, nawet jeśli te zadania przejęłaby spółka utworzona przez powiat, bowiem wówczas spółka, a nie powiat, wykonywałaby te zadania na własny rachunek, na własną odpowiedzialność (…) nie ma mowy także o prywatyzacji zadań publicznych z zakresu ochrony zdrowia, czy też o przekształceniu polegającym na utworzeniu przez powiat niepublicznego zakładu w miejsce publicznego, np. na bazie mienia zlikwidowanego zakładu.”
Spornym punktem jest także kwestia przejęcia przez nowy podmiot pracowników zatrudnionych w SP ZOZ. Związkowcy uważają, że w uchwale przekształcającej szpital obowiązkowo powinien znaleźć się zapis, który wymuszałby zawarcie Pakietu Gwarancji Socjalnych przez Powiat oraz nowego i dotychczasowego pracodawcę z zakładowymi organizacjami związkowymi przejmowanych zakładów i pracodawców. Pakiet powinien objąć według związkowców pełne gwarancje przejęcia i zatrudnienia wszystkich pracowników SP ZOZ w Olkuszu oraz zachowania dotychczasowych warunków pracy i płacy pracowników w okresie co najmniej 3 lat od przejęcia zakładu. Pakiet taki powinien ponadto stanowić  załącznik do uchwały przekształcającej zakład, jak również do umów przekazujących zakład pracy nowemu pracodawcy.
Iwona Krzystanek