„Ilcusiana” – taki tytuł nosi nowe czasopismo, które już ukazuje się w Olkuszu i mówi, rzecz jasna, o… Olkuszu. Ma to być sposób na zjednoczenie wszystkich tych, którzy śledzą historię miasta, którzy o niej piszą do różnych czasopism poza miastem, a także tych, którzy o tej historii lubią poczytać. Pomysłodawcą jest historyk i dziennikarz Jacek Sypień, a wydawcą – Biblioteka Publiczna w Olkuszu.
– Wiedza o przeszłości regionu kształtuje poczucie własnej tożsamości i przynależności, potrzebne zwłaszcza w czasach, gdy Europa staje się wspólnotą. Naszą ideą jest propagowanie tradycji i osiągnięć naszego miasta i regionu, szczególnie wśród osób młodych. Pragniemy rozbudzić zainteresowania historią i kulturą Olkusza i okolic oraz zachęcać do ich badania i opisywania – informuje Beata Szandor z olkuskiej biblioteki. Podkreśla też, że lokalny rynek wydawniczy prezentuje tematykę historyczną sporadycznie i pobieżnie. „Ilcusiana” mają wypełnić tę lukę.
Półrocznik, bo taką formę będzie mieć nowe czasopismo, będzie zawierał artykuły popularnonaukowe, sięgające do źródeł historycznych i poświęcone tematyce historyczno-kulturalnej naszego regionu. Pierwszy numer ukazał się w ostatnim kwartale ubiegłego roku. Nad wydawnictwem czuwa Rada Programowa, którą tworzą Mieczysław Karwiński, dr Włodzimierz Łysoń oraz dr Marek Pieniążek. Pomysłodawcą i redaktorem naczelnym jest natomiast Jacek Sypień.
– Uważam, że jest taka potrzeba, by miasto miało czasopismo poświęcone jego historii. Jest grupa osób, która zajmuje się regionem – każda z nich w swojej „działce”. Publikują one artykuły w różnych czasopismach naukowych, ale poza Olkuszem. Idea była taka, by stworzyć dla tych ludzi forum w Olkuszu, gdzie mogliby zamieszczać swoje prace, a jednocześnie by mogli je poznać ludzie stąd – wyjaśnia redaktor. Dlatego w pierwszym numerze można przeczytać m.in. o nazwie Olkusz, micie „Srebrnego miasta”, olkuskich i podolkuskich rodach, malowidłach w olkuskiej bazylice, utraconych skarbach olkuskiej architektury, olkuskich tropach w literaturze oraz powstaniu parafii polsko-katolickiej w Bolesławiu. Swoje prace publikują: dr Dariusz Rozmus, Jerzy Roś, Jacek Sypień, Olgerd Dziechciarz, Robert Herzyk i Beniamin Maciej Bujas.
– Każdy z nas, ludzi śledzących historię regionu, ma czasem takie tematy, które są zbyt obszerne, aby opublikować je w dziennikach czy tygodnikach regionalnych, ale z drugiej strony za małe, by wydać książkę. W „Ilcusianach” będzie miejsce na takie publikacje – zaznacza redaktor naczelny. Jest jeszcze jeden ważny powód, by powstało czasopismo dla znawców i amatorów olkuskiej historii – ich grono może się poszerzać. Zapewne w naszym regionie jest więcej osób, które interesują się tą tematyką, są też i tacy, którzy mimo swojej wiedzy dotąd nie pokusili się o próbę publikacji. Twórcy czasopisma „Ilcusiana” liczą, że przyłączą się do nich kolejni fascynaci, bo nie tylko promocji historii, ale również takiej właśnie integracji ma służyć nowe wydawnictwo.
„Ilcusiana” są kolejnym wydawnictwem Biblioteki. Wcześniej wydano filmy dokumentalne: „Olkusz Srebrne Miasto” , „Ocalić od zapomnienia. Cz. 1. Wybuch i początek okupacji”, „Kandel’s Hora Pamięci olkuskich Żydów”; a także książkę: „Monografia Powiatowej i Miejskiej Biblioteki Publicznej w Olkuszu 1917-2007” i cyklicznie ukazującą się „Bibliografię Powiatu Olkuskiego” z lat 2005 – 2007.