Dzięki nim zamek nie jest już tylko ruiną

Inicjatorem corocznego Turnieju Rycerskiego jest Stowarzyszenie „Zamek Rabsztyn”. Działa ono nieprzerwanie od 2000 roku, a więc nietrudno policzyć, że właśnie w tym roku osiąga pełnoletniość. Od 18 lat ludzie zakochani w historii warowni na Kruczej Skale robią co w ich mocy, aby wieść o średniowiecznym zamku niosła się jak najdalej.

– Gdyby podsumować te wszystkie lata, to z dumą możemy powiedzieć, że nasz główny cel, czyli zainteresowanie mieszkańców i władz losem ruin rabsztyńskiego zamku został osiągnięty. Świadczą o tym prace, jakie zostały wykonane na zamku oraz kilkadziesiąt tysięcy osób, jakie co roku odwiedzają Rabsztyn – mówi Jacek Sypień, prezes stowarzyszenia, który działa w nim od początku jego istnienia.

Olkuski historyk doskonale pamięta początki swojej pracy na rzecz zamku, a także ludzi zaangażowanych w rozwój struktur stowarzyszenia. – Wszystko zaczęło się pewnego jesiennego popołudnia 1999 roku – wspomina Sypień. Wtedy to w auli „Ekonomika” na zaproszenie Mariana Maryszewskiego spotkała się grupa przeszło pięćdziesięciu osób, które nadały życia nowemu tworowi, dzięki któremu rabsztyńska warownia obecnie odzyskuje dawny blask.

Pierwszą miejscówką stowarzyszenia była „Batorówka” – siedziba olkuskiego PTTK-u. To właśnie tam 7 lipca 2000 roku odbyło się walne zebranie, na którym wybrano władze tworzącego się stowarzyszenia. Funkcję prezesa powierzono wtedy Marianowi Maryszewskiemu. Jeszcze w tym samym roku jesienią rozpoczęły się prace przy wycince drzew porastających wzgórze zamkowe, a wiosną zaczęto odgruzowywać piwnicę pod bramą wjazdową. Działania mające na celu uporządkowanie terenu to nie wszystko. Zaczęto myśleć nad promocją niezwykłego miejsca. Stąd pomysł zorganizowania premierowej edycji Turnieju Rycerskiego. Pomysł przy wsparciu Miejskiego Ośrodka Kultury udało się zrealizować z końcem czerwca 2003 roku. Było skromnie, ale godnie. Po pierwszym turnieju zawiązało się Bractwo Rycerskie „Kruk” Starostwa Rabsztyńskiego. Od tego czasu, z każdym kolejnym razem obóz na Kruczej Skale powiększał się, a na zaproszenie trójki organizatorów odpowiadało coraz więcej bractw rycerskich.

Sielanka związana z corocznym wojowaniem i upiększaniem terenu została brutalnie przerwana wiosną 2007 roku. 19 marca w wieku 72 lat zmarł bowiem człowiek-legenda – prezes Marian Maryszewski, z inicjatywy którego wszystko tak naprawdę się zaczęło. Strata mentora na szczęście nie zahamowała rozwoju stowarzyszenia. Kontynuatorką myśli zmarłego Maryszewskiego została jego żona Janina, której przyznano rolę wiceprezesa. Kolejne turnieje do Rabsztyna ściągały miłośników kultury średniowiecza, a coraz bogatsza działalność stowarzyszenia została przelana na papier książki pt. „Rabsztyn”. – W tym czasie proponowaliśmy m.in. stworzenie punktu widokowego na zamku górnym, utwardzenie traktu pomiędzy mostem i odbudowanym węzłem bramnym oraz podświetlenie zamku… I jak widać, z biegiem lat udało się to zrealizować – przyznaje Jacek Sypień.

Systematyczne Turnieje Rycerskie oraz publikacje na zasadzie książek, folderów i ulotek, to nie wszystko. Stowarzyszenie poszerzyło swoją działalność o organizację konkursów i plenerów plastycznych, malarskich i fotograficznych, do tego doszły także zloty motocyklowe i te turystyczne przygotowane z myślą o dzieciach z placówek opiekuńczo-wychowawczych i rodzin zastępczych. Niedaleka przeszłość pamięta również warsztaty rzemiosła „Rzemieślnicy na Rabsztynie”, Jarmark Rycerski oraz przegląd piosenki turystycznej „Zamkowe śpiewanie”.

– Cieszymy się, że nasze działania mające na celu popularyzowanie wiedzy o zamku odnoszą efekty. Dużą rolę przywiązujemy do popularyzacji historii zamku wśród najmłodszych. Jeśli przekonamy ich, że warto dbać o dziedzictwo kulturowe i historyczne naszej Małej Ojczyzny, to będzie nasz największy sukces – zaznacza Jacek Sypień, dziękując jednocześnie wszystkim członkom stowarzyszenia za codzienną pracę na rzecz wspólnego dobra.

Ostatni Turniej Rycerski był wspaniałą okazją do wspomnień. Członkowie stowarzyszenia z własnych środków sfinansowali wykonanie pamiątkowej tablicy poświęconej Marianowi Maryszewskiemu – inicjatorowi ratowania ruin zamku w Rabsztynie. Zawisła ona w bramie zamku, która jest symbolem Stowarzyszenia, tuż przy wejściu na dziedziniec. Pamięć o założycielu i pierwszym prezesie stowarzyszenia „Zamek Rabsztyn” z pewnością nie zaginie.