Śladami olkuskiej bezpieki

W niedzielne popołudnie spora grupa olkuszan wybrała się na zwiedzanie lokalnych zabytków związanych z komunistycznym aparatem represji. Okazją do tego był obchodzony 1 marca Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych. Wydarzenie stanowiło część akcji Olkuskie Spacery Historyczne 2020, nad którą patronat medialny objął Przegląd Olkuski.

– Narzucone powojennej Polsce komunistyczne władze miały świadomość, że dla ugruntowania swojej pozycji muszą – wzorem sowieckich towarzyszy – stosować terror. Powołano Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego, któremu podlegały rozsiane w całym kraju Urzędy Bezpieczeństwa, a także Korpus Bezpieczeństwa Publicznego. Pomocniczy charakter w tym zakresie miała również Milicja Obywatelska. Jednym z najważniejszych zadań bezpieki było zwalczanie oporu wobec nowej władzy, w szczególności likwidacja podziemia antykomunistycznego, czyli tzw. żołnierzy wyklętych. – wyjaśnia organizator spaceru historyk Mateusz Radomski.

Uczestnicy inicjatywy odwiedzili m.in. dawne siedziby Urzędu Bezpieczeństwa przy ul. Króla Kazimierza Wielkiego i Milicji Obywatelskiej w rynku. Nie zabrakło także przystanków przy pomniku ofiar komunizmu na ul. Augustiańskiej oraz byłym pomniku milicjanta na Skwerze. Wydarzenie zgromadziło ponad 120 osób.

– Niejedno duże miasto mogłoby się czuć zawstydzone taką frekwencją. Były osoby, które mogły pamiętać tamten okres, byli ludzie w moim wieku, ale była również spora grupa młodzieży. W Olkuszu mamy budynki byłego Urzędu Bezpieczeństwa, miejsca więzienia działaczy niepodległościowych, potencjalne miejsca pochowania ich ciał, miejsca związane z działalnością konspiracji… Dodatkowo są obiekty upamiętniające. Jest sporo do pokazania – mówi radny Rady Miejskiej Wojciech Panek, który wraz z rodziną uczestniczył w spacerze.

Jednym z ciekawszych momentów wycieczki była możliwość odwiedzenia niedostępnych na co dzień cel milicyjnego aresztu, który mieścił się w piwnicach obecnej siedziby straży miejskiej przy ul. Rynek 3.

– Z naszej szkoły przyszło 27 uczniów. Byli zadowoleni z zaprezentowanych ciekawostek, później żywo omawialiśmy to, co najbardziej ich zainteresowało. Nie da się wychowywać młodego pokolenia bez znajomości historii. Tym bardziej jeśli chodzi o historię własnego miasta, czy też miasta, gdzie młodzież się uczy. – zaznacza Bogusława Wajdzik, nauczycielka w I Liceum Ogólnokształcącym w Olkuszu.  

Szczegółowe informacje o kolejnych spacerach można znaleźć na stronie internetowej olkuskiego magistratu w zakładce „Olkuskie Spacery Historyczne 2020”. Całoroczny program zawierają także ulotki dostępne w Punkcie Informacji Turystycznej na ul. Floriańskiej 8.  Organizatorem akcji Olkuskie Spacery Historyczne 2020 jest UMiG w Olkuszu, a partnerami: parafia św. Andrzeja, Światowy Związek Żołnierzy AK w Olkuszu, ZKG KM, Olkuska Grupa Turystyczna „Amonit”, Klub Przewodników PTTK „Ilkussia”, Stowarzyszenie „Szansa Białej Przemszy”, Stowarzyszenie „Zamek Rabsztyn” i Centrum Kultury w Bolesławiu.