Burmistrz Miasta i Gminy Olkusz Roman Piaśnik, Gminna Rada Seniorów oraz Zespół Szkół Nr 1 w Olkuszu serdecznie zapraszają mieszkańców na uroczyste obchody 100. rocznicy usypania Kopca Kościuszki w Olkuszu i 200. rocznicy śmierci Tadeusza Kościuszki, które odbędą się 07.10.2017 r. (sobota) w Olkuszu.
Uroczystości rozpoczną się o godzinie 9.45 od zbiórki delegacji i pocztów sztandarowych na Rynku. Następnie o godzinie 10.00 rozpocznie się Msza święta w olkuskiej Bazylice Mniejszej pw. św. Andrzeja Apostoła. Po Mszy, około godziny 11.00, uczestnicy obchodów wymaszerują pod Kopiec Kościuszki, gdzie o godzinie 11.30 rozpoczną się patriotyczne uroczystości z udziałem władz miasta, zaproszonych gości i młodzieży szkolnej. Na zakończenie dla wszystkich przewidziano tradycyjną, wojskową grochówkę.
Po głównej części uroczystości zapraszamy do MOK Centrum Kultury, przy ul. Szpitalnej 32, gdzie około godz. 12.30 rozpocznie się spotkanie historyczne. W jego trakcie przewidziano prelekcje i prezentacje. O historii olkuskiego Kopca Kościuszki opowie Ryszard Ryza, przewodniczący Gminnej Rady Seniorów w Olkuszu, a wspomnienie o Stanisławie Bacu, inicjatorze usypania olkuskiego Kopca Kościuszki w 1917 roku i ówczesnym dyrektorze olkuskiej Szkoły Rzemieślniczej, której kontynuatorem jest Zespół Szkół nr 1 w Olkuszu, wykłosi dyrektor ZS Nr 1 Aldona Nowicka. Na zakończenie prelekcję „Historia krakowskiego Kopca Kościuszki” wygłosi Kamil Stasiak (Muzeum Historyczne Miasta Krakowa).
Organizatorami uroczystości są: Burmistrz Miasta i Gminy Olkusz Roman Piaśnik, Gminna Rada Seniorów w Olkuszu oraz Zespół Szkół Nr 1 w Olkuszu, współorganizatorem Miejski Ośrodek Kultury w Olkuszu, a partnerami Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna w Olkuszu, Polskie Towarzystwo Turystyczno Krajoznawcze, oddział w Olkuszu oraz Zakłady Górniczo-Hutnicze „Bolesław” S.A. Patronat medialny nad uroczystościami objęły Przegląd Olkuski oraz Kwartalnik Gminy Olkusz.
Przypomnijmy, że Kopiec Kościuszki został usypany przez mieszkańców Olkusza w 1861 roku dla uczczenia 44. rocznicy śmierci Tadeusza Kościuszki. Nie była to okrągła rocznica, lecz wykorzystano okazję, że wtedy, w dobie odwilży politycznej i narastającej atmosfery patriotycznej możliwe było uczczenie narodowego bohatera. Pierwszą taczkę ziemi na miejsce sypania kopca przywiózł olkuski proboszcz ks. Józef Ćwikliński. W dniu poświęcenia kopca, czyli 15 października 1861 r., w obecności licznie zgromadzonych Olkuszan, dwaj górnicy zawiesili wieniec cierniowy na wysokim dębowym krzyżu, jaki stanął na szczycie kopca. Olkuski kopiec był miniaturą krakowskiego kopca Kościuszki. Miał 5 metrów wysokości i 14 m średnicy. Niestety podczas Powstania Styczniowego w 1863 roku na rozkaz rosyjskiego dowódcy, księcia generała-majora Aleksandra Szachowskiego krzyż został ścięty, a kopiec zrównany z ziemią. W rozkopanym kopcu Rosjanie znaleźli dokument z nazwiskami projektodawców i wykonawców kopca. Wielu z nich zostało aresztowanych i zesłanych na Sybir.
W 1917 roku, w setną rocznicę śmierci Tadeusza Kościuszki olkuski Kopiec został odbudowany z inicjatywy dyrektora Szkoły Rzemieślniczej w Olkuszu, inż. Stanisława Baca. Uroczyste poświęcenie Kopca Kościuszki odbyło się w dniu 15 października 1917 roku. Po nabożeństwie w miejscowym kościele ruszył pochód ze sztandarami i orkiestrą pod nowo wzniesiony kopiec gdzie obyła się dalsza część uroczystości. Kopiec miał wysokość 5 metrów, był obłożony darnią, a wierzchołek ponownie zwieńczono dębowym krzyżem z cierniową koroną. Ten patriotyczny monument stał się miejscem uroczystych spotkań i manifestacji Olkuszan z okazji świąt państwowych i rocznic historycznych. Kopiec przetrwał okres okupacji niemieckiej, jednak po wojnie został zapomniany. W 1972 roku wymieniono jedynie zmurszały krzyż. Gruntownego remontu i wmurowania pamiątkowej tablicy z wizerunkiem Tadeusza Kościuszki doczekał się w latach 1993-94, w związku z obchodami 200. rocznicy insurekcji kościuszkowskiej. Dzisiejszy kopiec ma wysokość 7 metrów, a wieńczący go krzyż 6 metrów. U podstawy kopca znajduje się osadzona w kamieniu pamiątkowa płyta z opisem jego ciekawej i burzliwej historii.
UMiG Olkusz
