W rocznicę apogeum Rzezi Wołyńskiej

74 lata temu nacjonaliści ukraińscy dokonali bestialskich mordów na mniejszościach narodowych zamieszkujących tereny byłego województwa wołyńskiego. Najwięcej ofiar tego ludobójstwa, bo aż kilkadziesiąt tysięcy, stanowili Polacy. 11 lipca 2017 r. ich pamięć uczczona została w olkuskim Miejskim Domu Kultury prelekcją o tragicznych losach rodaków na kresach i projekcją filmu dokumentalnego pt. O pamięć wołają ofiary, a następnie w Bazylice św. Andrzeja Apostoła mszą w intencji pomordowanych.

Dzień ten został wybrany nieprzypadkowo, bowiem 11 lipca 1943 r. doszło do wyjątkowo brutalnych i przeprowadzonych na masową skalę zabójstw. Oddziały UPA zaatakowały wówczas 99 miejscowości, w których żyli Polacy. Z pogromów tych ocaleli nieliczni. Stąd data owych straszliwych wydarzeń, określanych też mianem Krwawej niedzieli, uznana została za najwłaściwszą dla czczenia pamięci wszystkich pomordowanych w latach 1943-1944.

Gości olkuskich obchodów rocznicy Krwawej niedzieli w imieniu dyrekcji MOK powitał Marcin Wiercioch – kierownik Działu Organizacji Imprez, zaś najistotniejsze historyczne fakty dotyczące Rzezi wołyńskiej przypomniał im Konrad Kulig – prezes olkuskiego koła Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej oraz współtwórca wyświetlonego tego dnia filmu dokumentalnego.

Następnie prelekcję pt. Tragiczne dzieje narodu polskiego na kresach w XX w. wygłosiła Danuta Trylska-Siekańska – przewodnicząca krakowskiego koła Towarzystwa Miłośników Krzemieńca i Ziemi Krzemienieckiej, a także bezpośredni świadek represji stosowanych wobec Polaków zamieszkujących dawne ziemie Rzeczypospolitej, wraz z rodziną zesłana była do Kazachstanu. Opowieścią swą objęła czasy od rozbiorów, poprzez I i II wojnę światową, aż do lat powojennych. Najwięcej miejsca poświęciła prześladowaniom dokonywanym przez NKWD oraz zbrodniom ukraińskich nacjonalistów.

Tym ostatnim poświęcony jest wyświetlony po prelekcji film dokumentalny pt. O pamięć wołają ofiary. Jego reżyserami są olkuszanie: wymieniony już Konrad Kulig oraz Mateusz Radomski. Za cel postawili sobie utrwalenie dla potomnych wspomnień świadków Rzezi wołyńskiej. Relacje te zilustrowali archiwalnymi zdjęciami oraz współczesnymi ujęciami miejsc związanych z tamtymi tragicznymi w losach naszego narodu wydarzeniami. Film nagrodzony został na Festiwalu „Niepokorni, Niezłomni, Wyklęci” w Gdyni w 2015 r. Obejrzeć go można na kanale YouTube.

Wśród gości rocznicowych obchodów obecni byli: Janusz Kwapisz – prezes Okręgu Śląskiego Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej; Barbara Wróbel – prezes PTTK oddział w Olkuszu; Michał Masłowski – przewodniczący Komisji Kultury, Promocji i Ochrony Zabytków Rady Miejskiej w Olkuszu, nauczyciel i społecznik aktywnie propagujący wiedzę historyczną, współtwórca filmu; Jan Wernik – mieszkaniec Olkusza pochodzący z Wierzbiczna na Wołyniu, jeden z kresowiaków, których wspomnienia utrwalone zostały w filmie, a także inni współtwórcy obrazu O pamięć wołają ofiary.

Olkuskie obchody 74. rocznicy apogeum Rzezi wołyńskiej zorganizowane zostały przez olkuskie koło Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej i środowisko olkuskich kresowian przy współpracy Miejskiego Ośrodka Kultury w Olkuszu i Klubu Historycznego im. Armii Krajowej w Olkuszu. Patronatem honorowym wydarzenie to objął Światowy Kongres Kresowian.

MOK Olkusz