30.2 C
Olkusz
poniedziałek, 22 lipca, 2024
Kultura Historia i tradycja regionu

Historia i tradycja regionu

Krzykawa przez wieki

Spotykamy przez wieki różne nazwy tej miejscowości: Crzicawa, Magna Crzycawa, Krzykawy Parwa et Magna, Krzykawka Magna, Krzykala itp. Wedle ludowej tradycji nazwa tej wsi...

O Kolbarku słów kilka

Niewiele wiadomości o Kolbarku znajdziemy w wydawanych ostatnimi czasy przewodnikach po Jurze, czy na stronach internetowych o naszym regionie. Wszyscy, jak mantrę, powtarzają wieść,...

Rabsztyn od końca XVI do końca XVIII w.

Opisaliśmy już ród Bonerów, którzy dzierżyli starostwo rabsztyńskie do końca XVI wieku, teraz pora na losy miejscowości i zamku za kolejnych starostów. Po śmierci...

Gołaczewy – dzieje, wydarzenia i ludzie

Pod różnymi nazwami występuje ta miejscowość w dokumentach: Gołaczów, Galaczow, Glowozow, Golancz, Gołaczowy itd. Obecna nazwa to Gołaczewy. Wieś, wydawać by się mogło typowa...

Dzieje Sławkowa od XIV w. do końca Rzeczpospolitej szlacheckiej

Najazd Jana Luksemburskiego. W styczniu-lutym 1327 r. najechał Sławków sprzymierzony z Krzyżakami król czeski Jan Luksemburski. Ten słynny czeski król, powołując się na prawo...

Kalwiński Skarga i jego rodzina

Grzegorz z Żarnowca Jednym z niewielu ludzi pochodzących z ziemi olkuskiej, którzy odegrali znaczącą rolę w dziejach polskiej reformacji, jest Grzegorz zwany, od miasta z...

Peregrynacja palatyna Ottheinricha

Z ziemi niemieckiej do Polski Nie wiem jak srogą była zima na przełomie lat 1536 i 1537; narzekamy na tegoroczną, że okrutnie nieludzko mroźna i...

Koniec wojny w Jaroszowcu

Mijają 72 lata od tego czasu. Wojna miała się ku końcowi. Był styczeń 1945 roku, wojska radzieckie wkraczały na Ziemię Olkuską. Coraz mniej wśród...

Z dziejów Rodak – do II wojny światowej

Wieś leżąca w północno - zachodniej części powiatu olkuskiego, 7 km od siedziby gminy Klucze, w której skład wchodzi. Przez Rodaki przebiega droga do...

Powstanie styczniowe na Ziemi Olkuskiej

Ziemia Olkuska zapisała piękną kartę w powstaniu styczniowym, zrywie niepodległościowym, którego obchodzić wnet będziemy 154 rocznicę. Na naszym terenie miało miejsce kilkadziesiąt bitew i...

O Żarnowcu inaczej

Na ogół teksty z tej rubryki są pisane „na poważnie”, ale życie nie jest wyłącznie poważne, więc czasami ma się ochotę przeczytać o czymś...

Dzieje Bolesławia od I do przedednia II wojny światowej

W sierpniu 1914 r., po wybuchu I wojny światowej, Rosjanie wycofali się z terenów ówczesnego Powiatu Olkuskiego. Ich miejsce zajęły wojska austro-węgierskie, co wcale...

Dzieje Bolesławia od końca XVII w do pocz. XX.

Swego czasu dociągnęliśmy opis historii Bolesławia do końca XVII w., kiedy to zmarł ostatni z tutejszych dziedziców z rodu Chełmskich. W końcu lipca 1697...

Niefrasobliwy Adolf

O pisarzu Adolfie Dygasińskim, jego odsiadce w olkuskim więzieniu oraz miłości do Ojcowa i zamku w Pieskowej Skale, który niedawno pięknie odrestaurowano. „Niefrasobliwy Adolf, skracając...

W Kalisiu dbają o tradycje

W dobie globalizacji i Internetu ludzie coraz mniej czasu spędzają ze sobą, częściej wybierając życie w przestrzeni wirtualnej. Są jednak osoby, którym współdziałanie na...

Wojna i wolność

Niedawno obchodziliśmy hucznie setną rocznicę wizyty Józefa Piłsudskiego w Olkuszu. Z tej okazji na rynku odbyła się nawet rekonstrukcja wjazdu brygadiera, który przyjechał do...

Zaginione olkuskie świątynie

W granicach Olkusza są obecnie cztery kościoły katolickie: najstarszym jest oczywiście Bazylika pw. św. Andrzeja Apostoła, ale jest jeszcze kościół pw. św. Maksymiliana, kościół...

„Lecz oto żyjesz jeszcze udając życie”

Lecz oto żyjesz jeszcze udając życie – o Kazimierzu Ratoniu, patronie najważniejszego olkuskiego konkursu poetyckiego. Lecz oto żyjesz jeszcze udając życie bełkotliwe strugi modlitw i...

Stanisław Szafraniec z Pieskowej Skały

Jedną z najważniejszych postaci polskiego odrodzenia i reformacji był Stanisław Szafraniec, członek bogatej małopolskiej rodziny, w której posiadaniu był m. in. zamek w Pieskowej...

Dzieje Bydlina od końca XVIII wieku

W końcu tegoż stulecia (w latach 1789-90) liczył Bydlin 62-63 domy, wśród mieszkańców była też niewielka diaspora żydowska (9 osób). W początkach XIX w....

Kilka słów o Cieślinie

Wieś na wschodzie gminy Klucze. Wywodzi się od nazwy osobowej - Cieśla. W dokumentach spotykamy także jako: Czesslin (1400), Czeslin (1470-80) i Cieslin (1629)....

Obelisk Ludwiga Mauve – hołd dla pioniera przemysłu [ZDJĘCIA]

Dokładnie 129 lat po podpisaniu aktu notarialnego nabycia majątku Klucze przez niemieckiego przedsiębiorcę Ludwiga Mauve w kluczewskim parku odsłonięto jego obelisk. Uroczystość miała szczególny...

Poeta Sławomir Elsner przerywa milczenie

To jedna z bardziej wyczekiwanych w Polsce książek poetyckich! I napisał ją poeta, który przez wiele lat mieszkał w Olkuszu, a nawet otrzymał Olkuską...

Szkic o dziejach Krążka

Po raz pierwszy na arenie dziejów nazwa ta pojawia się w 1597 r., w związku z powstaniem nowej drogi ze Sławkowa do Olkusza. Jeszcze...

Hołd rozstrzelanym w Auschwitz 11 października 1943 r.

Minęła 73. rocznica egzekucji dokonanej przez Niemców w KL Auschwitz na kilkudziesięciu  oficerach Wojska Polskiego, członkach konspiracji obozowej. Ich pamięć uczciła 11 października 2016...

„Śladami przodków i historii wsi Klucze”

Bogata historia Klucz nierozerwalnie wiąże się z dwiema niemieckimi rodzinami : Mauve i  Dietlów, którzy przyczynili się do ogromnego rozwoju miejscowości. O dziejach kluczewskich...

Stanisław Stach

Tekst na okoliczność jubileuszu 15-lecia Galerii BWA i przyznania olkuskiemu malarzowi Stanisławowi Stachowi medalu Gloria Artis. Olkusz ma szczęście – a według niektórych pecha –...

Słowo o Kosmolowie

Kosmałów, Kosmołów, Kosmolów – nazwa wsi przez wieku ulegała lekkim modyfikacjom. Jak tłumaczy językoznawca Kazimierz Rymut nazwa wsi może pochodzić od gwarowego słowa kosmal,...

Klemens VIII (Ippolito Aldobrandini)

oWszyscy wiedzą, że kilkakrotnie gościł w Olkuszu Karol Wojtyła, późniejszy papież Jan Paweł II, dziś już święty Kościoła katolickiego. Ale nie był on pierwszym...

Franciszek Stankar i Sułoszowa

Słów kilka o innowiercy Franciszku Stankarze (1562–1621), którego określa się w literaturze historycznej mianem młodszego - dla odróżnienia od jego ojca, wybitnego działacza reformacji...

Stary Olkusz na fotografii

Szkice o ziemi olkuskiej