13.1 C
Olkusz
niedziela, 19 maja, 2024
Kultura Historia i tradycja regionu

Historia i tradycja regionu

Rabsztyn od końca XVI do końca XVIII w.

Opisaliśmy już ród Bonerów, którzy dzierżyli starostwo rabsztyńskie do końca XVI wieku, teraz pora na losy miejscowości i zamku za kolejnych starostów. Po śmierci...

Gołaczewy – dzieje, wydarzenia i ludzie

Pod różnymi nazwami występuje ta miejscowość w dokumentach: Gołaczów, Galaczow, Glowozow, Golancz, Gołaczowy itd. Obecna nazwa to Gołaczewy. Wieś, wydawać by się mogło typowa...

Dzieje Sławkowa od XIV w. do końca Rzeczpospolitej szlacheckiej

Najazd Jana Luksemburskiego. W styczniu-lutym 1327 r. najechał Sławków sprzymierzony z Krzyżakami król czeski Jan Luksemburski. Ten słynny czeski król, powołując się na prawo...

Kalwiński Skarga i jego rodzina

Grzegorz z Żarnowca Jednym z niewielu ludzi pochodzących z ziemi olkuskiej, którzy odegrali znaczącą rolę w dziejach polskiej reformacji, jest Grzegorz zwany, od miasta z...

Peregrynacja palatyna Ottheinricha

Z ziemi niemieckiej do Polski Nie wiem jak srogą była zima na przełomie lat 1536 i 1537; narzekamy na tegoroczną, że okrutnie nieludzko mroźna i...

Koniec wojny w Jaroszowcu

Mijają 72 lata od tego czasu. Wojna miała się ku końcowi. Był styczeń 1945 roku, wojska radzieckie wkraczały na Ziemię Olkuską. Coraz mniej wśród...

Z dziejów Rodak – do II wojny światowej

Wieś leżąca w północno - zachodniej części powiatu olkuskiego, 7 km od siedziby gminy Klucze, w której skład wchodzi. Przez Rodaki przebiega droga do...

Powstanie styczniowe na Ziemi Olkuskiej

Ziemia Olkuska zapisała piękną kartę w powstaniu styczniowym, zrywie niepodległościowym, którego obchodzić wnet będziemy 154 rocznicę. Na naszym terenie miało miejsce kilkadziesiąt bitew i...

O Żarnowcu inaczej

Na ogół teksty z tej rubryki są pisane „na poważnie”, ale życie nie jest wyłącznie poważne, więc czasami ma się ochotę przeczytać o czymś...

Dzieje Bolesławia od I do przedednia II wojny światowej

W sierpniu 1914 r., po wybuchu I wojny światowej, Rosjanie wycofali się z terenów ówczesnego Powiatu Olkuskiego. Ich miejsce zajęły wojska austro-węgierskie, co wcale...

Dzieje Bolesławia od końca XVII w do pocz. XX.

Swego czasu dociągnęliśmy opis historii Bolesławia do końca XVII w., kiedy to zmarł ostatni z tutejszych dziedziców z rodu Chełmskich. W końcu lipca 1697...

Niefrasobliwy Adolf

O pisarzu Adolfie Dygasińskim, jego odsiadce w olkuskim więzieniu oraz miłości do Ojcowa i zamku w Pieskowej Skale, który niedawno pięknie odrestaurowano. „Niefrasobliwy Adolf, skracając...

W Kalisiu dbają o tradycje

W dobie globalizacji i Internetu ludzie coraz mniej czasu spędzają ze sobą, częściej wybierając życie w przestrzeni wirtualnej. Są jednak osoby, którym współdziałanie na...

Wojna i wolność

Niedawno obchodziliśmy hucznie setną rocznicę wizyty Józefa Piłsudskiego w Olkuszu. Z tej okazji na rynku odbyła się nawet rekonstrukcja wjazdu brygadiera, który przyjechał do...

Zaginione olkuskie świątynie

W granicach Olkusza są obecnie cztery kościoły katolickie: najstarszym jest oczywiście Bazylika pw. św. Andrzeja Apostoła, ale jest jeszcze kościół pw. św. Maksymiliana, kościół...

„Lecz oto żyjesz jeszcze udając życie”

Lecz oto żyjesz jeszcze udając życie – o Kazimierzu Ratoniu, patronie najważniejszego olkuskiego konkursu poetyckiego. Lecz oto żyjesz jeszcze udając życie bełkotliwe strugi modlitw i...

Stanisław Szafraniec z Pieskowej Skały

Jedną z najważniejszych postaci polskiego odrodzenia i reformacji był Stanisław Szafraniec, członek bogatej małopolskiej rodziny, w której posiadaniu był m. in. zamek w Pieskowej...

Dzieje Bydlina od końca XVIII wieku

W końcu tegoż stulecia (w latach 1789-90) liczył Bydlin 62-63 domy, wśród mieszkańców była też niewielka diaspora żydowska (9 osób). W początkach XIX w....

Kilka słów o Cieślinie

Wieś na wschodzie gminy Klucze. Wywodzi się od nazwy osobowej - Cieśla. W dokumentach spotykamy także jako: Czesslin (1400), Czeslin (1470-80) i Cieslin (1629)....

Obelisk Ludwiga Mauve – hołd dla pioniera przemysłu [ZDJĘCIA]

Dokładnie 129 lat po podpisaniu aktu notarialnego nabycia majątku Klucze przez niemieckiego przedsiębiorcę Ludwiga Mauve w kluczewskim parku odsłonięto jego obelisk. Uroczystość miała szczególny...

Poeta Sławomir Elsner przerywa milczenie

To jedna z bardziej wyczekiwanych w Polsce książek poetyckich! I napisał ją poeta, który przez wiele lat mieszkał w Olkuszu, a nawet otrzymał Olkuską...

Szkic o dziejach Krążka

Po raz pierwszy na arenie dziejów nazwa ta pojawia się w 1597 r., w związku z powstaniem nowej drogi ze Sławkowa do Olkusza. Jeszcze...

Hołd rozstrzelanym w Auschwitz 11 października 1943 r.

Minęła 73. rocznica egzekucji dokonanej przez Niemców w KL Auschwitz na kilkudziesięciu  oficerach Wojska Polskiego, członkach konspiracji obozowej. Ich pamięć uczciła 11 października 2016...

„Śladami przodków i historii wsi Klucze”

Bogata historia Klucz nierozerwalnie wiąże się z dwiema niemieckimi rodzinami : Mauve i  Dietlów, którzy przyczynili się do ogromnego rozwoju miejscowości. O dziejach kluczewskich...

Stanisław Stach

Tekst na okoliczność jubileuszu 15-lecia Galerii BWA i przyznania olkuskiemu malarzowi Stanisławowi Stachowi medalu Gloria Artis. Olkusz ma szczęście – a według niektórych pecha –...

Słowo o Kosmolowie

Kosmałów, Kosmołów, Kosmolów – nazwa wsi przez wieku ulegała lekkim modyfikacjom. Jak tłumaczy językoznawca Kazimierz Rymut nazwa wsi może pochodzić od gwarowego słowa kosmal,...

Klemens VIII (Ippolito Aldobrandini)

oWszyscy wiedzą, że kilkakrotnie gościł w Olkuszu Karol Wojtyła, późniejszy papież Jan Paweł II, dziś już święty Kościoła katolickiego. Ale nie był on pierwszym...

Franciszek Stankar i Sułoszowa

Słów kilka o innowiercy Franciszku Stankarze (1562–1621), którego określa się w literaturze historycznej mianem młodszego - dla odróżnienia od jego ojca, wybitnego działacza reformacji...

Nikifor leczył gruźlicę w Rabsztynie

W mojej rodzinie Nikifor funkcjonuje jako symbol zmarnowanej szansy, szansy danej przez los tylko raz jeden. Wszystko przez wujka Stefka Kokoszkę, a właściwie jego...

Początek II wojny światowej na ziemi olkuskiej

Dla Olkusza II wojna światowa zaczęła się od historycznie pierwszego zestrzelenia przez polskiego pilota niemieckiego samolotu. 1 września po godz. 7.00 wówczas pchor. pilot...

Stary Olkusz na fotografii

Szkice o ziemi olkuskiej